كەنەدەن ساقتانۋ ءۇشىن نە ىستەۋ كەرەك

الماتى. KAZINFORM - الماتى قالاسىنىڭ ىرگەلەس اۋماقتارى - كەنە ەنسەفاليتى مەن كەنە بوررەليوزى سياقتى ينفەكسيالىق اۋرۋلار قوزدىرعىشتارىنىڭ تاسىمالداۋشىسى بولىپ سانالاتىن يكسودتى كەنەلەر ءجيى كەزدەسەتىن ەندەميالىق ايماق. بۇل رەتتە كەنەدەن ساقتانۋ جانە تابيعاتقا شىعار كەزدە قالاي دۇرىس كيىنۋ قاجەتتىگى جونىندە الماتى قالالىق سانيتاريالىق- ەپيدەميولوگيالىق باقىلاۋ دەپارتامەنتىنىڭ باسشىسى قاسىمحان الپىسباي ۇلى ايتىپ بەردى.

قالانىڭ باس سانيتار دارىگەرى كەنەلەر ەرتە كوكتەمنەن كۇزدىڭ سوڭعى ايلارىنا دەيىن بەلسەندى، ەڭ جوعارى بەلسەندىلىك كەزى مامىر، ماۋسىم ايلارىندا بولاتىنىن ايتتى. سەبەبى بۇل كەزەڭدە ولاردىڭ سانى وسەدى. جالپى، كەنەلەردىڭ بەلسەندىلىگى كوبىنەسە اۋا رايىنىڭ جاعدايى - تەمپەراتۋرا مەن توپىراقتىڭ ىلعالدىلىعىنا بايلانىستى بولادى.

«وتكەن جىلى قالالىق مەديتسينالىق ۇيىمداردىڭ تراۆماتولوگيالىق پۋنكتتەرىنە كەنە شاعۋدان زارداپ شەككەن 2467 ادام، ونىڭ ىشىندە 1292 (%52,3) بالا مەديتسينالىق كومەككە جۇگىنگەن. بارلىعىنا دەر كەزىندە شۇعىل مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلىپ، كورسەتكىشتەرى بويىنشا كەنە ەنسەفاليتىنە قارسى يممۋنوگلوبۋلين ەنگىزىلدى. كەنە ەنسەفاليتىنىڭ 3 جاعدايى، كەنە بوررەليوزىنىڭ 4 جاعدايى تىركەلدى»، - دەدى قاسىمحان الپىسباي ۇلى.

كەنەنىڭ بەلسەندى ماۋسىمىندا كەنە ەنتسەفاليتىنىڭ تابيعي وشاعىنا بارعان كەزدە (تاۋ، ورمان، قالا ماڭىندا ورنالاسقان دەمالىس ورىندارى جانە ت. ب. ) ەپيدەميولوگ كەنەنىڭ شاعۋىن بولدىرماۋ بويىنشا كەلەسىدەي ساقتىق شارالارىن ساقتاۋ قاجەت ەكەنىن ايتتى:

- جەڭى ۇزىن، مانجەتى بىلەككە تىعىز جابىسىپ تۇراتىن، كەنە تەز بايقالاتىن ءبىرىڭعاي جانە اشىق ءتۇستى كيىمدەر كيىپ، شالباردىڭ ەتەگىن شۇلىققا، ەتىككە، كيىمنىڭ جوعارعى بولىگىن شالبارعا سالۋ، باسقا ورامال، قالپاق، كاپيۋشون كيۋ قاجەت؛

- كەنەلەرگە قارسى زاتتاردى - رەپەللەنتتەردى قولدانۋ قاجەت؛

- كيىمدى، دەنەنى جانە زاتتاردى ءجيى تەكسەرۋ، ۇيگە ورالعان كەزدە كيىم مەن دەنەنى كەنەلەردىڭ بار-جوعىن مۇقيات تەكسەرۋ قاجەت.

