ميلليون كىمگە بۇيىرادى؟ - ءازىل اڭگىمە
اقپاننىڭ اقىرعان ايازى بەتتەن ءوبىپ، اق بورانى قوينى- قونشىڭدى تىمىسكىلەگەندە، جازدىڭ ادەمى ەلەسى ەسكە ورالىپ، ساعىم كۇندەرى ساعىندىرادى ەكەن.
وتكەن جىلعى شىلدەنىڭ جادىراعان ءبىر كۇنى، بۋرابايداعى كاسىپكەر دوسىمىز مۇقان الماسبەك ۇلىنىڭ شاقىرۋىمەن ءبىر توپ جىگىت سۇلۋ كوكشەنىڭ باۋرايىنا جينالا قالدىق. قالانىڭ قاۋرىت جۇمىسى، كۇيبەڭ تىرلىگىن ۇمىتىپ، تازا اۋادا ەركىن ءبىر دەمالۋدىڭ ءساتى تۇسكەن كۇن ەدى.
مۇقان دوسىمىزدىڭ ءبىر باعىلاننىڭ ەتىن بىلقىتىپ تاستادى. ەتتەن بۇرىن شاشىلىق پەن قۋىرماشتارعا تويىپ الىپ، سۋعا شومىلىپ قايتۋدى ءجون سانادىق. اسپاندا تەڭگەدەي بۇلتتا، ءۇپ ەتكەن جەلدە جوق. جالپى اقمولانىڭ قولعا تۇسە بەرمەيتىن ىستىق كۇندەرىنىڭ ءبىرى ەدى. ءبارىمىز سۇلۋ قىزدىڭ جانارىنان دومالاپ تۇسكەن جاستاي، ءموپ-ءمولدىر بۋراباي كولىنە كۇمىپ بەردىك. جەلپىنىپ العان جىگىتتەر شالقار كولدە ەركىن كوسىلىپ، قۇلاشتادى-اي كەلىپ. ءتىپتى، بالا كۇنىمىزدى ەسكە الىپ، ءوزارا جۇزۋدەن جارىس وتكىزدىك...
سۋ سورىپ بۋىن بوساعاندا، مۇقاننىڭ كوتتەدجنە ورالدىق. ەتتە ءپىسىپ، دايىن تۇر ەكەن. بۇل كەزدە اشىق اسپاندا ۇزاق جۇزگەن جازدىڭ كۇنى وقجەتپەستىڭ جەلكەسىنەن اسىپ بارا جاتتى. ەتتەن كەيىن، قىمىزدا، شۇباتتا، اعى دا كوگى دە كەلدى. نە بولسادا بۇل كۇندى وزدەرىنە ارناعان جىگىتتەر اتتىڭ باسىن جىبەردى-اۋ. كوك جايساڭ، كوك ورمان، عاجايىپ تابيعات. ۇلكەن سامىرسىننىڭ ساياسىنا ورنالاسقان تاپشان ۇستىندە كوسىلىپ وتىرمىز. كەشكە قاراي مايدا ەسكەن كوكشەنىڭ سالقىن سامالى جىگتتەردى تىپتەن جەلپىندىرە ءتۇستى.
وسىنداي دا اڭگىمەنىڭ نەشە ءتۇرى اعىلادى ەكەن. بيزنەس توڭىرەگىندە ءبىراز اڭگىمە قوزعادىق. قوعامدا قوردالانىپ قالعان ماسەلەلەردى قاۋزادىق، امەريكادان باستاپ الەمدىك ساياساتتى ءبىراز جەرەگە اپاردىق. اراسىندا «جۇلدىزداردى» دا سوعىپ وتتىك، اڭگىمە اۋانى ادەتتەگىدەي توقال تاقىرىبىنا كەلىپ تىرەلدى. بۇل تاقىرىپقا كەلگەندە، تەلەفون شۇقىپ ينتەرنەت الەمىندە وتىرعاندار دا، شالا قىزىپ، وبىرازعا كىرىپ وتىرعاندار دا ورتاعا ويىسا ءتۇستى.
