ماۋلەن اشىمبايەۆ ۆالەنتينا ماتۆيەنكومەن كەزدەستى
استانا. KAZINFORM - پارلامەنت سەناتىنىڭ سپيكەرى ماۋلەن اشىمبايەۆ قازاقستانعا رەسمي ساپارمەن كەلگەن رەسەي فەدەراتسياسى فەدەرالدىق جينالىسى فەدەراتسيا كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ۆالەنتينا ماتۆيەنكومەن كەزدەستى. بۇل تۋرالى سەنات حابارلادى.
كەزدەسۋ بارىسىندا تاراپتار ءبىرقاتار ماڭىزدى ماسەلەنى تالقىلاپ، پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدىڭ 2025-2027-جىلدارعا ارنالعان پراكتيكالىق ءىس-شارالار جوسپارىنا قول قويدى.
ماۋلەن اشىمبايەۆ ءوز سوزىندە ۆالەنتينا ماتۆيەنكونى رەسەيدە بۇگىن اتالىپ ءوتىپ جاتقان كونستيتۋتسيا كۇنىمەن قۇتتىقتادى. سونداي-اق ول رەسەي پارلامەنتاريزمىنىڭ قازىرگى تاريحى دا 1993-جىلدىڭ 12-جەلتوقسانىنان باستاۋ الاتىنىن تىلگە تيەك ەتىپ، اتالعان داتانىڭ سيمۆوليكالىق مانىنە نازار اۋداردى. سەنات ءتوراعاسى بۇگىندە كوپ قىرلى قازاقستان-رەسەي بايلانىسى بارلىق نەگىزگى باعىت بويىنشا ءتيىمدى دامىپ كەلە جاتقانىن ايتتى. بۇعان، ەڭ الدىمەن، مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ءوزارا قارىم-قاتىناسى ىقپال ەتىپ وتىرعانى انىق.
- رەسەي - قازاقستاننىڭ نەگىزگى ساياسي جانە ەكونوميكالىق سەرىكتەسى. مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ اتاپ وتكەندەي، قازاقستان مەن رەسەي اراسىنداعى قارىم-قاتىناس بەرىك جانە مىزعىماس دوستىقتىڭ ۇلگىسى. ىنتىماقتاستىقتىڭ بارلىق سالاسىندا ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ دايەكتى جانە ءتيىمدى دامۋى وسىنداي قاتىناستىڭ دالەلى ەكەنى ءسوزسىز. بۇل ساپار دا پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتىڭ جوعارى سەرپىنىن ساقتاۋعا ءوز سەپتىگىن تيگىزەدى دەپ سەنەمىز. جالپى، ءبىزدىڭ نەگىزگى مىندەتىمىز - مەملەكەت باسشىلارى دەڭگەيىندە قول جەتكىزىلگەن بارلىق ۋاعدالاستىقتى ءتيىمدى ىسكە اسىرۋعا ىقپال ەتۋ، - دەدى سەنات ءتوراعاسى.
كەزدەسۋ كەزىندە ماۋلەن اشىمبايەۆ پەن ۆالەنتينا ماتۆيەنكو پارلامەنتارالىق بايلانىستاردى نىعايتۋ پەرسپەكتيۆالارىنا جانە پارلامەنت پالاتالارىنداعى سالالىق كوميتەتتەردىڭ ءوزارا ءىس-قيمىلى مەن حالىقارالىق ۇيىمدار اياسىنداعى ىنتىماقتاستىق ماسەلەلەرىنە نازار اۋداردى. سونداي-اق پارلامەنت سەناتى مەن فەدەرالدىق جينالىستىڭ فەدەراتسيا كەڭەسى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق جونىندەگى كوميسسيانىڭ جۇمىس تيىمدىلىگى ءسوز بولدى.
