بەيجىڭدە جاڭا تەرميندەردى قازاقشاعا اۋدارۋعا بايلانىستى جينالىس ءوتتى - شەتەلدەگى قازاق باسپا ءسوزى
«قازاقپارات» ح ا ا شەتەلدەگى قازاق تىلىندە تارايتىن اقپارات كوزدەرىنە اپتالىق شولۋىن ۇسىنادى.
بەيجىڭدە جاڭا تەرميندەردى قازاقشاعا اۋدارۋعا بايلانىستى جينالىس ءوتتى - CNR
قىتايدىڭ بەيجىڭدەگى ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسىندە 2023-جىلعى جاڭا تەرميندەردى قازاقشاعا اۋدارىپ بەكىتۋگە ارنالعان ماماندار جينالىسى اشىلدى.
اتاپ ايتقاندا، 2023-جىلعى قازاق، تيبەت، كورەي تىلدەرىندەگى اۋدارما ماماندارىنىڭ جاڭا تەرميندەردى بەكىتۋ جيىنى 28- قازان كۇنى بەيجىڭ قالاسى حايديان اۋدانىنداعى اتالعان اۋدارما مەكەمەسىنىڭ جيىن زالىندا وتكىزىلگەن، دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى».
باسقوسۋدى قىتاي ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسى باستىعىنىڭ ورىنباسارى باۋىرجان نۇرمولدا ۇلى باسقارىپ جۇرگىزگەن.
جاڭا تەرميندەردى ساراپتاپ بەكىتۋ جينالىسىنا قىتاي ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارلارى جين ينگاۋ، ۋان جيانگو قاتارلى باسشىلار ارنايى كەلگەن.
اتالعان باسقوسۋدىڭ باستالۋ سالتاناتتى شاراسىنان كەيىن جوعارداعى ءۇش ۇلت تىلىندەگى تالقىلاۋ جەكە-جەكە جالعاسقان.
قازاق تىلىندەگى مامانداردىڭ تالقىلاۋ جينالىسىنا ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسى قازاق ءتىلى ءبولىمىنىڭ بۇرىنعى مەڭگەرۋشىسى جارقىن ساعات ۇلى قاتارلى ماماندار باستاعان بەيجىڭدەگى ۇلتتار باسپاسى، قىتاي ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسى، ورتالىق حالىق راديو-تەلەۆيزيا باس ستانتسياسى سىندى مەكەمە ورىنداردان ارنايى ماماندار كەلگەن.
ال شىڭجاڭ گازەتى باس رەداكتورىنىڭ ورىنباسارى نۇرجان جاناتقان ۇلى، شىنجاڭ گازەتىنىڭ بۇرىنعى باس رەداكتورىنىڭ ورىنباسارى جاپاربەك ءابىلاجى ۇلى قاتارلى باسشىلار مەن مامانداردى قامتىعان شىڭجاڭداعى باسپا سوزبەن وقۋ-ءبىلىم سالاسىنان 10 نان استام ءتىل جانە اۋدارما ماماندارى ونلاين قاتىسقان.
«قىتاي ۇلتتار اۋدارما مەكەمەسى قازاق ءتىلى ءبولىمى مەڭگەرۋشىسىنىڭ ورىنباسارى قۇربان شاپاعات ۇلى ءبىر جارىم كۇنگە جالعاساتىن وسى جولعى تالقىلاۋدا جالپى 200 دەن استام جاڭا تەرميندەر مەن اتاۋ سوزدەر قولدانىسقا ەنگىزىلەتىنىن، وسىعان وراي ءتىلشى مامانداردىڭ بەلسەنە اقىل-كەڭەس بەرۋى كەرەك ەكەنىن ايتتى»، دەپ جازادى قىتايلىق ب ا ق.
قازاقستان «جاڭا التىن 30 جىلدىق» اتتى دەرەكتى فيلمىن ۇسىندى - «حالىق گازەتى»
ق ر پرەزيدەنتىنىڭ تەلەراديوكەشەنى قازاقستان مەملەكەت باسشىسى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ قىتايدا 17-18- قازان كۇندەرى وتكەن رەسمي ساپارىنا وراي تۇسىرىلگەن دەرەكتى فيلمدى ۇسىنادى.
