جاڭا بيۋدجەت كودەكسى: سەنات قۇجاتتى ماجىلىسكە قايتاردى

استانا. KAZINFORM - بۇگىن سەناتتىڭ جالپى وتىرىسىندا ق ر بيۋدجەت كودەكسى مەن «كەيبىر زاڭنامالىق اكتىلەرگە بيۋدجەت زاڭناماسىن جەتىلدىرۋ ماسەلەلەرى بويىنشا وزگەرىستەر جانە «كونسەسسيالار تۋرالى» زاڭنىڭ كۇشى جويىلدى دەپ تانۋ تۋرالى» زاڭى ەكى وقىلىمدا قارالدى. سەنات قۇجاتتاردىڭ جەكەلەگەن باپتارىن جاڭا رەداكسيادا ۇسىنىپ، ونى ماجىلىسكە قايتاردى.

- بيۋدجەت كودەكسىن قايتا زەردەلەۋ قاجەتتىلىگى تۋرالى مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆ ءوزىنىڭ قازاقستان حالقىنا جولداۋىندا ايتقان بولاتىن. سەبەبى وسىعان دەيىن كودەكسكە جەكەلەگەن تۇزەتۋلەر عانا ەنگىزىلىپ كەلدى جانە كەيبىر جاعدايدا ولار ءبىر- بىرىمەن بايلانىسپاي دا جاتتى. بۇل، ءوز كەزەگىندە، ەلىمىزدەگى بيۋدجەت جۇيەسىنىڭ بالانسىنا كەرى اسەرىن تيگىزبەي قويمادى. وسىعان بايلانىستى بيۋدجەت ساياساتىن بىرىزدەندىرۋ جانە وعان تىڭ سەرپىن بەرۋ قاجەتتىلىگى تۋىنداعانى راس. اسىرەسە، قازىرگى تاڭداعى قالىپتاسقان جاعدايدى ەسكەرە وتىرىپ، بيۋدجەتكە ۇنەمشىل جانە جاۋاپتى ۇستانىممەن قاراۋعا باسىمدىق بەرۋ ماڭىزدى بولدى. وسىعان سايكەس ەڭ باستى مىندەت رەتىندە بيۋدجەت جۇيەسىنىڭ ءبىرتۇتاستىعىن قامتاماسىز ەتۋگە ءمان بەردىك، - دەدى سەناتور بەكبول ورىنباساروۆ.

اتالعان مىندەت اياسىندا بيۋدجەت كودەكسىنىڭ نەگىزگى باعىتتارى ايقىندالدى. ولار:

بيۋدجەت پروتسەسىن جەڭىلدەتۋ؛
مەملەكەت قارجىسىن باسقارۋدىڭ ءادىسنامالىق نەگىزىن قۇرۋ؛
بيۋدجەتتىڭ كىرىس بولىگىن جوسپارلاۋ ساپاسىن ارتتىرۋ؛
بيۋدجەتارالىق قاتىناستاردى جەتىلدىرۋ؛
مەملەكەتتىك ينۆەستيتسيالىق جوبالاردىڭ جۇيەلى كەمشىلىكتەرىن شەشۋ؛
ناتيجەگە باعدارلانعان بيۋدجەت قاعيداتتارىن كۇشەيتۋ جانە ناتيجەلەردى باسقارۋ قۇرالدارىن جەتىلدىرۋ.
سەناتتىڭ قارجى جانە بيۋدجەت كوميتەتىنىڭ اقپاراتىنا قاراعاندا، زاڭدى تالقىلاۋ جانە ونى سەناتتا ەكىنشى وقىلىمعا دايىنداۋ بارىسىندا ءماجىلىس قابىلداعان كودەكسكە مىناداي نەگىزگى باعىتتار بويىنشا وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋ قاجەتتىلىگى تۋىندادى:

