قارجىلىق تاۋەلسىزدىككە باستايتىن العاشقى قادام: ينۆەستيتسيا جايلى نە ءبىلۋ قاجەت؟
قارجىلىق قاۋىپسىزدىگىڭىزدى ويلاپ، ءالى دە قاراجاتىڭىزدى دەپوزيتتە ساقتاپ ءجۇرسىز بە؟ قازىرگى تاڭدا تابىسىڭىزدى بىرنەشە ەسە ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن قارجى قۇرالدارى جەتكىلىكتى.
سونىڭ ءبىرى - قور نارىعىنا ينۆەستيتسيا. بۇل - قولدا بار قاراجاتىڭىزدى بولاشاقتا ودان ءارى ەسەلەۋ، ال ينۆەستور - قولدا بار قاراجاتىن اقىلمەن ينۆەستيتسيالاي الاتىن ادام. كوپتەگەن ادامدار ينۆەستور اتانۋ ءۇشىن مىندەتتى تۇردە باي نەمەسە قارجىگەر بولۋ قاجەت دەپ ويلايدى. ءبىراق بۇگىن كەز كەلگەن ادام ينۆەستيتسيا ارقىلى تابىس تابا الاتىنىنا كوز جەتكىزەتىن بولامىز.
ينۆەستيتسيا جاساۋ نەسىمەن ءتيىمدى؟
ينۆەستيتسيالاۋ - قارجىلىق تاۋەلسىزدىككە قول جەتكىزۋدىڭ نەگىزگى تەتىگى. ونىڭ تۇرلەرى دە سان الۋان: جىلجىمايتىن مۇلىك، باعالى بۇيىمدار مەن قۇندى قاعازدار جانە ت. ب. سونىڭ ىشىندە قور بيرجاسىنداعى قۇندى قاعازدارعا ينۆەستيتسيالاۋدىڭ ارتىقشىلىعىن مىناداي مىسالدارمەن تۇسىندىرە كەتەيىك.
بىرىنشىدەن، ينۆەستيتسيالاۋ كاپيتالدى ساقتاۋعا جانە ارتتىرۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
ەكىنشىدەن، پاسسيۆتى كىرىس كوزى بولا الادى. ياعني، پروتسەسكە بەلسەندى قاتىسپاي-اق، پايدا تاباسىز.
ۇشىنشىدەن، ينۆەستيتسيا تابىستى قارجى قۇرالدارىنىڭ ءبىرى. بۇل قارجىلىق قاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىز ەتەدى جانە ءومىر ءسۇرۋ ساپاسىن جاقسارتادى.
ينۆەستيتسيا جاساۋ ارقىلى ينفلياتسيادان (اقشانىڭ قۇنسىزدانۋى - رەد.) قورعانا الاسىز، ياعني بۇل قاراجاتىڭىزدى قورعاۋعا جانە ونىڭ قۇنىن ساقتاۋعا مۇمكىندىك بەرەدى. سونىمەن قاتار ينۆەستيتسيا - ءۇي ساتىپ الۋدان باستاپ بالالارعا ءبىلىم بەرۋگە دەيىنگى قارجىلىق ماقساتتار مەن ارماندارىڭىزعا جەتۋدىڭ ەڭ ءتيىمدى قۇرالى.
قور نارىعىندا ينۆەستيتسيا جاساۋ ءۇشىن قانشا قاراجات قاجەت؟
ينۆەستيتسيانى وزىڭىزگە ىڭعايلى كەز كەلگەن سومادان باستاۋعا بولادى.
ماسەلەن، Halyk Bank اكسيالارىنىڭ باعاسى نەبارى 150 تەڭگەگە (2023-جىلدىڭ 26- قازانىنداعى جاعداي بويىنشا) تەڭ. بۇل ءسىز 150 تەڭگەمەن-اق ينۆەستيتسيا جاساي الاسىز دەگەن ءسوز. دەگەنمەن كوبىرەك پايدا تاپقىڭىز كەلسە، ىڭعايىڭىزعا قاراي ينۆەستيتسيا مولشەرىن ارتتىرعان ءجون. سەبەبى نەعۇرلىم كوپ اكسيا ساتىپ الساڭىز، بولاشاقتا ءسىز يەلەنەتىن تابىس كولەمى دە كوبەيە تۇسەدى.