«جاڭا التىن 30 جىلدىق» دەپ اتالاتىن دەرەكتى فيلمدە رەسمي ساپاردىڭ قاسىم-جومارت توقايەۆ پەن ق ح ر ءتوراعاسى شي جينپيڭنىڭ كەلىسسوزىمەن باستالعانى باياندالادى.
بۇل تۋرالى وسى اپتادا قىتايدىڭ «حالىق گازەتى» حابارلادى.
قازاقستان مەملەكەت باسشىسىنىڭ سول كۇنى بەيجىڭ ءتىل جانە مادەنيەت ۋنيۆەرسيتەتىنە بارىپ، وقۋ ورداسىنىڭ اۋماعىنا قويىلعان ۇلى عالىم، الەمنىڭ ەكىنشى ۇستازى اتانعان عۇلاما ءابۋ ناسىر ءال-فارابي بيۋستىن اشۋ سالتاناتىنا قاتىسقانى، سول جەردە ۇستازى پروفەسسور ليۋ شيتسينمەن جانە وقىپ جاتقان قازاق ستۋدەنتتەرىمەن كەزدەسكەنى دە فيلمگە ارقاۋ بولعان.
ەسكە سالا كەتەيىك، كەلىسسوز بارىسىندا ەلارالىق ساۋدا- ەكونوميكا، مۇناي-گاز، مۇناي حيمياسى، ەنەرگەتيكا، قارجى، كولىك-ترانزيت، اتوم ونەركاسىبى، ماشينا جاساۋ، تۋريزم، ەلەكتروندى كوممەرتسيا جانە جوعارى تەحنولوگيا سالالارىنداعى ىقپالداستىقتى دامىتۋ ماسەلەلەرى تالقىلانىپ، ناتيجەسىندە قوس تاراپ ماڭىزدى قۇجاتتارعا قول قويىلعان.
قىتايلىق ب ا ق- تىڭ مالىمەتىنشە، دەرەكتى فيلمدە ق ر پرەزيدەنتىنىڭ قىتايدىڭ SINOPEC، YTO Express Co.، Ltd، CRRC corporation Limited سىندى كومپانيالارىنىڭ باسشىلارىمەن جۇزدەسىپ، ەكونوميكالىق بايلانىستارعا باسا ءمان بەرىلگەندىگىنە دە نازار اۋدارىلادى.
شاۆكات ميرزيەيەۆ ەرلان قوشانوۆتى قابىلدادى - «ءو ز ا»
26- قازاندا وزبەكستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى شاۆكات ميرزيەيەۆ وزبەكستانعا ساپارمەن كەلگەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت ءماجلىسىنىڭ ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆتى قابىلدادى.
كەزدەسۋدىڭ باسىندا قازاقستان ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى مەملەكەت باسشىسىنا قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتىڭ سالەمى مەن ىزگى تىلەگىن جەتكىزدى، دەپ حابارلادى وزبەكستاندىق «ءو ز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگى.
اتالعان ب ا ق- تىڭ مالىمەتىنشە، سۇحبات بارىسىندا ەكىجاقتى قارىم-قاتىناستىڭ وزەكتى ماسەلەلەرى تالقىلانعان. وزبەكستان مەن قازاقستان اراسىنداعى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك پەن وداقتاستىق قاتىناستار تۇراقتى نىعايىپ كەلە جاتقانى اتاپ ءوتىلدى. ءوزارا ساۋدا كورسەتكىشتەرى مەن بىرلەسكەن كاسىپورىنداردىڭ سانى تۇراقتى وسۋدە، اۆتوموبيل جاساۋ، توقىما، ەلەكتروتەحنيكا، لوگيستيكا جانە باسقا دا سالالاردا كووپەراتسيا جوبالارى جۇزەگە اسىرىلۋدا.