كودەكستىڭ 5-بابىنىڭ 17) تارماقشاسىمەن ورتالىق جانە جەرگىلىكتى مەملەكەتتىك ورگانداردىڭ ءبىرىنشى باسشىلارى مەن بيۋدجەت كوميسسياسىنىڭ حاتشىلارىنا بيۋدجەتتىك كوميسسيانىڭ قاراۋىنا قۇجاتتاردى دايىنداۋ بويىنشا جاڭا جاۋاپكەرشىلىك بەرەتىن نورماعا بايلانىستى لاۋازىمدى ادامدار قاتارىنان جەرگىلىكتى بيۋدجەت كوميسسياسىنىڭ ءتوراعاسى مەن حاتشىسىن باسشى رەتىندە ايقىنداۋ ۇسىنىلادى؛
30-باپتا -رەسپۋبليكالىق بيۋدجەت شىعىستارىندا توتەنشە جاعدايلاردىڭ الدىن الۋعا جانە جويۋعا جانە اۆاريالىق- قۇتقارۋ جۇمىستارىن جۇرگىزۋگە ارنالعان شىعىستار كوزدەلگەن؛
تۇرعىن ءۇي- كوممۋنالدىق شارۋاشىلىق سالاسىنداعى بيۋدجەتتىك ينۆەستيتسيالىق جوبالار بويىنشا اۋماقتىلىعىنا قاراي بەلگىلى ءبىر شەكتەۋلەر بەلگىلەنبەيدى، وسىعان بايلانىستى 30-باپتىڭ 1-تارماعىندا «شەگىندە ورنالاسقان» دەگەن سوزدەردى الىپ تاستاۋ كوزدەلگەن؛
اۋىلدىق ەلدى مەكەندەر اراسىنداعى اۆتوموبيل جولدارىن سالۋ، رەكونسترۋكتسيالاۋ، جوندەۋ جانە كۇتىپ ۇستاۋ جونىندەگى شىعىستار وبلىستىق جانە اۋداندىق بيۋدجەت ەسەبىنەن جۇزەگە اسىرىلۋعا ءتيىس. وسىعان بايلانىستى اتالعان شىعىستاردى اۋىلدىق وكرۋگتىڭ شىعىستارىنان الىپ تاستاۋ قاجەت؛
جايىلىمدىق ينفراقۇرىلىم وبەكتىلەرىن دامىتۋ مەن رەكونسترۋكسيالاۋعا قاراجاتتى اۋداندىق جانە اۋىلدىق بيۋدجەتتەردىڭ شىعىستارىنا جاتقىزۋ ۇسىنىلادى، ويتكەنى بۇل فۋنكتسيالار «جايىلىمدار تۋرالى» زاڭىندا كوزدەلگەن؛
بيۋدجەتتىڭ اشىقتىعى قاعيداتىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا 40-باپ بيۋدجەتتى اتقارۋ جونىندەگى ورتالىق ۋاكىلەتتى ورگاننىڭ جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ شوعىرلاندىرىلعان، مەملەكەتتىك، رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى بيۋدجەتتەردىڭ اتقارىلۋى تۋرالى، سونداي- اق وبلىستىق بيۋدجەتتىڭ، رەسپۋبليكالىق ماڭىزى بار قالانىڭ، استانانىڭ، اۋداننىڭ (وبلىستىق ماڭىزى بار قالانىڭ)، اۋداندىق ماڭىزى بار قالانىڭ، تيىسىنشە اۋىل، كەنت، اۋىلدىق وكرۋگ بيۋدجەتىنىڭ اتقارىلۋى تۋرالى اي سايىنعى ەسەپتەردى جاريالاۋدى قامتاماسىز ەتۋ جونىندەگى نورمامەن تولىقتىرىلسىن؛ 
كودەكستىڭ 63-بابىندا ق ر ۇلتتىق قورىن باسقارۋ جونىندەگى كەڭەستىڭ ۇلتتىق قوردان بولىنگەن قاراجاتتىڭ نىسانالى، زاڭدى جانە ءتيىمدى پايدالانىلۋىنا مونيتورينگ ناتيجەلەرىن قاراۋى جونىندەگى نورمانى ەنگىزۋ ۇسىنىلدى؛ 
105-باپ مىندەتتەمەلەر مەن تولەمدەر بويىنشا قارجىلاندىرۋ جوسپارلارىن ازىرلەۋ ءتارتىبىن، سونداي-اق بيۋدجەتكە تۇسەتىن تۇسىمدەردىڭ جيىنتىق جوسپارلارىن جانە مىندەتتەمەلەر مەن تولەمدەر بويىنشا قارجىلاندىرۋدىڭ جيىنتىق جوسپارلارىن جاساۋ ءتارتىبىن ايقىنداۋ جونىندەگى نورمامەن تولىقتىرىلدى؛