الايدا ينۆەستيتسيانى ارتىق اقشامەن جاساۋ كەرەگىن ەستەن شىعارماڭىز. بۇل رەتتە تۇرمىستىق شىعىنداردان ارتىلعان اقشانى عانا ينۆەستيتسيالاعان ءجون جانە ونىڭ كولەمى سىزگە سالماق سالمايتىنداي ىڭعايلى مولشەردە بولۋىن قاداعالاڭىز. سونىمەن قاتار ينۆەستيتسيا جاساۋ ءۇشىن نەسيە الۋدان اۋلاق بولىڭىز. بۇل رەتتە ايلىق تابىسىڭىزدىڭ ەڭ كوبى %5-10 ىن ينۆەستيتسياعا ارناعان دۇرىس.
ينۆەستور نەنى ءبىلۋى قاجەت؟
ينۆەستيتسيالاۋدى باستاماس بۇرىن بيرجانىڭ قالاي جۇمىس ىستەيتىنىن ءتۇسىنۋ، قور نارىعىنا سىرتقى فاكتورلاردىڭ اسەرى، قاي كومپانيالاردىڭ اكسيالارى ءتيىمدى ەكەنىن بىلگەن ابزال. سونىمەن قاتار قارجىلىق ەسەپتىلىكتى وقي الۋ، ەكونوميكا نەگىزدەرى مەن تەحنيكالىق جانە فۋندامەنتالدى تالداۋدى ۇيرەنۋ دە ارتىق ەتپەيدى. ياعني، الدىمەن بۇل سالاداعى ءبىلىمىڭىزدى جەتىلدىرۋ قاجەت.
ماسەلەن، ينۆەستيتسيا جايلى باستاپقى تۇسىنىگىڭىزدى قالىپتاستىرۋ ءۇشىن Freedom Academy ۇسىناتىن كەلەسى ادەبيەتتەرگە كوز جۇگىرتۋدى ۇسىنامىز:
- «دەسيات گلاۆنىح پراۆيل دليا ناچينايۋشەگو ينۆەستورا»، بەرتون مالكيەل؛
- «رازۋمنىي ينۆەستور»، بەندجامين گرەم؛
- «مانيفەست ينۆەستورا»، ۋيليام بەرنستاين؛
- «پراۆيلا ينۆەستيروۆانيا ۋوررەنا باففەتتا»، دجەرەمي ميللەر؛
- «وبىكنوۆەننىە اكتسي ي نەوبىكنوۆەننىە دوحودى»، فيليپ فيشەر.
قازىرگى تاڭدا قور نارىعىمەن جۇمىس ىستەۋ جايلى پايدالى كۋرستار جەتەرلىك. ونىڭ ىشىندە ونلاين دا، وفلاين تۇردە وقۋعا بولاتىن تۇرلەرىن تابۋعا بولادى. مىسال رەتىندە Freedom Broker ۇسىنعان Freedom Academy پلافتورماسىن الايىق. مۇندا بيرجا جانە باعالى قاعازدار جايلى تەرەڭىرەك تۇسىنۋگە سەپ بولاتىن تەگىن جانە اقىلى ۆەبينارلار مەن ساباقتار، ءتۇرلى وقۋ كۋرستارى بار. مۇنداي ساباقتاردى قور نارىعى سالاسىندا تاجىريبەگە يە بىلىكتى ماماندار وقىتادى. ال العان تەوريالىق ءبىلىمدى ءتۇسىنۋ ءۇشىن وقۋ پلاتفورماسىندا پراكتيكالىق ساباقتار قاراستىرىلعان.
«ءبىز ادامدارعا قور نارىعى تۋرالى تۇسىنىكتى قالىپتاستىرۋعا جانە قارجىلىق تاۋەلسىزدىك جولىنداعى شەكتەۋدەن ارىلۋعا كومەكتەسەتىن كوپ دەڭگەيلى وقىتۋ جۇيەسىن ازىرلەدىك. ءبىز ينۆەستيتسيا مەن ترەيدينگ جونىندە ءوز ءبىلىمىمىز بەن تاجىريبەمىزدى بولىسۋگە ءازىرمىز. Freedom Academy ءتالىم الۋشىلارى تەك ءبىلىم الىپ قانا قويماي، ءوز بەتىنشە نارىققا تالداۋ جۇرگىزىپ، اكسيالاردى تاڭداپ، ينۆەستيتسيا جاساي الۋ مۇمكىندىگىنە يە بولادى. ءبىز ولارعا قور نارىعىنا العاشقى قادام جاساپ، تابىسىن ارتتىرۋعا جاردەمدەسەمىز. ءبىز ەڭ قاجەتتى ينۆەستيتسيا - پايدا اكەلەتىن بىلىمگە قۇيىلعان ينۆەستيتسيا دەگەن سەنىمدەمىز»، - دەيدى Freedom Academy ديرەكتورى جاننا كاشەنوۆا.