سونىمەن قاتار بۇل كەزدەسۋدە وزبەكستان رەسپۋبليكاسى ولي ءماجليسىنىڭ زاڭ شىعارۋ پالاتاسى مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت ءماجلىسىنىڭ اراسىنداعى پارلامەنتارالىق كەڭەستىڭ بۇگىنگى وتكەن ءبىرىنشى وتىرىسىنىڭ جەمىستى ناتيجەلەرى اتاپ وتىلگەنىن ايتادى وزبەكستاندىق ب ا ق.
سونداي-اق، «ءو ز ا» اقپاراتتىق اگەنتتىگىندە «وزبەكستان مەن قازاقستان ىنتىماقتاستىعى ورتالىق ازيا دامۋىنىڭ درايۆەرى بولىپ تابىلادى» دەگەن تاقىرىپتاعى اقپارات جاريالاندى.
بۇندا ءو ر ولي ماجليس سەناتىنىڭ ءتوراعاسى تانزيلا ناربايەۆا مەن قازاقستان رەسپۋبليكاسى پارلامەنت ءماجىلىسىنىڭ ءتوراعاسى ەرلان قوشانوۆتىڭ كەزدەسۋى تۋرالى ايتالادى.
بۇل اقپاراتتا ەجەلدەن باۋىرلاس وزبەك پەن قازاق حالقىنىڭ وتكەنى مەن بۇگىنى، ارمانى مەن مۇراتى ورتاق ەكەنى ءسوز بولادى. ەكى ەل اراسىنداعى عانا ەمەس، سونىمەن قاتار وڭىرلىك جانە حالىقارالىق كۇن تارتىبىندەگى ماسەلەلەردى شەشۋ ءۇشىن كۇش-جىگەردى بىرىكتىرۋدە ماڭىزدى ءرول اتقاراتىنى ءسوز بولعان.
مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ءوزارا سەنىمى مەن بەرىك ساياسي ەرىك-جىگەرىنىڭ ارقاسىندا ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك پەن وداقتاستىققا نەگىزدەلگەن قارىم-قاتىناستار جوعارى دەڭگەيگە كوتەرىلگەنى تىلگە تيەك ەتىلگەن.
توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى مەن العاشقى جاتتىقتىرۋشىسى قاتار ماراپاتتالدى - CNR
بوكستان حاڭجوۋ قالاسىندا وتكەن ⅩⅨ جازعى ازيا ويىندارىنىڭ چەمپيونى توقتاربەك تاڭاتقان ۇلىن ءوزىنىڭ تۋعان جەرىندە التاي قالالىق پارتكومىنىڭ ورىنباسارى جەڭىسحان قۇرمان ۇلى 100 مىڭ يۋانمەن (6,5 ميلليون تەڭگە) ارنايى ماراپاتتادى، - دەپ حابارلايدى قىتايدىڭ «ورتالىق حالىق راديوسى» اقپاراتتىق پورتالى.
اتالعان باسىلىمنىڭ دەرەگىنشە، التاي قالالىق پارتكوم باسشىلارى تاڭاتقان ۇلىن ماراپاتتاۋ ءۇشىن ونىڭ ۇيىنە ارنايى بارعان.
قالا باسشىلارى حالىقتىڭ ىقىلاستى سالەمى مەن ىزگى تىلەگىن جەتكىزىپ، ءارى 100 مىڭ يۋان سىيلىق اقشا ۇسىنۋمەن قاتار، توقتاربەكتىڭ العاشقى جاتتىقتىرۋشىسى مۇرات بوشاي ۇلىنا 50 مىڭ يۋان اقشا سىيلاپ، دارىندى بوكسشىنى باۋلىعان ۇلاعاتتى ەڭبەگىنە شىنايى العىس بىلدىرگەن.
سونداي-اق، توقتاربەكتىڭ ۇيىنە امانداسا بارعان جەرگىلىكتى اتقامىنەرلەر وسىنداي چەمپيوندى ەرجەتكىزگەن توقتاربەكتىڭ اتا-اناسىنا دا العىستارىن ءبىلدىردى.
