جەتكىزۋشى جانە تۇتىنۋشى: جاڭا ەرەجە كىمنىڭ قۇقىن قورعايدى؟

بيىل قازاقستاندا تاماق جەتكىزۋ قىزمەتىنە قاتىستى تالاپ كۇشەيدى. ەندى كۋرەرلەر ارنايى مەديتسينالىق تەكسەرىستەن ءوتىپ، انىقتاما الۋى شارت. ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگى ەرەجە قىزمەت ساپاسىن جاقسارتىپ، قوعامداعى دەنساۋلىق ساقتاۋ مادەنيەتىن ارتتىرادى دەپ سەندىرۋدە. Kazinform ءتىلشىسى وزگەرىس سالاعا قالاي اسەر ەتەتىنىن ساراپتاعان بولاتىن.

Курьер
Коллаж: Kazinform

تەكسەرىسسىز تالاپ
قۇقىقتىق قۇجاتپەن شەگەندەلگەن ۇلتتىق ستاندارت كوپتەن بەرى ايتىلعان-دى. بىرنەشە جىل بويى قوعام تالقىسىنا ءتۇسىپ، وتكەن جىلى قاراشادا مينيسترلىك ءتيىستى بۇيرىقتى شىعاردى. ناتيجەسىندە، بيىل 1-قاڭتاردان باستاپ كۋرەرلەردە تەكسەرۋدەن وتكەنىن راستايتىن جەكە مەديتسينالىق كىتاپشا بولۋى كەرەك. وعان قوسا كاسىبي گيگيەنالىق دايىندىقتان ءوتۋى، مىنەز-قۇلىق ەرەجەسىن باسشىلىققا الۋى مىندەتتەلەدى.

وسى ورايدا «كۋرەرلەرگە بەرىلەتىن مەديتسيانالىق كىتاپشادا ايىرىقشا تالاپ بولا ما، ونىڭ ۇلگىسى قالاي جاسالماق؟» دەگەن ساۋال تۋىندايتىنى تۇسىنىكتى. اتالعان سۇراقتى ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنە جولداعان بولاتىنبىز. جاۋاپ ماتىنىنەن ۇققانىمىز، كۋرەرلەرگە بەرىلەتىن مەديتسينالىق كىتاپشانىڭ وزگە انىقتامادان ايىرماشىلىعى بولمايدى. قاراپايىم جۇمىسقا تۇرۋ نەمەسە وقۋعا ءتۇسۋ كەزىندە الاتىن مەديتسينالىق تەكسەرىسپەن تەڭەستىرىلگەن.

«تاماق ونەركاسىبى جانە ازىق تۇلىك ساۋدا وبەكتىلەرىنىڭ قىزمەتكەرلەرى، ازىق-تۇلىك تاۋارلارىن تاسىمالداۋمەن اينالىساتىن ازاماتتار الدىن الا فليۋوروگرافيادان وتەدى. وعان قوسا گەلمينت جۇمىرتقالارى، ديزەنتەريا، سالمونەللەز، ءىش سۇزەگى، ا جانە ۆ پاراتيفتەرى، پاتوگەندى ستافيلوكوكك قوزدىرعىشتارى سەكىلدى قاۋىپكە قارسى تەكسەرىستەن ءاربىر 12 اي سايىن ءوتۋى ءتيىس»، - دەدى مينيسترلىك وكىلدەرى.

медкітапша
فوتو: freepik.com

راسىندا، وزگەرىس تەك مەرزىمىندە. مىسالى، قوعامدىق تاماقتانۋ وبەكتىسىنىڭ قىزمەتكەرلەرى وسى ماندەس باقىلاۋدان وتەتىنىن بىلەمىز. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى ولارعا فليۋوروگرافيادان وزگەسىن 6 ايدا ءبىر وتسە، جەتكىلىكتى دەپ سانايدى. ال نورماتيۆتىك-قۇقىقتىق اكتىلەردە كۋرەرلەرگە ارنايى قويىلاتىن تالاپ جوعىن جەتكىزدى. ءتىپتى كۋرەر قوعامدىق تاماقتانۋ وبەكتىسىنىڭ قىزمەتكەرى بولماسا، سانيتاريالىق تالاپ مىندەتتەلمەيدى ەكەن.

سوندا ەرەجەنى كىم باقىلاماق؟ بۇگىندە جاۋاپكەرشىلىكتى ەش مينيسترلىك مويىنىنا الىپ وتىرعان جوق. ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگى ەل اۋماعىنداعى كۋرەرلەردىڭ تەحنيكالىق تالاپقا سايكەستىگىن تەكسەرۋ ءۇشىن مونيتورينگ جۇرگىزبەيتىنىن اشىپ ايتتى. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى دە قاتىسى جوعىن بىلدىرگەن. ەڭ قىزىعى، ستاندارتتىڭ ورىندالۋى ەرىكتى تۇردە جاسالادى جانە كۋرەرلەر تالاپتى ورىنداماسا، ەشقانداي جاۋاپكەرشىلىك قاراستىرىلماعان.

