قانىش ساتبايەۆ سىيلاعان جازۋ ماشينكاسى
پاۆلودار. KAZINFORM - جۋىقتا باياناۋىلدان اكادەميك قانىش ساتبايەۆ پايدالانعان جازۋ ماشينكاسى تابىلدى. جادىگەردى باياناۋىلدىق ەرلى-زايىپتى ميحايل جانە گالينا باەك وتباسى ۇزاق ۋاقىت ساقتاپ كەلگەن.
باياناۋىل اۋدانىنىڭ قاق تورىندە كەزىندە قانىش ساتبايەۆ ۇزاق ۋاقىت ايالداعان، جازۋشى قالمۇقان يسابايەۆ دۇنيە ەسىگىن اشقان كونە ءۇي بار. جاقپار تاستار اراسىندا ورنالاسقان بۇل باسپانانى 1907 -جىلى جەرگىلىكتى فەلدشەر لەونتي بەلدينينوۆ تۇرعىزىپتى. توڭىرەكتەگى ادامداردى ءداستۇرلى جانە حالىق ەمىمەن ەمدەپ، شيپالى قولدارىمەن تالاي جانعا ءومىر سىيلاعان ل. بەلدينينوۆ زامانىندا قانىش ساتبايەۆپەن وتە جاقىن ارالاسقان.
قاناعاڭ تومدا وقىپ جۇرگەندە سۋىق ءتيدىرىپ، وكپە اۋرۋىنا شالدىققانىن بىلگەن سوڭ تۋعان جەرىنە كەلىپ ۇزاق ەمدەلەدى. سول ۋاقىتتا فەلدشەر لەونتي بەلدينينوۆ ونى باياناۋىلداعى اۋرۋحانادا، كەي ۋاقىتتا ءوز ۇيىندە قابىلداپ، قىمىزبەن ەمدەيدى. كەيىنگى جىلدارى دا عالىم تۋعان ەلىنە كەلگەندە اق جەلەڭدى ابزال جاننىڭ ۇيىنە بارىپ سالەمدەسىپ، قونا جاتىپ اڭگىمەلەسكەن. كەيىن ەمشىنىڭ كۇيەۋ بالاسى الەكساندر چەركاشين ساتبايەۆپەن تانىسىپ، اكادەميكتىڭ شاراپاتىن مولىنان كورگەن ەكەن. ول نەگىزگى ماماندىعى بۋحگالتەر بولا تۇرا، قاناعاڭنىڭ اقىلىمەن بىرنەشە كىتاپ جازىپ، كەيىن جەرگىلىكتى «پوبەدا» گازەتىندە ءتىلشى بولىپ جۇمىس ىستەگەن.
- قازىرگى ءبىز تۇرىپ جاتقان ءۇيىمىز - ءبىر عاسىردان استام ۋاقىت بۇرىن ارعى اتامىز لەونتيدىڭ قولىمەن سالىنعان تاريحي باسپانا. قانىش اعا مۇندا ۇزاق ۋاقىت ايالداعان. تۋعان ەلىنە كەلگەن سايىن قونادى. بۇل ماشينكانى ساتبايەۆتىڭ ءوزى اكەلىپ، اتامىز ا. چەركاشينگە تارتۋ ەتۋى دە عاجاپ ەمەس. سەبەبى، مۇنداي قىمبات قۇرىلعىعا ول ۋاقىتتا ەكىنىڭ ءبىرىنىڭ قولى جەتپەگەنى انىق. ال چەركاشين بۇل ماشينكامەن ءۇش بىردەي كىتاپ جازعان: «باياناۋل»، «دوچ باياناۋلا»، «سۋدبا كوسۋما» . سوڭعى ەكى كىتابى باسپا بەتىن كورگەن. ساتبايەۆ باياناۋىلعا كەلىپ تۇرعاندا وسى ماشينكامەن جۇمىس ىستەگەنى انىق. سەبەبى، ول كىسى جۇرگەن جەرىندە ۇنەمى حات-حابار، ماقالا جازۋمەن اينالىساتىنىن اجەمىز كاپيتولينا چەركاشينا ايتىپ وتىراتىن، - دەيدى م. باەك.
«ياناليف» ماركالى جازۋ ماشينكاسى شامامەن وتكەن عاسىردىڭ 20-جىلدارى ەۋروپادا شىعارىلعان. ۇلىدان قالعان جادىگەر بۇگىندە بۇقار جىراۋ اتىنداعى ادەبيەت جانە ونەر مۋزەيىندە ساقتالىپ تۇر.
اۆتور
مۇرات اياعان