شارا بارىسىندا توقتاربەك ەندىگى ارمانى وليمپيادانى باعىندىرۋ ەكەنىن دە ايتتى.
توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى بۇل جولعى ازيا ويىندارى ءوزى ءۇشىن ۇلكەن تاجىريبە بولعانىن، ەندىگى ماقسات - كەلەسى جىلى وتەتىن ءتورت جىلدىق دودا وليمپيادا ويىندارىندا توپ جارۋ ەكەنىن ايتتى.
ەستەرىڭىزگە سالا كەتەيىك، قىتايدا تۇراتىن قانداسىمىز توقتاربەك تاڭاتقان ۇلى حاڭجوۋ قالاسىندا وتكەن ⅩⅨ جازعى ازيا ويىندارىندا 80 كەلى سالماقتا جۇدىرىقتاسىپ، باس جۇلدەنى قانجىعاسىنا بايلاعان بولاتىن.
ول فينالدا اتاقتى فيليپپيندىك بوكسشى ەۋمير فەليكس مارسيالمەن جۇدىرىقتاسىپ، جەڭىس تۇعىرىنىڭ ەڭ بيىك ساتىسىنا كوتەرىلىپ قانا قويماي، پاريج وليمپياداسىنىڭ جولداماسىنا دا قول جەتكىزدى.
ۆەلومارافونشى مارافونىن رەسپۋبليكا كۇنىنە ارنادى - «TRT»
سوڭعى كەزدە قازاق جاستارىنا ۇلكەن ۇلگى بولىپ جۇرگەن جۋرناليست، اۋدارماشى، ۆەلومارافونشى ەرنات مەلس ۇلى رەسپۋبليكا كۇنىنە وراي استانا قالاسىندا «سۇرجەكەيىمەن» 106 شاقىرىمدى باعىندىردى. ول تۇركيانىڭ قازاقستانداعى ەلشىلىگى عيماراتى ماڭىنان باستالعان 106 شاقىرىمدىق مارافوندى 6 ساعاتتا باعىندىردى.
بۇل تۋرالى وسى اپتادا تۇركيا راديو تەلەۆيزيا پورتالى حابارلادى.
تۇركيالىق ب ا ق- تىڭ مالىمەتىنشە، مەلس ۇلى تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرىلعانىنا 100 جىل تولۋىنا وراي تۇركيا جانە قازاقستاننىڭ تۋىمەن بەزەندىرىلگەن ۆەلوسيپەدىمەن استانادا 100 شاقىرىم جولدى ءجۇرىپ ءوتتى. سولو مارافونىن استاناداعى اتاتۇرىك ەسكەرتكىشىنىڭ الدىندا اياقتاعان مەلس ۇلىن تۇرىك ەلشىسى مۇستافا كاپۋدجۋ قارسى الدى.
بەلگىلى ۆەلوشاباندوز سول جەردە تۇركيانىڭ بەدەلدى «ا ا» اگەنتتىگىنە سۇحبات بەرگەن.
تۇركيالىق باسىلىمنىڭ كەلتىرگەن مالىمەتىنە سۇيەنسەك، بىلتىر ۇلت ۇستازى احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ 150 جىلدىق مەرەيتويى يۋنەسكو كولەمىندە تويلاندى. ەرنات مەلس ۇلى قايراتكەردىڭ مەرەيتويىنا وراي تۋعان توپىراعى تورعايدان شىعىپ، 55 كۇن ءجۇرىپ، ستامبۋل قالاسىنا دەيىن 5555 شاقىرىم جولدى ۆەلوسيپەدپەن ءجۇرىپ وتكەن.
«ۆەلومارافونشى كەلەسى جىلدىڭ ءساۋىر ايىندا تۇركيادان باستاپ، ەۋروپا قۇرلىعىنىڭ 10 مەملەكەتىن كوكتەي ءوتىپ، جازعى وليمپيادا ويىندارى ۇيىمداستىرىلاتىن پاريج قالاسىنا دەيىن بارۋدى جوسپارلاپ قويعان. ول بۇل شەرۋىن اكادەميك قانىش ساتبايەۆتىڭ تۋعانىنا 125 جىل جانە مۇسىلمان حالىقتارى اراسىنان تۇڭعىش بولىپ تاەكۆوندادان 6 دان يەگەرى اتانعان مۇستافا وزتۇرىكتىڭ تۋعانىنا 70 جىل تولۋىنا وراي وتكىزەدى»، دەپ جازادى «TRT».
