ەلىمىزدە اداي جىلقىسىنا رەسمي مارتەبە بەرۋ جۇمىستارى قالاي ءجۇرىپ جاتىر

وسى كۇنگە دەيىن 4 مىڭعا جۋىق تۇلپار زەرتتەلىپ، ولاردان گەنەتيكالىق ساراپتاما الىنعان، دەپ حابارلايدى Kazinform اگەنتتىگى  JIBEK JOLY تەلەارناسىنا سىلتەمە جاساپ.

جوباعا رەسەيلىك گەنەتيكا زەرتحانالارى دا تارتىلعان. ول جاقتاعى عالىمدار ارنايى تالداۋ جاساپ، ساراپتاما جۇرگىزىپ، قورتىندى شىعارادى. وسىدان كەيىن «اداي جىلقىسى» دەگەن قۇجات جاسالىپ ارنايى پاتەنت دايىندالماق.

الماتىلىق ناتاليا دولگيح 12 جىلدان بەرى اداي سايگۇلىگىن باعادى. «جەزكيىك» ەسىمدى ارعىماقتى وعان ماڭعىستاۋلىق ارىپتەستەرى سىيعا تارتقان. تالاي الامان بايگەگە دە قاتىسقان تۇلپار 160 شاقىرىم قاشىقتىقتى ەش قيىندىقسىز ەڭسەرگەن.

«بۇل تۇلپاردىڭ ەرەكشە ءبىر قاسيەتى بار، ەگەر ءسىز ونىمەن شاپساڭىز، ءارقاشان ءبىرىنشى بولعىسى كەلەتىنىن بايقايسىز. ەشكىمگە ءوزىن باسىپ وزۋعا مۇمكىندىك بەرمەيدى. وسىلايشا مەن تالاي جارىستاردا ءبىرىنشى بولىپ كەلدىم. مەنىڭ قارسىلاستارىم نەگىزىنەن ەر ادامدار بولادى، ارينە ولار قاتتى ىزالانىپ جاتادى. ءبىراق سپورتتىڭ اتى - سپورت»، - دەيدى ول.

اداي جىلقىلارى ىستىققا ءتوزىمدى. وعان اعىلشىن، اراب اتتارىن باپتاعانداي ەرەكشە كۇتىمنىڭ قاجەتى دە جوق. ءتىپتى، ارنايى قورا دا كەرەك ەمەس. دالادا ءۇيىر اراسىندا ءجۇرىپ تە بابىندا بولادى.

جەزكيىك - بۇگىنگە دەيىن پاريج، بىرىككەن اراب امىرلەكتەرىمەن قوسا بۇكىل رەسەيدى ارالاپ كەلگەن سايگۇلىك. ول اداي جىلقىسىنا ءتان مىنىسكە شىدامدىلىعىمەن عانا ەمەس، جۇيرىكتىگىمەن دە ەرەكشەلەنەدى. اشتىققا توزىمدىلىگى ءوز الدىنا، الىس قاشىققا شاپسا دا تەرلەمەيتىن قاسيەتى بار.

ەلىمىزدە مىڭجىلدىق تاريحى بار اداي جىلقىسىنا رەسمي مارتەبە بەرۋ جۇمىستارى قارقىندى ءجۇرىپ جاتىر. قازىر ماڭعىستاۋ وبلىسى بويىنشا 4 مىڭعا جۋىق سايگۇلىك زەرتتەلىپ، ولاردان ارنايى ساراپتاما ۇلگىلەرى الىندى. سەرتيفيكاتتاۋدان ءوتىپ، ەلىمىزدىڭ اقپاراتتىق بازاسىنا دا ەندى. ماقسات - اداي جىلقىسىنىڭ گەنەتيكاسىن انىقتاپ، ناقتىلاپ، وعان اسىل تۇقىمدى جىلقى مارتەبەسىن بەرۋ. ارنايى پاتەنت الۋ.

«اداي جىلقىسىن دۇنيەجۇزىندە ءبارى تانيدى. ءبىراق ونىڭ پاتەنتى جوق، پاسپورتى جوق. شەتەلدە ءبىز ونى اداي جىلقىسى دەپ ايتا المايمىز. مىسالى، رەسەيگە، فرانسياعا اپاردىق. بۇل قازاق جىلقىسىنىڭ ىشىندەگى اداي جىلقىسى ءتيپى دەيدى. ەندى ول برەند رەتىندە جەكە ءوزىنىڭ اداي دەگەن قۇجاتىمەن دۇنيەجۇزىنە شىعاتىنداي بولادى»، - دەيدى قازاق مال شارۋاشىلىعى جانە جەمشوپ ءوندىرىسى عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنىڭ مامانى، جىلقىتانۋشى داۋرەن سىدىقوۆ.

بۇگىندە اپروباتسيانىڭ ءبىرىنشى كەزەڭى اياقتالدى. قازىر رەسەيدەگى 30 جىلدىق تاجىريبەسى بار گەنەتيكالىق ورتالىق بازاسىندا تالداۋ جۇمىستارى جۇرگىزىلىپ جاتىر. قورىتىندى شىققاننان كەيىن پاتەنتتەۋ جۇمىستارى باستالادى.

ايتا كەتەيىك قازىر ەل اۋماعىندا اداي تۇقىمىنا جاتاتىن 116 مىڭ باس جىلقى بار.