كەنە شاعىپ العان جاعدايدا مۇمكىندىگىنشە ەرتەرەك (كەنە شاققان سوڭ 4 كۇننەن كەشىكتىرمەي) مەديتسينالىق مەكەمەلەردىڭ (تراۆماتولوگيالىق پۋنكت) كومەگىنە جۇگىنۋ كەرەك، وندا بىلىكتى مەديتسينالىق كومەك كورسەتىلىپ، كەنە ەنسەفاليتىنە قارسى يممۋنوگلوبۋلين ەنگىزىلەدى.

الماتىدا كەلەسىدەي مەديتسينالىق ۇيىمنىڭ تراۆموتولوگيالىق پۋنكتتەرىندە كەنە شاعۋدان زارداپ شەككەندەرگە جەدەل كومەك كورسەتىلىپ، كەنە ەنسەفاليتىنە قارسى يممنوگلوبۋلين ەگۋ جۇرگىزىلەدى:

- ورتالىق قالالىق كلينيكالىق اۋرۋحاناسى (جاندوسوۆ كوشەسى، 6)؛

- شۇعىل جەدەل كومەك كورسەتۋ اۋرۋحاناسى (قازىبەك ءبي كوشەسى، 96)؛

- №4 قالالىق كلينيكالىق اۋرۋحانا (پاپانين كوشەسى، 220)؛

- №7 قالالىق كلينيكالىق اۋرۋحانا (قالقامان شاعىن اۋدانى، رايىمبەك داڭعىلى، 20)؛

- بالالار شۇعىل مەديتسينالىق جاردەم ورتالىعى (ماناس كوشەسى، 40).

كەنە ەنسەفاليتى - ورتالىق جانە پەريفەريالىق جۇيكە جۇيەلەرىنىڭ زاقىمدانۋىمەن سيپاتتالاتىن يكسويدتى كەنەلەردەن تۋىندايتىن ۆيرۋستىق اۋرۋ. ول اۋىر اسقىنۋ تۋعىزادى. اۋرۋدىڭ سالدارى ودان تولىعىمەن ساۋىعۋ نەمەسە دەنساۋلىعىنىڭ ناشارلاۋىمەن مۇگەدەكتىككە، ولىمگە اكەلۋى مۇمكىن. اۋرۋشاڭدىقتىڭ ينكۋباتسيالىق (جاسىرىن) كەزەڭى 1-كۇننەن 30 كۇنگە دەيىنگى ارالىقتا، كوبىنەسە 7-14 كۇنگە سوزىلادى. قالتىراۋ، قاتتى باس اۋرۋى، تەمپەراتۋرانىڭ 38-39 گرادۋسقا دەيىن كۇرت كوتەرىلۋى، جۇرەك اينۋى، قۇسۋ بەلگىلەرى پايدا بولادى. كوبىنە مويىن مەن يىقتا، كەۋدە جانە بەلدە، اياق-قولداردا بۇلشىق ەت اۋىرسىنۋى مازالايدى.

ادامدار اۋرۋشاڭدىقتى كەنە شاققاندا نەمەسە شاققان جەرىن تىرناعاندا، كەيدە اۋرۋ جۇقتىرعان ەشكى نەمەسە سيىردىڭ شيكى ءسۇتىن ءىشۋ ارقىلى جۇقتىرادى. كەنە ەنتسەفاليتىن ورماندا، ساياجايلاردا، باۋ-باقشا ۋچاسكەلەرىندە، باسقا ادامنىڭ كيىمىنەن، مىسىق، يتتەردەن، ساياجايدان اكەلىنگەن گۇل شوقتارىنان، سونداي-اق، كولىكتە كەنەنىڭ باسقالارعا جورعالاۋى ارقىلى جۇقتىرۋعا بولادى.

كەنە ەنسەفاليتىن الدىن الۋدىڭ ءتيىمدى ءادىسى - وعان قارسى ۆاكتسينا الۋ. ەكپەنى دارىگەردىڭ كەڭەسىنەن سوڭ تۇرعىلىقتى جەرى (نەمەسە تىركەلگەن جەرى) بويىنشا ەمحانادان الۋعا بولادى.

اۆتور
دۋمان ارعىنگەلدى