110-باپتا كۆازيمەملەكەتتىك سەكتور سۋبەكتىلەرىنىڭ تولەمدەردى، ونىڭ ىشىندە قۇرىلىسقا، مەملەكەتتىك ساتىپ الۋعا، پيلوتتىق جوبالاردى ىسكە اسىرۋعا بايلانىستى تولەمدەردى جۇرگىزۋ كەزىندە اعىمداعى باقىلاۋ ايقىندالعان؛
كودەكستىڭ 143-بابىندا ەكسپورتتى قولداۋ بويىنشا مەملەكەتتىك كەپىلدىكتى الۋ ءۇشىن بيۋدجەت ساياساتى جونىندەگى ورتالىق ۋاكىلەتتى ورگاننىڭ وڭ قورىتىندىسىنىڭ بولۋى بويىنشا تالاپ كوزدەلگەن. وسىعان بايلانىستى ونىڭ قۇزىرەتىنە اتالعان مەملەكەتتىك كەپىلدىكتەردى بەرۋ ءۇشىن قورىتىندىنى ازىرلەۋگە نەمەسە تۇزەتۋگە قويىلاتىن تالاپتاردى بەلگىلەۋ جونىندەگى نورمانى ەنگىزۋ قاجەت؛
بۇگىنگى تاڭدا ۇلتتىق قوردان تارتىلاتىن كەپىلدىك بەرىلگەن ترانسفەرتتىڭ جىلدىق سوماسى اي سايىن تەڭ ۇلەستەرمەن تارتىلادى جانە قارجى جىلى ىشىندە ونىڭ قاجەتتى سومالارعا سۇرانىسى ءارتۇرلى بولۋى مۇمكىن بولعاندىقتان، مەملەكەتتىك قازىناشىلىقتىڭ ناقتى قاجەتتىلىكتەرىنە قاراي كەپىلدىك بەرىلگەن ترانسفەرتتىڭ اي سايىنعى كولەمىنىڭ ءارتۇرلى سومالارىن بەلگىلەۋ مۇمكىندىگى بولاتىن نورما ۇسىنىلادى؛
ۇلتتىق قوردان بولىنگەن قاراجاتتى ءتيىمدى جانە ۇتىمدى پايدالانۋ ماقساتىندا، سونداي-اق ق ر ۇلتتىق قورىنىڭ ۆاليۋتالىق اكتيۆتەرىن 2030 -جىلى 100 ميلليا رد دوللارعا دەيىن ۇلعايتۋ بويىنشا ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋ ءۇشىن 115- باپ نىسانالى ماقساتى بويىنشا پايدالانىلماعان نىسانالى ترانسفەرتتەردى ۇلتتىق قورعا مىندەتتى تۇردە قايتارۋ جونىندەگى نورمامەن تولىقتىرىلدى؛ 
كەپىلگەرلىك شارتى جانە ونىڭ قولدانىلۋ مەرزىمىن رەگلامەنتتەۋ شەڭبەرىندە رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتەن بولىنگەن قاراجاتتىڭ قايتارىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ ماقساتىندا 145-باپتا ولاردى قايتارۋ جونىندەگى نورمانى، سونداي-اق مەملەكەت كەپىلگەرلىگىنىڭ قولدانىلۋىن توقتاتۋ نەگىزىن كوزدەيتىن نورمانى كوزدەۋ ۇسىنىلادى؛
بيۋدجەت كودەكسى مەملەكەتتىك يسلام باعالى قاعازىن شىعارۋدى كوزدەيتىندىكتەن، ونىڭ شىعارىلۋى مەن اينالىمىنىڭ ءتارتىبى مەن شارتتارىن كوزدەۋ ۇسىنىلادى.
بۇعان دەيىن حابارلانعانداي، سەنات ءتوراعاسى ماۋلەن اشىمبايەۆ وبلىستىق بيۋدجەتتى السىرەتىپ الماۋ كەرەك ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

سەناتورلار پالاتا وتىرىسىندا بيۋدجەت كودەكسىن قارايتىنىن جازعان بولاتىنبىز.