«تاپسىرىس ەمەس، كۋرەر ماڭىزدى»

مينيسترلىكتىڭ كۋرەرلەرگە سالماق سالعىسى كەلمەۋىنىڭ وزگە سىرى بارداي. سەبەبى سالاداعى جۇمىس بەرۋشىنىڭ باسىم دەنى شەتەلدىك كومپانيالار. ەستە بولسا، وسىدان 5-6 جىل بۇرىن ەل نارىعىنا جەتكىزۋ قىزمەتىن ۇسىناتىن كومپانيالار ەنتەلەي ەندى. ىشىندە

ياندەكس، Glovo ،Wolt سەكىلدى الىپتار بار. ءاربىرى ەڭبەك شارتىن ىڭعايىنا ساي قالىپتاستىرعان. قازىر بەيرەسمي دەرەك بويىنشا 500 مىڭعا جۋىق قازاقستاندىق كۋرەر بولىپ جۇمىس ىستەيدى. ءبۇتىن باعىتتى قولىندا ۇستاپ وتىرعان ولاردىڭ يە بەرمەي وتىرۋىنا دا وسى دەرەك ىقپال. ساۋدا جانە ينتەگراتسيا مينيسترلىگىنىڭ ءوزى «ۇلتتىق ستاندارتتى ساقتاۋ تۋرالى نارىقتاعى شەتەلدىك كومپانيالارمەن كەلىسسوز جۇرگىزىلدى مە؟» دەگەن ساۋالعا تالقىلاۋ شاراسىمەن شەكتەلگەنىن جاسىرمادى.

الايدا كۋرەرلەر تالاپتى ورىنداۋعا قارسى ەمەس. استانالىق اسىلحان بىتىمبەكتىڭ پىكىرىنشە، مەديتسينالىق تەكسەرىستەن ءوتۋ قيىن ەمەس ءارى مۇنداي تالاپ بۇرىننان بار.

- استانا قالاسىنا قونىس اۋدارعانىما ەكى جىلدان استى. وسى ارالىقتا كۋرەر بولىپ جۇمىس ىستەپ كەلەمىن. جاڭا وزگەرىستى ەستىدىم، ءبىراق مۇنى بۇرىننان بار تالاپ سەكىلدى قابىلدادىم. ويتكەنى «ياندەكس»-تىڭ كۋرەرلەرگە ارنالعان قوسىمشاسىندا مەديتسينالىق كىتاپشا ەنگىزەتىن بولىك بار. دەگەنمەن ارىپتەستەرىمنىڭ اراسىندا مەديتسينالىق انىقتامانى ەنگىزگەنى جوق. ارنايى تەرمو-سومكە بولسا جەتكىلىكتى، تاماق جەتكىزۋگە رۇسقات اشىق. كومپانيا تاراپىنان تالاپ ەتىلمەسە، كۋرەرلەر ارنايى تەكسەرىستەن وتەدى دەگەنگە سەنبەيمىن، - دەدى ول.

تاجىريبەلى كۋرەر رەتىندە اسىلحان تالاپتىڭ ءبىرشاما شيكىلىگىن اتادى. ايتۋىنشا، ءدامحانالار مەن دۇكەندەر تاماق ءونىمىن كۋرەرگە تاپسىرار الدىندا مۇقيات قاپتايدى. جەتكىزۋ قىزمەتىن جۇزەگە اسىراتىن ادام تاماققا قول تيگىزبەيدى، بارلىق پروتسەسس باسقا تاپسىرىس سەكىلدى جۇرگىزىلەدى. دەمەك، تاماق ءونىمىن جەتكىزەتىندەرگە بولەك تالاپ قويۋدىڭ قاجەتى شامالى. ەگەر ماسەلە قاۋىپسىزدىكتە بولسا، وندا بارلىق كۋرەرگە بىردەي مەديتسينالىق تەكسەرىس مىندەتتەلۋى شارت. كەيىپكەر قانداي تاپسىرىستى جەتكىزگەنى ەمەس، كۋرەردىڭ ءوزى ماڭىزدى دەگەن ويدا.

мед кітапша курьер
كوللاج: Kazinform

جاڭا ستاندارتتا مىنەز- قۇلىق ەرەجەسى دە ايتىلعان. بۇل ورايدا سەرۆيستىك قىزمەتىندە كەمشىلىك از سەكىلدى. اسىلحان بىتىمبەكتىڭ سوزىنشە، كومپانيالار تۇتىنۋشىمەن قارىم-قاتىناس تالاپ-ەرەجەنى مۇقيات ۇيرەتەدى.

