عالىمدار ادام كۇرت قارتاياتىن ەكى جاستى انىقتادى
ادام ءومىرىنىڭ دامۋ كەزەڭدەرىن بىرتىندەپ وزگەرەتىن ۇدەرىس رەتىندە سيپاتتاۋعا بولادى. الايدا ءبىر كۇنى تاڭەرتەڭ ايناعا قاراعاندا، كۇرت قارتايعان سەكىلدى بولساڭىز، بۇل جالعان ەمەس. Nature Aging جۋرنالىندا جاريالانعان زەرتتەۋگە سايكەس، ادامدار قارتايۋدىڭ ەكى كۇرت كەزەڭىن باستان كەشىرەدى: بىرەۋى ورتا ەسەپپەن 44 جاستا، ەكىنشىسى 60 جاس شاماسىندا.
ءبىز تەك ۋاقىت وتە كەلە باياۋ وزگەرمەيمىز؛ ەكى كەزەڭدە وتە كۇردەلى وزگەرىستەر بولادى. بۇل بارلىق بيومولەكۋلالار ءۇشىن ورتاق زاڭدىلىق، - دەپ مالىمدەدى ستەنفورد ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ گەنەتيگى مايكل سنايدەر.
قارتايۋ - بارلىق اۋرۋلاردىڭ دامۋ ءقاۋپىن ارتتىراتىن كۇردەلى بيولوگيالىق ۇدەرىس. مايكل سنايدەر جانە ارىپتەستەرى قارتايۋ بيولوگياسىن زەرتتەۋ ءۇشىن 108 ەرەسەك ادامنىڭ بيولوگيالىق ۇلگىلەرىن بىرنەشە جىل بويى ءار بىرنەشە اي سايىن الىپ، تالداعان. ولار رنق، اقۋىزدار، ليپيدتەر جانە ميكروبيومدار (ىشەك، تەرى، مۇرىن جانە اۋىز ميكروبيومدارى) سياقتى ءارتۇرلى بيومولەكۋلالاردى زەرتتەپ، 135239 ەرەكشەلىكتى باقىلادى.
ناتيجەسىندە 40-تان استام ۇلگى بەرىلگەن قاتىسۋشىلاردىڭ دەرەكتەرى نەگىزىندە 246 ميللياردتان استام مالىمەتتەر نۇكتەسى وڭدەلدى. عالىمدار 44 جانە 60 جاس شاماسىندا بيومولەكۋلالاردىڭ قۇرامىندا ايتارلىقتاي وزگەرىستەر بولاتىندىعىن انىقتادى. زەرتتەلگەن مولەكۋلالاردىڭ 81 پايىزى ءدال وسى كەزەڭدەردە وزگەرگەن.
44 جاستاعى وزگەرىستەر: ليپيدتەردىڭ، كوفەين مەن الكوگول مەتابوليزمىنىڭ، جۇرەك- قانتامىر جۇيەسى، تەرى جانە بۇلشىقەت فۋنكتسيالارىنىڭ وزگەرۋى.
60 جاستاعى وزگەرىستەر: كومىرسۋلار مەتابوليزمى، يممۋندىق رەتتەۋ، بۇيرەك فۋنكتسيالارى، جۇرەك- قانتامىر جۇيەسى، تەرى جانە بۇلشىقەت ماسەلەلەرى.
عالىمدار بۇل وزگەرىستەرگە مەنوپاۋزا نەمەسە پەريمەنوپاۋزا اسەر ەتۋى مۇمكىن ەكەنىن ايتقانىمەن، ەرلەر مەن ايەلدەرگە ورتاق باسقا دا ماڭىزدى فاكتورلاردىڭ بار ەكەنىن ايتتى.
زەرتتەۋ توبىنىڭ ايتۋىنشا، ولاردىڭ جۇمىسى شاعىن ۇلگىمەن شەكتەلگەن، ءارى تەك 25 پەن 70 جاس ارالىعىنداعى ادامداردى قامتىعان. قارتايۋ ۇدەرىسىن تەرەڭىرەك ءتۇسىنۋ ءۇشىن كەڭىرەك زەرتتەۋلەر جۇرگىزۋ قاجەت.
بۇل جاڭالىق قارتايۋ ۇدەرىسىن باسقارۋعا جانە قارتايۋمەن بايلانىستى اۋرۋلاردى ەمدەۋدىڭ جاڭا ادىستەرىن ىزدەۋگە مۇمكىندىك بەرەدى.