بروكەر تاڭداۋ - باستى ماسەلە
جەكە تۇلعالار بيرجادا ءوز بەتىنشە ساۋدا جاساپ، باعالى قاعازداردى ەمىن-ەركىن ساتىپ الىپ، ساتا المايدى. بۇل كەزەكتە ءسىز بروكەرلەردىڭ قىزمەتىنە جۇگىنە الاسىز. ولار - بيرجا مەن ينۆەستور اراسىنداعى دەلدال. قازىرگى تاڭدا كوپتەگەن ينۆەستيتسيالىق قىزمەت تۇرلەرىن ۇسىناتىن كومپانيالار جەتەرلىك. دەگەنمەن ولاردى تاڭداعاندا قاتەلەسپەۋ قاجەت.
بروكەر تاڭداعاندا مىنا دۇنيەلەردى نازاردا ۇستاعان ءجون:
- ليتسەنزيا. بروكەر تاڭداعاندا الدىمەن ونىڭ قازاقستاندا ليتسەنزياسى بار-جوعىنا ءمان بەرىڭىز. بۇل ليتسەنزيانى ق ر قارجى نارىعىن رەتتەۋ جانە دامىتۋ اگەنتتىگى، قازاقستان قور بيرجاسى مەن استانا حالىقارالىق بيرجاسىنىڭ رەسمي سايتتارىنان تابا الاسىزدار.
- بروكەردىڭ سەنىمدىلىگى. بۇل رەتتە كومپانيانىڭ سەنىمدىلىگى ونىڭ رەيتينگىمەن ايقىندالادى. مۇنداي رەيتينگتى حالىقارالىق رەيتينگ اگەنتتىكتەرى تاعايىندايدى.
- نارىقتىڭ قولجەتىمدىلىگى. بروكەردىڭ قاي قور بيرجالارىندا جۇمىس ىستەيتىنىن سارالاڭىز. ماسەلەن، ولاردىڭ كەيبىرىندە حالىقارالىق قور نارىقتارىنا قولجەتىمدىلىك بولماۋى مۇمكىن. بۇل باعالى قاعازداردى ساتىپ نەمەسە ساتىپ الار كەزدە سىزدە شەكتەۋلى تاڭداۋ بولادى دەگەن ءسوز.
- جەرگىلىكتى جەلىنىڭ اۋقىمدىلىعى. بۇل كليەنتتەر ءۇشىن قىزمەتتەردىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن قولداۋدى قامتاماسىز ەتەدى. ءسىز كەز كەلگەن جاعدايدا بروكەردىڭ كەڭسەسىنە بارىپ، وزىڭىزگە قاجەتتى اقپاراتتى الا الاسىز.
- ىڭعايلى ساۋدا پلاتفورماسى. ءىرى بروكەرلەردە قور نارىعىندا ساۋدا جاساۋ ءۇشىن ارنايى ساۋدا پلاتفورماسى قاراستىرىلعان. وسى ورايدا ونىڭ ىڭعايلى ءارى تۇسىنىكتى بولۋىنا ءمان بەرگەن ءجون.
قورىتىندىلاي كەلە، ينۆەستيتسيالاۋ قارجىلىق تاۋەلسىزدىك پەن تۇراقتى بولاشاقتى قامتاماسىز ەتۋدە شەشۋشى ءرول اتقاراتىنىن ايتقىمىز كەلەدى. سانالى جانە ماقساتتى ينۆەستيتسيالاۋ ءسىزدىڭ قارجىلىق ءال-اۋقاتىڭىزدى قامتاماسىز ەتۋگە جانە قالاعان ءومىر دەڭگەيىنە جەتۋگە كومەكتەسەدى.
كاميلا دۇيسەن
aikyn.kz