- بۇگىندە دەپۋتاتتار اراسىندا ءوزارا سەنىمگە نەگىزدەلگەن ديالوگ پەن دوستىق قالىپتاستى. ول ەلدەرىمىز اراسىنداعى وداقتاستىق قاتىناستار رۋحىنا تابان تىرەيدى. ءبىزدىڭ تۇراقتى كەزدەسۋلەرىمىز ەكى ەلدىڭ پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىعىن جۇيەلى تۇردە دامىتۋعا جانە ورتاق مىندەتتەردى جەدەل شەشۋگە ىقپال ەتەدى. سەنات پەن فەدەراتسيا كەڭەسى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق جونىندەگى كوميسسيانىڭ جۇمىسى دا ءوزارا ءىس-قيمىلىمىزعا جۇيەلى سيپات بەرەدى. پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدىڭ 2025-2027-جىلدارعا ارنالعان پراكتيكالىق ءىس- شارالار جوسپارىنا قول قويۋ الداعى كەزەڭگە ارنالعان ءوزارا ءىس-قيمىلدىڭ باسىم سالالارىن ايقىنداۋعا، دەپۋتاتتار مەن اپپاراتتاردىڭ جۇمىسىن ناقتىلاۋعا جانە ەلدەرىمىزدىڭ پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىعىن جانداندىرۋعا تىڭ سەرپىن بەرەدى دەپ سەنەمىز، - دەپ، سەنات ءتوراعاسى ت م د پارلامەنتارالىق اسسامبلەياسى جۇمىسىنىڭ الەۋەتىن ودان ءارى نىعايتۋدىڭ ماڭىزدى ەكەنىن ايتتى.
سونىمەن قاتار كەزدەسۋدە ساۋدا-ەكونوميكا، ينۆەستيتسيا، ونەركاسىپتىك كووپەراتسيا، تۋريزم، سيفرلاندىرۋ جانە باسقا دا باسىم باعىتتار بويىنشا قازاقستان مەن رەسەي پارلامەنتتەرى دەپۋتاتتارىنىڭ الداعى ءوزارا ءىس-قيمىلىن ودان ءارى ارتتىرۋعا ارنالعان مىندەتتەر بەلگىلەندى.
فەدەراتسيا كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ۆالەنتينا ماتۆيەنكو قازاقستاندا جۇرگىزىلىپ جاتقان الەۋمەتتىك-ەكونوميكالىق جانە ساياسي وزگەرىستەردى جوعارى باعالاپ، پارلامەنتارالىق بايلانىستى ءارى قاراي جانداندىرۋدى كوزدەيتىن پەرسپەكتيۆالىق سالالارعا نازار اۋداردى.
- مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ەرىك- جىگەرىنىڭ ارقاسىندا ەلدەرىمىز اراسىنداعى قارىم-قاتىناس جاڭا سىن-قاتەرلەرگە قاراماستان بۇرىن-سوڭدى بولماعان جوعارى دەڭگەيگە كوتەرىلدى. وسى رەتتە ەلدەرىمىزدىڭ پرەزيدەنتتەرى قابىلداعان ماڭىزدى شەشىمدەر زاڭنامالىق قولداۋدى قاجەت ەتەتىنى انىق. بۇل ىستە پارلامەنتتەرىمىزدىڭ پالاتالارى اراسىنداعى ءىس-قيمىل جوسپارى ناقتى تەتىك بولا الادى. سول ارقىلى پارلامەنتتىك بايلانىستى دامىتۋعا جانە نىعايتۋعا ىقپال ەتەتىن شارالاردى ىسكە اسىرامىز. جالپى، ءبىزدىڭ جوعارعى پالاتالار اراسىنداعى قارىم-قاتىناس جۇيەلى سيپاتقا يە ەكەنىن اتاپ وتكەن ءجون. وسى باعىتتاعى ىنتىماقتاستىق ەكىجاقتى نەگىزدە جانە كوپجاقتى الاڭداردا قارقىندى دامىپ كەلەدى، - دەدى ۆالەنتينا ماتۆيەنكو.
