جانازادان كەيىن نەگە باسقا ۇيگە بارۋعا بولمايدى؟

قازاقتاردا "جانازادان شىققان سوڭ وزگە ۇيگە بارۋعا بولمايدى" دەگەن ىرىم بار. ءبىراق بۇل تۇسىنىك قايدان شىققان؟ شاريعات بويىنشا ۇستانۋعا نەگىز بار ما؟

мешіт
Фото: Ерлан Алтыбаев

  يمام نۇرلان بايجىگىت ۇلىنىڭ ايتۋىنشا، ىرىم مارقۇمدى اقتىق ساپارعا شىعارىپ سالۋ كەزىندە ءمايىتتى جۋىندىرعاندارعا عانا قاتىستى.

"جانازادان شىققان ادام قانداي جاعدايدا باسقا ۇيگە بارمايدى؟ قايتىس بولعان ادامدى جۋىندىرعان ادامدار، جۋىپ بولىسىمەن، بىردەن ۇيىنە بارىپ، ءوزى شومىلۋى كەرەك. ول سۇننەتپەن بەكىتىلگەن، مەديتسينامەن دارالانعان دۇنيە. نەگە؟ ادام كوز جۇمعان كەزدە، مايىتتەن بەلگىلى ءبىر زاتتار بولىنەدى. سوندىقتان ءمايىت جۋعاننان كەيىن بوتەن ۇيگە بارعان جاقسى ەمەس"، - دەيدى نۇرلان بايجىگىت ۇلى.

سوندىقتان ول كەز كەلگەن ىرىم- تىيىمداردىڭ كىمگە باعىتتالعانىن ۇعىنىپ، دۇرىس ۇستانۋ كەرەگىن العا تارتتى.

ەتنوگراف نە دەيدى؟
ال ەتنوگراف بولات بوپاي ۇلى جانازادان كەيىن باسقا ۇيگە بارماۋ - قازاقتىڭ ءداستۇرلى دۇنيەتانىمىنداعى تازالىق پەن قۇرمەتكە نەگىزدەلگەن ۇستانىم ەكەنىن ايتادى.

ونىڭ سوزىنشە، بۇل ىرىمنىڭ بىرنەشە سەبەبى بار:
رۋحاني تازالىق. جانازا - ءومىر مەن ءولىمنىڭ شەكاراسى، قايعى مەن رۋحاني تولعانىستىڭ كەزەڭى. جانازاعا قاتىسقان ادام رۋحاني اۋىرتپالىقتى سەزىنەدى، سوندىقتان باسقا ۇيگە بارىپ، سول اۋىر كۇيدى تاراتۋ دۇرىس ەمەس دەپ ەسەپتەلگەن. بۇل "جامان ەنەرگيا" ۇعىمىنا ۇقساس تۇسىنىكتەن تۋىنداعان.
وتباسىعا قۇرمەت. مارقۇمنىڭ ۇيىنە كوڭىل ايتۋ - باستى مىندەت. باسقا ۇيگە بارۋ كوڭىل ايتۋ ءداستۇرىن اياقسىز قالدىرۋ نەمەسە قايعىنى بولىسۋگە نەمقۇرايلىلىق تانىتۋ رەتىندە كورىنۋى مۇمكىن.
تازالىق. ەرتەدە كىسى ءولىمى بولعان ۇيدەن كەلەتىن ادامدى "تازارتۋ" ءۇشىن ەرەكشە راسىمدەر جاسالعان.
"مىسالى، ۇيگە كىرەر الدىندا سۋ بۇركۋ نەمەسە شىراق جاعۋ ارقىلى جاماندىقتىڭ تارالۋىن توقتاتۋ سەنىمى بولعان. باسقا ۇيگە بارۋ وسى ءراسىمنىڭ بۇزىلۋىنا الىپ كەلەدى دەپ سەنگەن. بۇل تىيىم حالقىمىزدىڭ رۋحاني تەرەڭدىگىن، ادام ءومىرى مەن ولىمىنە دەگەن قۇرمەتىن كورسەتەدى"، - دەپ ءتۇسىندىردى بولات بوپاي ۇلى.

Massaget.kz

سوڭعى جاڭالىقتار