ۇلاربەك دالەي ۇلىنىڭ جوشى حان تۋرالى جازعان تاريحي رومانىنىڭ تانىستىرىلىمى وتەدى
استانا. قازاقپارات – 20-ءساۋىر كۇنى ساعات 11.00-دە استاناداعى كىتاپ كورمەسى اياسىندا اقىن، جازۋشى ۇلاربەك دالەي ۇلىنىڭ «جوشى حان» تاريحي رومانىنىڭ تانىستىرىلىمى وتەدى.
ايتا كەتەيىك، بۇل شىعارما - قازاق جانە الەم ادەبيەتىندە جوشى حان جايلى جازىلعان تۇڭعىش رومان.
اۆتور ءتورت جىلعا سوزىلعان زەرتتەۋ ەڭبەكتەرىنىڭ نەگىزىندە شىڭعىس زامانى مەن ونىڭ تۇڭعىش ۇلى جوشى حان جايلى تەرەڭ جانە تىڭ دەرەكتەردىڭ ىزىنە تۇسكەن. سول ارقىلى جوشىنىڭ قىم-قيعاش كۇندەردە عۇمىر ەسىگىن اشۋى، وسكەن ورتاسى مەن جاستىق شاعى، جورىقتارى مەن ءومىرىنىڭ سوڭىنا دەيىنگى وقيعالار بارىنشا تولىق بايانداعان.
سونىمەن قاتار، جازۋشى دايەكتى زەرتتەۋلەرىنە سۇيەنە وتىرىپ، داۋىرلەر كوشىن، قىم- قۋىت جورىق ىزدەرىن قازاقى كوركەم تىلمەن توگىلتە جازعان. اۆتور بۇرىن بەيمالىم بولعان تاريحي دەرەكتەردى ارشىپ، وسىعان دەيىنگى قالىپتاسقان تاپتاۋرىن تۇجىرىمداردى تالقانداپ، تىڭ كوزقاراسپەن ۇسىنادى.
«روماننىڭ قۇندىلىعى سول داۋىرگە قاتىستى جازىلعان، ەڭ سەنىمدى دەگەن دەرەك كوزدەرىن پايدالانا وتىرىپ، وقيعالار ءورىسىن شىنايى فاكتىلەرمەن تۇيىندەۋگە تىرىستىق. تاڭعۇت، ءشۇرشىت سوعىستارى، عالام تاريحىندا ەلەۋلى ورنى بار حورەزم جورىقتارى جىل-ايى، شايقاس ورىندارى، ادام اتتارى سول قالپىمەن كوركەم تىلدە حاتقا ءتۇستى. جوشى حان 1221 -جىلى ۇرگەنىش تۇبىندەگى اۋىر شايقاستان كەيىن حورەزم جورىعىنان قايتىپ، ۇلىتاۋعا كەلىپ ىرگە تەبەدى. 1223 -جىلى «قۇلانباسىدا» وتكەن قۇرىلتايدان سوڭ، شىڭعىس قاعاننىڭ ارنايى جارلىعىمەن دەشتى- قىپشاق دالاسىندا «جوشى ۇلىسىن» قۇرادى. بۇگىنگى قازاق ەلى سول «جوشى ۇلىسىنىڭ» جەرىندە، التىن وردانىڭ قارا شاڭىراعىن ۇستاپ وتىر»، - دەيدى جازۋشى ۇلاربەك دالەي ۇلى روماننىڭ ەرەكشەلىگى تۋرالى.
اۆتور
بەيسەن سۇلتان ۇلى