سۇحبات كەزىندە ءوڭىرارالىق بايلانىستاردى كەڭەيتۋ بىرلەسكەن جۇمىستىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ ءبىرى رەتىندە بەلگىلەندى.
- سەنات - فەدەراتسيا كەڭەسى سياقتى وڭىرلەردىڭ مۇددەلەرىن قورعايتىن پالاتا. سوندىقتان ءبىز ءۇشىن ايماقتاردىڭ دايەكتى الەۋمەتتىك- ەكونوميكالىق دامۋىنا قاجەتتى جاعداي جاساۋ اسا ماڭىزدى. بيىل 27 قاراشادا ۋفا قالاسىندا ⅹⅹ ءوڭىرارالىق ىنتىماقتاستىق فورۋمى ءوتتى. ءىس-شاراعا بەينەبايلانىس رەجىمىندە مەملەكەتتەرىمىزدىڭ باسشىلارى قاتىستى. 2024-2028-جىلدارعا ارنالعان ءوڭىرارالىق جانە شەكارا ماڭىنداعى ءوزارا ءىس- قيمىلدىڭ اۋقىمدى باعدارلاماسى قابىلداندى. وندا 150 گە جۋىق بىرلەسكەن ءىس-شارا مەن ءتۇرلى جوبالار قامتىلعان. باعدارلامانى جۇزەگە اسىرۋعا پارلامەنت دەپۋتاتتارىنىڭ دا ۇلەس قوسۋى ايرىقشا مانگە يە. بۇل باعىتتاعى ناقتى ماسەلەلەردى بىرلەسكەن كوميسسيا اياسىندا تالقىلاۋعا بولادى، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
كەزدەسۋدە مادەني-گۋمانيتارلىق سالاداعى ىنتىماقتاستىقتى نىعايتۋدىڭ ماڭىزىنا دا باسا ءمان بەرىلدى. بۇل رەتتە حالىقارالىق قاتىناستار جۇيەسىندە ىرگەلى ءرول اتقاراتىن ءبىلىم بەرۋ جانە عىلىمي بايلانىستاردى دامىتۋ جونىندە ءسوز بولدى.
- كەلەسى جىلى قازاقتىڭ كورنەكتى اقىنى اباي قۇنانباي ۇلىنىڭ تۋعانىنا 180 جىل تولادى. وسى مەرەيتوي قارساڭىندا قازان قالاسىندا ويشىلدىڭ ءبيۋستى ورناتىلدى. ال، ماسكەۋدەگى ۇلكەن تەاتردا «اباي» وپەراسى قازاق تىلىندە ساحنالاندى. ءبىلىم بەرۋ سالاسىنداعى ىنتىماقتاستىق تا بەلسەندى دامىپ كەلەدى. ەلدەرىمىزدىڭ پرەزيدەنتتەرىنىڭ شەشىمىمەن ومبىدا ءال-فارابي اتىنداعى قازاق ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ فيليالى اشىلادى. بۇل قازاقستاندىق جوعارى وقۋ ورىندارىنىڭ رەسەيدەگى العاشقى وكىلدىگى بولاتىنىن اتاپ وتكەن ءجون. جاقىن ارادا استانادا ل. گۋميليەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ بازاسىندا مگيمونىڭ فيليالىن اشۋ دا جوسپارلانىپ وتىر، - دەدى قازاقستان پارلامەنتى سەناتىنىڭ ءتوراعاسى.
كەلىسسوزدەردىڭ ناتيجەسىندە سەناتتا پارلامەنتارالىق ىنتىماقتاستىقتى دامىتۋدىڭ 2025-2027-جىلدارعا ارنالعان پراكتيكالىق ءىس- شارالار جوسپارىنا، سونداي-اق، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنتى سەناتىنىڭ اپپاراتى مەن رەسەي فەدەراتسياسى فەدەرالدىق جينالىسى فەدەراتسيا كەڭەسىنىڭ اپپاراتى اراسىنداعى ىنتىماقتاستىق تۋرالى كەلىسىمگە قول قويىلدى.
