بەلگىلى ۆيرۋسولوگ، بىرنەشە وتاندىق ۆاكسينانىڭ اۆتورى ومىردەن وزدى

استانا. KAZINFORM - بەلگىلى عالىم، بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك پروبلەمالارى عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتى «ىندەتتىك اۋرۋلاردىڭ پروفيلاكتيكاسى» زەرتحاناسىنىڭ پروفەسسورى جايلاۋباي قىدىربايەۆ ومىردەن ءوتتى.

بۇل تۋرالى بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك پروبلەمالارىنىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىنان ءمالىم ەتتى.

2024 -جىلعى 27-ساۋىردە، 77 گە قاراعان شاعىندا ەلدەگى ۆيرۋسولوگيا، ەپيزووتولوگيا، پاتولوگيالىق اناتوميا سالالارىنا جانە ۆاكسينا پرەپاراتتارىن ءوندىرۋدى ۇيىمداستىرۋعا، ءۇي قۇستارى مەن اۋىل شارۋاشىلىعى جانۋارلارىنىڭ قاۋىپتى ۆيرۋستىق اۋرۋلارىنا قارسى كۇرەسكە زور ۇلەس قوسقان كورنەكتى عالىم، پروفەسسور قىدىربايەۆ جايلاۋباي قىدىرباي ۇلى قايتىس بولدى.

«ينستيتۋت ۇجىمى «ىندەتتىك اۋرۋلاردىڭ پروفيلاكتيكاسى» زەرتحاناسىنىڭ پروفەسسورى قىدىربايەۆ جايلاۋباي قىدىرباي ۇلىنىڭ قايتىس بولۋىنا بايلانىستى ورنى تولماس اۋىر قايعىسىنا ورتاقتاسىپ، كوڭىل ايتادى»، - دەلىنگەن قارالى حابار ماتىنىندە.

ءومىرى عىلىم مەن ۇستازدىققا ارناعان ج. قىدىربايەۆ 1996 -جىلدان باستاپ بيولوگيالىق قاۋىپسىزدىك پروبلەمالارىنىڭ عىلىمي-زەرتتەۋ ينستيتۋتىندا جۇمىس ىستەگەن. ونىڭ ىشىندە 15 جىلدان استام ۋاقىت بويى ىندەتتىك اۋرۋلاردىڭ الدىن الۋ زەرتحاناسىن باسقاردى.

200 دەن استام عىلىمي ەڭبەكتەردىڭ اۆتورى، ونىڭ ىشىندە 36 سى جوعارى رەيتينگتى حالىقارالىق جۋرنالداردا جاريالانعان. ونىڭ ەسىمى عىلىمي ورتاعا 37 ونەرتابىستىڭ جانە 24 نورماتيۆتىك ۆاكسينا قۇجاتتارىنىڭ تەڭقۇقىقتى اۆتورى رەتىندە بەلگىلى.

عالىم ءۇي قۇستارى مەن اۋىل شارۋاشىلىعى جانۋارلارىنىڭ قاۋىپتى ۆيرۋستىق اۋرۋلارىنا قارسى ۆاكسينالاردى، ونىڭ ىشىندە A/H5N1 Kazfluvac جانە A/H1N1 Refluvac پاندەميالىق تۇماۋىنا، قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىنا ارنالعان Kazfluvir ماۋسىمدىق تۇماۋىنا قارسى ۆاكسينالاردى دايىنداۋ تەحنولوگيالارىن ازىرلەۋگە ارنالعان نىسانالى رەسپۋبليكالىق عىلىمي- تەحنيكالىق باعدارلامالاردىڭ ءبىرقاتار جوباسىنا جەتەكشىلىك ەتتى. اتالعان ۆاكسينالار قازاقستان، رەسەي عىلىمي ورتالىقتارىندا كلينيكاعا دەيىنگى جانە كلينيكالىق سىناقتاردان ءساتتى ءوتىپ، ق ر د س م-دە تىركەۋگە الىندى.

كەيىنگى جىلدارى ءىرى قارا، ۇساق مال جانە ادام برۋتسەللەزىنە قارسى ۆەكتورلىق ۆاكسينالاردى ازىرلەۋگە ايتارلىقتاي ۇلەس قوستى.

جايلاۋباي قىدىرباي ۇلى 2019 -جىلى «قۇرمەت» وردەنىمەن، ق ر ب ع م «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ عىلىمىن دامىتۋداعى سىڭىرگەن ەڭبەگى ءۇشىن» توسبەلگىسىمەن، «ەڭبەك ارداگەرى» مەدالىمەن (2016) ماراپاتتالعان، «عىلىم كوشباسشىسى» تاۋەلسىز سىيلىعىنىڭ لاۋرەاتى (Thomson Reuters).

اۆتور

ەسىمجان ناقتىباي