- كومپانيالار جۇمىسقا قابىلدار الدىندا ارنايى ەتيكالىق ەرەجەنى ۇيرەتەدى. قاي ساتتە ايىپپۇل سالىنۋى مۇمكىن، قاي ارەكەتتەن ساقتانۋ كەرەگىن اشىپ ايتادى. مىسالى، اۋىسىمعا كەلمەي قالۋ، GPS جۇيەسىن ءوشىرۋ، تاپسىرىستان باس تارتۋ، جۇمىس ۋاقىتىندا ىشىمدىك ءىشۋ، سەرىكتەس پەن تۇتىنۋشىعا دورەكى سويلەۋ بىرنەشە رەت قايتالانسا، جۇمىستان قۋىلۋ ءقاۋپى بار. سوندىقتان كوپ كۋرەر سىپايى ءارى جانجالدان الىس، - دەدى ول.

قازاقستاندا كۋرەرلەر تۇراقتى جۇمىس ىستەمەيدى. كوبى قوسىمشا تابىس رەتىندە اينالىساتىندىقتان، اپتاسىنا بىرنەشە ساعات قانا ءموبيلدى قوسىمشاعا كىرەدى. كۋرەر قاتارىنا ەنۋ دە، شىعۋ دا وڭاي. اشىق دەرەككوزدەگى مالىمەت پەن كۋرەرلەر سوزىنە سەنسەك، جەكە كۋالىك، ەسەپتەسۋ شوتى، جۇرگىزۋشى كۋالىگى مەن تەحنيكالىق ءتولقۇجات جەتكىلىكتى. كومپانيالارعا دا قولايلى. ەڭبەك شارتىن ەكى نەگىزدە - ازامتتىق-قۇقىقتىق سيپاتتاعى كەلىسىمشارتى (ا ق س) نەمەسە جەكە كاسىپكەرلىك (ج ك) باعىتىندا ازىرلەپ، جاۋاپكەرشىلىكتەن ارىلادى.

تۇتىنۋشى مەن جەتكىزۋشى اراسىندا كەلىسىمشارت جوق
«ادىلەت» تۇتىنۋشىلاردىڭ قۇقىقتارىن قورعاۋ» قوعامدىق بىرلەستىگىنىڭ باسقارما ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى تۇرسىن باتكەن قىزى مەملەكەت بەكىتكەن ەرەجەنى قولدايدى. وعان قوسا الدە دە تالاپ باعىتىن كەڭەيتۋدى ۇسىنۋدا. ونىڭ سوزىنشە، تاعام جەتكىزۋشى مەن تۇتىنۋشى اراسىنداعى مىندەتتەمەگە كوڭىل بولەتىن كەز كەلدى. ويتكەنى جەتكىزۋ قىزمەتىندە تاپسىرىس ساپاسى كىمنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىندە ەكەنى ناقتىلانباعان. كەشىككەن تاپسىرىس ءۇشىن كۋرەردى ايىپتايتىن جاعداي تىيىلماي تۇر.

Тұрсын Бәткенқызы
فوتو: تۇرسىن باتكەن قىزىنىڭ جەكە مۇراعاتىنان

- تۇتىنۋشى مەن كۋرەر اراسىندا كەلىسىمشارت جوق. تاعام سۋىق نەمەسە ساپاسىز جەتسە، كىنالى تەك ءدامحانا. ەرەجەگە سايكەس كۋرەر ءدامحانا جەتكىزۋشىسىنە جاتادى. ءدامحانا ءبارىن تالاپقا ساي دايىنداپ، كۋرەر ۇزاق ۋاقىت جۇرسە نەمەسە استى توگىپ السا، تۇتىنۋشى ارىزدى كۋرەرگە جاساي المايدى. جاۋاپكەرشىلىك ءدامحانادا. مۇنى ەسكەرۋ كەرەك، - دەدى ساراپشى.

كەيىنگى جىلدارى كۋرەر سانى ارتقانى راس. تابىس تا مولايدى. الماتى مەن استانا قالالارىندا كەڭ تارالعان «ياندەكس ەدا»، «ياندەكس»، «Go» ،«InDrive»  قوسىمشاسىن قولداناتىن كۋرەرلەردىڭ ايلىق تابىسى 400 مىڭعا جەتىپ جىعىلادى ەكەن. سوندىقتان ەرەجەنى قاتاڭداتۋ سالانى جەتىلدىرۋ ءۇشىن قاجەت. ال ونىڭ ناتيجەسىنە كۇمان باسىم.

سوڭعى جاڭالىقتار