بيشىمبايەۆتىڭ ءىسى قىرعىزستاندا دا قالىڭ جۇرتشىلىقتىڭ نازارىن اۋداردى

استانا. KAZINFORM - قىرعىزستاندا جۇبايى سالتانات نۇكەنوۆانى ءولتىردى دەپ ايىپتالعان قۋاندىق بيشىمبايەۆتىڭ قىلمىستىق ءىسى بويىنشا سوت پروتسەسىن جۇرتشىلىق ءجىتى باقىلاپ وتىر.

بۇل وقيعا قازاقستاندا دا، قىرعىزستاندا دا وزەكتى بولىپ وتىرعان تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق ماسەلەسىنىڭ جارقىن مىسالى بولدى. بۇل تۋرالى «تاندەم» زاڭ قوعامداستىعىنىڭ ديرەكتورى، زاڭگەر، قىرعىز رەسپۋبليكاسىنىڭ قوعام قايراتكەرى ءتاتتىبۇبۇ ەرگەشبايەۆا مالىمدەدى.

ونىڭ ايتۋىنشا، قايعىلى وقيعا ادامداردىڭ الەۋمەتتىك جاعدايى مەن ماتەريالدىق ءال-اۋقاتىنا قاراماستان زورلىق-زومبىلىق قۇربانى بولا الاتىنىن كورسەتتى. وسى ورايدا، قازىر قازاقستاندا ءوتىپ جاتقان بيشىمبايەۆتىڭ اشىق سوت وتىرىسى قازاقستان ءۇشىن عانا ەمەس، جالپى ورتالىق ازيا مەملەكەتتەرى مەن تمد ءۇشىن جارقىن ۇلگى بولا الادى.

«...سوت وتىرىسىن اشىق وتكىزۋ - ادام قۇقىقتارىن قورعاۋ قىزمەتى مەن سوت تورەلىگى ينستيتۋتى ءۇشىن ۇلكەن جەتىستىك. قازىر قوعامدا تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق، ايەلدەردى ازاپتاۋ، ايەلدەرگە قاتىستى تەڭ ەمەس پسيحيكالىق ارەكەتتەر وسى ءىس ارقىلى ايتىلىپ، الەۋمەتتىك جەلىلەردە سالتانات نۇكەنوۆانى قورعاۋعا ۇلكەن قولداۋ كورسەتىپ جاتقانىن كورىپ وتىرمىز. بۇل ايەلدەر ىنتىماقتاستىعى دا دامىپ كەلە جاتقانىن اڭعارتادى. بۇل ءىس قىرعىزستانعا دا ەرەكشە اسەر ەتتى دەپ ەسەپتەيمىن. قىرعىز رەسپۋبليكاسى جوگوركۋ كەنەشىنىڭ دەپۋتاتى شاراپاتقان ماجيتوۆا پارلامەنتتە تۇرمىستىق زورلىق- زومبىلىق ماسەلەسىن كوتەرىپ، ايەلدەرگە قاتىستى زورلىق- زومبىلىق فاكتىلەرى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ ءۇشىن قىلمىستىق جانە اكىمشىلىك كودەكستەرگە وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار ەنگىزۋدى ۇسىندى. ارينە، قىرعىزستاندا ازاپتاۋ، دەنساۋلىققا زيان كەلتىرۋ جانە ادامنىڭ ومىرىنەن ايىرۋ جاعدايلارى بويىنشا جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلاتىن نورمالار بار. ءبىراق وسى ءىستىڭ ارقاسىندا اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىكتى كۇشەيتۋ ۇسىنىلىپ وتىر. بۇل وتە جاقسى، مۇنى پارلامەنتشىلەر دە، قاراپايىم حالىق تا باقىلاپ وتىر. سالتانات نۇكەنوۆانىڭ قازاسى ءاربىر ەر-ازاماتقا تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق جاساۋعا بولمايتىنىن ويلاۋعا جانە ءار ايەلدىڭ رۋحى جوعارى بولۋى ءتيىس ەكەنىن ۇيرەتكەندەي بولدى»، - دەدى ءتاتتىبۇبۇ ەرگەشبايەۆا.

قوعام قايراتكەرى بيشىمبايەۆ ءىسىنىڭ توڭىرەگىندەگى رەزونانس تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىقپەن كۇرەسۋدىڭ ماڭىزدىلىعىنا جانە زورلىق-زومبىلىق قۇرباندارىن ءتيىمدى قورعاۋعا، سونداي-اق ولاردىڭ دەر كەزىندە كومەككە جۇگىنىپ، مەملەكەت پەن قوعامنان قولداۋ الۋىنا جاعداي جاساۋ قاجەت دەپ سانايدى.

«مەن ورتالىق ازيا ەلدەرىندە وسىنداي پرەتسەدەنتتەردىڭ كوتەرىلىپ جاتقانىنا قۋانىشتىمىن... ورتالىق ازيا ەلدەرىندە سوت تورەلىگىن ورناتۋداعى كەز كەلگەن وڭ ديناميكا ءبىزدىڭ ەلدەردەگى جاعدايعا جاقسى اسەر ەتەدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى زاڭگەر.

ايتا كەتەيىك، تۇرمىستىق زورلىق-زومبىلىق تاقىرىبىن قىرعىزستان رەسپۋبليكاسى جوگوركۋ كەنەشىنىڭ دەپۋتاتى شاراپاتقان ماجيتوۆا پارلامەنت وتىرىسىنىڭ بىرىندە قىرعىزستانداعى وتباسىلىق جانە سەكسۋالدىق زورلىق-زومبىلىق فاكتىلەرىنىڭ كوبەيۋىن تالقىلاۋ كەزىندە كوتەرىپ، باس پروكۋراتۋراعا بۇل ماسەلەنى شەشۋدى ۇسىنعان بولاتىن. قىرعىز رەسپۋبليكاسى قازاقستاندا بيىل ءساۋىر ايىندا قابىلدانعان «سالتانات» زاڭىنا ۇقساس زاڭ ازىرلەۋگە باستاماشى بولدى.

ول قازاقستاندا ايەلى سالتانات نۇكەنوۆانى ءولتىردى دەپ ايىپتالعان بۇرىنعى ۇلتتىق ەكونوميكا ءمينيسترى قۋاندىق بيشىمبايەۆتىڭ سوتى ءبىر ايدان بەرى اشىق تۇردە ءوتىپ جاتقانىن ايتتى.

«قازاقستاندا كامەلەتكە تولماعان بالالار مەن ايەلدەرگە زورلىق-زومبىلىق كورسەتكەنى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋعا مۇمكىندىك بەرەتىن «سالتانات زاڭى» قابىلداندى. قىرعىزستاندا دا وسىنداي زاڭ قابىلداۋ قاجەت. ويتكەنى زورلىق-زومبىلىق فاكتىلەرى جىل سايىن ارتىپ كەلەدى»، - دەدى دەپۋتات.