اۋىلداردا ادام سانىن ساقتاپ قالۋ - ستراتەگيالىق ماقسات - سەنات ءتوراعاسى
استانا. KAZINFORM - قازىر ەلىمىزدە قالا حالقىنىڭ ۇلەسى 62 پايىزعا جەتكەن. بۇل تۋرالى سەناتتا دەموگرافيالىق ءوسۋ تاقىرىبىنا ارنالعان ۇكىمەت ساعاتىندا پالاتا ءتوراعاسى ماۋلەن اشىمبايەۆ ايتتى.
«جالپى، قازىر قازاقستاندا حالىق سانىنىڭ ءوسۋ قارقىنى كوڭىل قۋانتادى. بىلتىر قاراشا ايىندا ەلىمىزدە حالىق سانى 20 ميلليونعا جەتكەنى بەلگىلى. شىن مانىندە، دەموگرافيالىق ءوسۋ - ەلدىڭ باسەكەگە قابىلەتتىلىگىن ارتتىرۋدىڭ نەگىزگى تەتىگى. وسىعان وراي پرەزيدەنتىمىزدىڭ تاپسىرمالارىن ورىنداۋ اياسىندا كوشى-قون ساياساتى جانە اۋىلدىق اۋماقتاردى دامىتۋ تۇجىرىمدامالارى قابىلداندى. بۇل قۇجاتتار ەڭبەك موبيلدىلىگىن دامىتۋعا، ساپالى ينفراقۇرىلىمدى قالىپتاستىرۋعا جانە ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ دەڭگەيىن ارتتىرۋعا باعىتتالىپ وتىر. سونداي-اق، 2029-جىلعا دەيىنگى ۇلتتىق دامۋ جوسپارىنىڭ جوباسىنا دا ءبىرقاتار ناقتى شارالار ەنگىزىلدى. ەندى مەملەكەتتىك جوسپارلاۋدىڭ جاڭا جۇيەسى اياسىندا ولاردىڭ ساپالى ىسكە اسىرىلۋىن قامتاماسىز ەتۋ قاجەت»، - دەدى م. اشىمبايەۆ.
سەنات ءتوراعاسى قارقىندى دەموگرافيالىق ءوسۋ الەۋەتى زور مۇمكىندىكتەرگە جول اشاتىنىن اتاپ ءوتتى.
«ەلىمىزدە حالىق سانىنىڭ ۇشتەن ءبىرى جاستار. ورتاشا جاس دەڭگەيى - 32 جاس. قازىرگى تاڭدا مەملەكەت بالا تۋۋدى ىنتالاندىرۋعا ارنالعان الەۋمەتتىك مىندەتتەمەلەردى جوسپارلى تۇردە ىسكە اسىرىپ كەلەدى. كوپبالالى وتباسىلارعا اي سايىنعى جاردەماقىلار مەن ارنايى جاردەماقىلار دا تولەنەدى. پرەزيدەنتىمىزدىڭ تاپسىرماسى بويىنشا بيىل «ۇلتتىق قور - بالالارعا» باعدارلاماسى ىسكە اسىرىلا باستادى. حالىق سانى وسكەن سايىن ءتيىستى دەڭگەيدە ورتا جانە جوعارى ءبىلىم بەرۋ، سونداي-اق، مەديتسينا جۇيەسىن دامىتۋ قاجەت ەكەنى تۇسىنىكتى. ۋاقىت وتكەن سايىن ءبىزدىڭ ازاماتتاردىڭ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى دا ارتىپ كەلەدى. بۇل دا وڭ ۇردىستەردىڭ ءبىرى. ۇلتتىق ستاتيستيكانىڭ دەرەكتەرىنە سايكەس، 1991-جىلدان باستاپ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى 6,8 جىلعا ارتقان. 2022-جىلدىڭ قورىتىندىسى بويىنشا بۇل كورسەتكىش 74,4 جاس بولدى»، - دەدى ول.
ونىڭ پايىمىنشا، وسىنداي وزگەرىستەر ەلىمىزدەگى زەينەتاقى جۇيەسىنە، جالپى، الەۋمەتتىك قامسىزداندىرۋ سالاسىنا دا اسەر ەتەتىنى انىق.
«دەموگرافياعا قاتىستى تاعى ءبىر ماڭىزدى ءۇردىس ۋربانيزاتسيا ەكەنى بەلگىلى. ۇلتتىق ستاتيستيكانىڭ مالىمەتتەرى بويىنشا، ءقازىردىڭ وزىندە قالا حالقىنىڭ ۇلەسى 62 پايىزعا جەتكەن. الايدا قازاقستانداعى ۋربانيزاتسيا دەڭگەيى جان باسىنا شاققانداعى كىرىس كولەمى ۇقساس ەلدەردەن شامامەن 10 پايىزعا قالىپ كەلەدى. بىرىككەن ۇلتتار ۇيىمى ورتا مەرزىمدى ۋاقىتتا ورتالىق ازيا وڭىرىندە قالا حالقىنىڭ ءوسۋى جالعاسا بەرەدى دەپ بولجاپ وتىر. ارينە، بۇل ءۇردىس قالالاردا جۇمىسپەن قامتۋدىڭ جانە باسپانانىڭ قولجەتىمدىلىگىن قامتاماسىز ەتۋدىڭ وزەكتىلىگىن ارتتىرا تۇسەدى. سونىمەن قاتار اۋىلدىق اۋماقتاردى دا دامىتۋدى ۇمىتپاۋىمىز كەرەك. اۋىلداردا ادام سانىن ساقتاپ قالۋ دا - ستراتەگيالىق ماقسات. وسى تۇرعىدان كەلگەن كەزدە، «اۋىل اماناتى» باعدارلاماسى ءوزىنىڭ تيىمدىلىگىن كورسەتتى. شاعىن نەسيەلەردىڭ ارقاسىندا اۋىلدا 12 مىڭنان استام جۇمىس ورنى اشىلدى»، - دەدى ماۋلەن اشىمبايەۆ.