بىرىنەن- ءبىرى وزىپ، ەستيتىن قۇلاق بولسا توقال الۋدىڭ قوعامعا پايداسى، ەلىمىزدىڭ دەموگرافياسىنا قوساتىن ۇلەسى تۋرالى نەشە ءتۇرلى پىكىرلەر ايتىلدى. «توقال الۋ وتىرعان قىزداردىڭ پروبلەماسىن شەشۋدىڭ دە ءتيىمدى جولى»، - دەيدى جىگىتتەر. ءتىپتى، توقال الۋدىڭ ەل ەگەمەندىگىن بەكەمدەۋدە اتقاراتىن ماڭىزدى رولى تۋرالى دا ايتىلدى. جالپى توقال الۋدىڭ ادام دەنساۋلىعىنا دا وراسان زور پايداسى بار كورىنەدى))) .
پايداسى بار ەكەنىن بىلدىك-اۋ، ەندى توقال الۋ ءۇردىسىن كىم باستايدى؟ كىم ايەلىنە ءتۇسىندىرىپ، توقال الىپ، دوستار اراسىندا ناسيحاتشى بولىپ جول سالادى؟ وسى سۇراققا كەلگەندە جىگىتتەر ءبىر-بىرىنە قارادى. اراسىنان كانديداتتار ىزدەي باستادى. جاڭاعىداي ەمەس جەلپىنگەن جىگىتتەر ءسال سالماقتى سابىرلى كۇيگە تۇسكەندەي بولدى. جاسى كىشىلەرى اعالارىنان ءۇمىت كۇتەتىنىن سولار سالعان سارا جولمەن جۇرگىسى كەلەتىنىن ايتتى. ال ۇلكەندەر بولسا، جالىنداعان جاستارعا سەنەتىنىن مەڭزەدى.
«ەل الدىندا ءجۇرسىز، كاسىبىڭىزدە دوڭگەلەپ تۇر، ءسىز باستاڭىز ءبىز سىزبەن ەرەمىز»،- دەپ ەرەكەڭە ەمەۋرىن بايقاتتى. ەرەكەڭ: «كوپتى كورگەن، جولى دا ۇلكەن ءسوزى دە سالماقتى وزىنە ەلدى ۇيىتا بىلەتىن داۋكەڭ باستاۋعا ىلايىق»،-دەپ اعىنان جارىلدى. كەيبىرەۋلەرى ءتىپتى ۇيلەنبەگەن جىگىتتەرگە بىردەن كوندىرىپ ەكەۋ الۋعا كەڭەس بەردى. اراسىندا بۇل ماسەلەدە ۇكىمەت تاراپىنان قولداۋ بولىپ زاڭدى تۇرعىدان بەكىسە، ءبارىن زاڭدى ىستەگىسى كەلەتىن جىگىتتەردە تابىلدى. قىسقاسى ارامىزدان ناقتى دايىن «كانديدات» تابىلمادى.
ءسوز وسى اراعا كەلگەندە اڭگىمەنىڭ نۇكتەسىن داۋكەڭ قويدى: «جارايدى جىگىتتەر، بارلىقتارىڭنىڭ جانارلارىڭدا جالىن بار، باستامالارىڭ جاقسى باتىلدىقتارىڭ از ەكەن. ەل دەموگرافياسىنا ۇلەس قوسقىلارىڭ كەلىپ تۇر، ءبىراق يدەيالارىڭدى ۇيدەگى ايەلدەرىڭ جەڭىپ تۇر. مەن ءبىر ۇسىنىس ايتايىن كىم ءبىرىنشى بولىپ، وسى باستامانى باستايدى، وسى وتىرعان جىگىتتەر سول ازاماتقا ميلليون تەڭگە جيناپ بەرەمىز. وسىعان كەلىسەسىڭدەرمە»، - دەدى. ءبارىمىز ءبىر اۋىزدان بۇل ۇسىنىستى ماقۇلداپ، قۋانا كەلىستىك. بۇل ۋاقىتتا جازدىڭ قىسقا تاڭى اعارىپ اتىپ كەلە جاتقان ەدى...
سودان بەرى مىنە، زمىراعان ۋاقىت جارتى جىلدان استام ۋاقىتتى ارتقا تاستاپ ۇلگەردى. ميلليوننىڭ يەسى ءالى تابىلمادى...
ريزابەك نۇسىپبەك ۇلى