سونداي-اق، وسى اپتادا تۇركيالىق باسىلىمدا «استاناداعى ورتالىق كوشەگە «انادولى» اتى بەرىلدى» دەگەن تاقىرىپتاعى اقپارات جارىق كوردى.
«TRT» نىڭ دەرەگىنشە، قازاقستان پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆ تۇركيا رەسپۋبليكاسىنىڭ قۇرىلعانىنا 100-جىل تولۋىنا وراي استاناداعى ءبىر كوشەگە «انادولى» اتاۋىن بەرۋ تۋرالى جارلىق جاريالاعان ەكەن.
سوعان سايكەس قازاقستاننىڭ باس قالاسى استاناداعى ورتالىق كوشەلەردىڭ بىرىنە «انادولى» اتاۋى بەرىلگەن.
اتالمىش شاراعا تۇركيانىڭ قازاقستانداعى وكىلەتتى ەلشىسى مۇستافا كاپۋدجۋ استانانىڭ «نۇر الەم» كەشەنى سياقتى تانىمال تۋريستىك ورىندار ورنالاسقان اۋدانداعى كوشەدە وتكەن سالتاناتتى راسىمگە قاتىسقان.
يرانداعى باس كونسۋل اميراباد پورتتارى جانە تەڭىز ىستەرى باسقارماسىنىڭ باس ديرەكتورىمەن كەزدەستى - «Parstoday»
قازاقستاننىڭ يرانداعى باس كونسۋلى ەربول احمەتوۆ اميراباد پورتتارى جانە تەڭىز ىستەرى جونىندەگى باس ديرەكتورى مۇحامماد ءالي مۋساپۋرمەن كەزدەسىپ، پىكىر الماستى.
مۇحامماد ءالي مۋساپۋر ەربول احمەتوۆپەن كەزدەسۋىندە قولدا بار قۋاتتارعا، كەڭ مۇمكىندىكتەرگە، زاماناۋي پورت جانە تەڭىز جابدىقتارىنا توقتالعان. سونىمەن قاتار ول يران مەن قازاقستان اراسىنداعى اميراباد پورتىندا ورنالاسقان ەكىجاقتى ساۋدا-ەكونوميكالىق قارىم-قاتىناستاردىڭ دامۋىنا باسا نازار اۋداردى، دەپ حابارلادى «Parstoday» اقپارات اگەنتتىگى.
يراندىق باسىلىمنىڭ دەرەگىنشە، مۋساپۋر باندار اميرابادتىڭ سولتۇستىك- وڭتۇستىك دالىزىندەگى ستراتەگيالىق ورنالاسۋىنا، سونداي-اق قازاقستان مەن باندار اميراباد پورتتارى اراسىنداعى ساۋدانى ارتتىرۋ ءۇشىن تەمىرجول جانە لوگيستيكالىق الەۋەتتى پايدالانۋعا نازار اۋدارعان. بۇل كەزدەسۋ تاياۋ بولاشاقتا ەكى ەل اراسىنداعى ەكونوميكالىق دامۋدىڭ جانە تەڭىز ساۋداسىنىڭ ءوزارا ارەكەتتەستىگىنىڭ جاڭا ءداۋىرىنىڭ باستاماسى بولاتىنىنا ءۇمىتتى ەكەنىن ايتقان.
سونىمەن قاتار قازاقستاننىڭ باس كونسۋلى يران مەن قازاقستان ەلدەرى اراسىنداعى ەكىجاقتى ىنتىماقتاستىعى قولايلى جاعدايدا ەكەنىن جانە بولاشاقتا ساۋدا كولەمىنىڭ ارتاتىنىنا سەنىم بىلدىرگەن.
اۆتور بەيسەن سۇلتان
