دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسى ماماندارى وقۋشىلاردىڭ دەنساۋلىعىن نىعايتۋعا باعىتتالعان كەڭەس ۇسىندى
استانا. KAZINFORM - وقۋ جىلى باستالىسىمەن 4 ميلليونعا جۋىق وقۋشىلار قايتادان پارتاعا وتىردى. دەنساۋلىق ساقتاۋ مينيسترلىگى جانە قوعامدىق دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇلتتىق ورتالىعى وقۋ جىلى ىشىندە بالالاردىڭ دەنساۋلىعىن ساقتاپ، نىعايتۋ ءۇشىن كەلەسىدەي شارالاردى ۇسىنادى.
«اتا- انالار بالالارىنىڭ جاڭا تارتىپكە بەيىمدەلىپ، ساباققا زەيىنىن اۋدارۋىنا كومەكتەسۋى كەرەك. از قيمىلداۋ، گادجەتتەردى تىم كوپ پايدالانۋ سياقتى زاماناۋي سىن- قاتەرلەر بالالاردىڭ دەنساۋلىعىنا تەرىس اسەر ەتىپ، ولاردىڭ كورۋ قابىلەتىن ناشارلاتادى، بويىن تىكتەپ ۇستاماۋ، زەيىن قويماۋ ماسەلەلەرىن تۋىنداتىپ، سونىمەن قاتار ۇيقىنىڭ بۇزىلۋىنا اكەلەدى. ونىڭ ۇستىنە كوپتەگەن وقۋشىلاردىڭ بويىندا سوزىلمالى اۋرۋلارى، ارتىق سالماق، ءتىپتى سەمىزدىك وسى باستان-اق بار ەكەنىن ەسكەرۋ كەرەك»، - دەلىنگەن حابارلامادا.
وسى رەتتە تومەندەگى كەڭەسكە نازار سالساڭىزدار:
كۇن ءتارتىبىن دۇرىس قۇرىڭىز. تومەنگى سىنىپتار ءۇشىن ءۇي تاپسىرماسىن 1,5-2 ساعاتتان اسپايتىن ۋاقىت ىشىندە، ال جوعارى سىنىپتار ءۇشىن 3-4 ساعاتتا ءاربىر 40 مينۋت سايىن ءۇزىلىس جاساي وتىرىپ ورىنداتۋ كەرەك.
ۇيقىسىنىڭ قانىق بولۋى دا وتە ماڭىزدى. 7-10 جاستاعى بالالار ءۇشىن 10-11 ساعات، 11-14 جاستاعى بالالارعا 9-10 ساعات، 15-17 جاستاعى جاسوسپىرىمدەرگە 8-9 ساعات ۇيقى كەرەك.
تاماق راتسيونىنان زياندى تاعامداردى الىپ تاستاپ، دارۋمەندەر قابىلداۋىن قاداعالاڭىز. وقۋشىلار ءجيى-ءجيى، ياعني كۇنىنە 4 رەت تاماقتانۋى كەرەك، ال ءبىرىنشى سىنىپ وقۋشىلارى مەن سپورتشىلار 5 رەت تاماقتانعانى ءجون. سەمىزدىك قاۋپىن ارتتىرىپ، باسقا دا اۋرۋلارعا باستايتىن گازدالعان سۋسىندار، فاست- فۋد، سنەكتەردى جەۋىن شەكتەگەن دۇرىس.
بالانىڭ ساباق وقيتىن ورنىن دۇرىس قويىپ بەرىڭىز. ساباق وقيتىن ورنىنا سىرتتان دا جارىق جاقسى ءتۇسىپ، قوسىمشا ۇيدەگى ەلەكتر جارىعى دا ءتۇسىپ تۇرۋى ءتيىس. جيھاز بالانىڭ بويىنا سايكەس كەلىپ، بيىكتىگى جاعىنان رەتتەلەتىن بولۋى قاجەت. بالانىڭ دۇرىس وتىرۋىنا قولايلى ورىن جاساۋ ونىڭ بويىن تىك ۇستاماۋ پروبلەماسىن تۋىنداتپاۋعا سەپتىك ەتەدى.
مەكتەپ كيىمى دەنساۋلىققا قاۋىپسىز، قولايلى، تابيعي ماتادان تىگىلۋى كەرەك. اياق كيىمىن تابانىن قىسپايتىنداي، كيگەندە قان اينالىم دۇرىس بولاتىنداي ەتىپ تاڭداۋ قاجەت.
مەكتەپكە ۇستايتىن ريۋكزاكتا سالماق بىركەلكى ءبولىنىپ، ونىڭ سىرتىندا جارىق شاعىلىستىراتىن ەلەمەتتەر بولۋى كەرەك. ريۋكزاكتىڭ سالماعى تومەنگى سىنىپتار ءۇشىن 700 گرامنان، ال جوعارى سىنىپتار ءۇشىن 1000 گرامنان اسپاۋى قاجەت.
گادجەت ۇستاۋدى شەكتەۋ. گادجەتتەردىڭ كوزدىڭ كورۋى مەن زەيىن قويۋىنا تەرىس ىقپال ەتەتىنىن ەسكەرە وتىرىپ سمارتفوندار مەن باسقا دا قۇرىلعىلاردى قولدانۋ ۋاقىتىن قىسقارتۋعا كەڭەس بەرىلەدى. سانيتارلىق ەرەجەلەردە كومپيۋتەرلىك ساباقتاردىڭ ۇزدىكسىز ۇزاقتىعى رەگلامەنتتەلگەن. سونىمەن ءبىر ساباق كەزىندە (45 مينۋت) تىكەلەي پەرسونالدى كومپيۋتەرمەن، پلانشەت جانە نوۋتبۋكپەن جۇمىس ىستەۋ ۋاقىتى بىلاي كورسەتىلگەن: مەكتەپالدى، مەكتەپكە دەيىنگى توپتارعا (سىنىپتارعا) جانە 1-سىنىپتارعا 15 مينۋتتان كوپ ەمەس، 2-3-سىنىپتار ءۇشىن 20 مينۋتتان اسپايتىن؛ 4-8-سىنىپتارعا 25 مينۋتتان كوپ ەمەس؛ 9-11 (12)-سىنىپتار ءۇشىن 30 مينۋتتان اسىرمايتىن ۋاقىت قانا بەرىلەدى.
گيگيەنا جانە اۋرۋلاردان قورعاۋ. جەكە گيگيەنا مەن قورشاعان ورتا تازالىعىن ساقتاۋ اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ ءۇشىن قاجەت. بالالاردىڭ قالتاسىنا انتيسەپتيكتەر سالىپ قويىڭىز، ونىمەن بالا تەك قولىن عانا ەمەس، قولىمەن كوپ ۇستايتىن سمارتفون، سومكەسىنىڭ تۇتقاسىن جانە ت. ب. زاتتاردى زالالسىزداندىرىپ وتىرادى. قولدى ءجيى جۋۋ جانە اسىرەسە، تۇماۋعا قارسى ۆاكسينا الۋ بالانى سۋىق تيۋ ماۋسىمىندا قورعاۋعا كومەكتەسەدى.
وسى كەڭەستەردى ساقتاۋ بۇكىل وقۋ جىلىندا بالانىڭ دەنى ساۋ بولۋىن قامتاماسىز ەتەدى.