بۋرابايدا بىرنەشە ەلدىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگەن ساڭىراۋقۇلاق ءتۇرى تابىلدى
كوكشەتاۋ. KAZINFORM - «بۋراباي» مەملەكەتتىك ۇلتتىق تابيعي پاركىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرلەرى عىلىمي-زەرتتەۋ جۇمىستارى كەزىندە ساڭىراۋقۇلاقتىڭ سيرەك كەزدەسەتىن ءتۇرىن تاپتى.
ۇلتتىق پارك باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ مالىمەتىنشە، تابىلعان ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ اراسىندا قۇبىلمالى پەتسيتسا (Peziza varia)، كۇزگى جەلى (Gyromitra infula)، اق ساڭىراۋقۇلاق (Hygrocybe conica)، راماريا (Ramaria eumorpha)، ويىق ساڭىراۋقۇلاق (craterellus cornucopioides)، قوزىقۇيرىق (lepiota magnispora)، اعاشقۇلاق (phaeolus Schweinitzii) ءتارىزدى بىرەگەي تۇرلەرى بار. ال ىشىندەگى ولجاسى - ول تورلى ساڭىراۋقۇلاق (Clavariadelphus sp). بۇل سيرەك كەزدەسەتىن وسىمدىكتىڭ ۇستىڭگى جاعى جىڭىشكە تاياقشا ءتارىزدى، ءتۇسى ادەتتە اشىق سارى نەمەسە سارعىلت، كەيدە ءتىپتى قىزىل. ەڭ باستى ەرەكشەلىگى - 3-5 جىلدا ءبىر رەت قانا ءوسىپ شىعادى. قازىرگى تاڭدا Clavariadelphus sp. بىرنەشە ەلدىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگەن.
«الدىن-الا Clavariadelphus sp رەتىندە دەپ ايقىندالعان ساڭىراۋقۇلاقتىڭ تابىلعانى ەرەكشە نازار اۋدارۋعا تۇرارلىق جايت. ول الداعى ۋاقىتتا قازاقستاننىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگىزىلۋى مۇمكىن. بۇل جاڭالىق ۇلتتىق ساياباقتىڭ وسىمدىك الەمىنىڭ الۋاندىعىن كورسەتەدى. سونىڭ ىشىندە ساڭىراۋقۇلاقتار توبىن ودان ءارى زەرتتەپ، قورعاۋ قاجەت ەكەندىگىنە كوز جەتكىزىپ وتىرمىز» ، - دەپ ءتۇسىندىردى ۇلتتىق پاركتىڭ اعا عىلىمي قىزمەتكەرى، اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىمدارىنىڭ كانديداتى ەۆگەني ارحيپوۆ.
وسى رەتتە، «بۋراباي» مۇتپ قىزمەتكەرلەرى ۇلتتىق پاركتىڭ ميكولوگيالىق ءتىزىلىمىن جاساۋدى قولعا العان. وندا ساياباق اۋماعىندا وسەتىن ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ بارلىق ءتۇرى قامتىلاتىن بولادى.
«بەس جىل ىشىندە «بۋراباي» مۇتپ اقپارات جانە ەكولوگيالىق مونيتورينگ ءبولىمىنىڭ عىلىمي قىزمەتكەرلەرى العاش رەت ۇلتتىق پارك اۋماعىندا وسەتىن ساڭىراۋقۇلاقتاردىڭ بارلىق تۇرلەرىن قامتيتىن ميكولوگيالىق ءتىزىلىم جاسايدى. بۇل ەكوجۇيەنى تەرەڭ زەرتتەۋدە جانە ءبىزدىڭ ايماقتىڭ بيولوگيالىق الۋاندىعىن قورعاۋدى قامتاماسىز ەتۋدە ماڭىزدى قادام بولادى. ميكولوگيا (ساڭىراۋقۇلاقتار تۋرالى عىلىم) ەكوجۇيەدەگى پروتسەستەردى تۇسىنۋدە ەرەكشە ءرول اتقارادى، سەبەبى ساڭىراۋقۇلاقتار ورگانيكالىق زاتتاردىڭ ىدىراۋى مەن توپىراقتىڭ قۇنارىن ساقتاۋدا ۇلكەن ءرول وينايدى»، - دەپ قوستى ەۆگەني ارحيپوۆ.
عالىمداردىڭ ايتۋىنشا، ساياباق اۋماعىندا جۇرگىزىلگەن زەرتتەۋلەر ەكوجۇيە تۋرالى جينالعان دەرەكتەردى مولايتىپ قانا قويماي، تابيعاتتى قورعاۋدىڭ ءتيىمدى شارالارىن قولعا الۋعا ىقپال ەتەدى.
«ساڭىراۋقۇلاقتار قورەكتىك زاتتار اينالىمىنا جانە اعاشتاردىڭ ساۋلىعىنا ەرەكشە اسەر ەتەدى. ياعني، ونى زەرتتەۋ ۇلتتىق پاركتىڭ تابيعاتىن ساقتاۋ ءۇشىن وتە ماڭىزدى»، - دەيدى «بۋراباي» مۇتپ بوتانيگى يۋليا بوسسەرت.
ايتا كەتسەك، بۇدان بۇرىن بۋراباي كولدەرى ەكوجۇيەسىنىڭ تۇراقتىلىعىن زەرتتەۋ جۇمىستارى باستالعانىن جازعان ەدىك.
