ەزۋ تارتار

استانا. قازاقپارات . ەكى كەلىنشەكتىڭ اڭگىمەسىنەن.
None

- مەنىڭ ءبىر اقىن ءسىڭلىم بار ەدى. جاقىندا ءوزىن ۇنەمى سىناپ، جاقتىرماي جۇرەتىن ءبىر سىنشى جىگىتكە كۇيەۋگە شىقتى.

- ءوشىن الايىن دەگەن شىعار...

***

- قىزىم-اۋ، سەن ول جىگىتكە تۇرمىسقا شىقپاي-اق قويشى. ءوزى اقساق، باسى تاز، كوزى قىلي عوي!

- شەشە، ماعان ونىڭ سۇلۋلىعى كەرەك ەمەس! ادامدىعى بولسا، بولدى.

- مەن ونداي ماعىنادا ايتىپ تۇرعان جوقپىن. ول سەنسىز دە ومىردە كوپ ءزابىر كورگەن ەكەن.

***

قىز بەن جىگىت كينوتەاتردا ماحاببات تۋرالى فيلم كورىپ وتىر. قىز:

- قالاي ويلايسىڭ، بۇل ەكەۋى سوڭىندا ۇيلەنە مە؟

- ارينە! بارلىق كينولار وسىنداي تراگەديامەن اياقتالادى عوي...

***

- بۇرىن ايەلدەر ەرتەلى-كەش ەرلەرىنىڭ اتىن اتاماي، «ءبىزدىڭ ءۇيدىڭ كىسىسى»، «اكەسى»، «وتاعاسى» دەگەن ەكەن.

- قازىرگى ايەلدەر دە ەرلەرىنىڭ اتىن اتاماي؛ «الباستى»، «مالعۇن»، «سۇمىراي»، «ماسكۇنەم»، دەپ شۇبىرتاتىن بولدى عوي.

***

قۇرىلىسشى مەن تاپسىرىس بەرۋشى اڭگىمەلەسىپ تۇر.

- قابىرعانى وتە جۇقا قىلىپ قالاپسىزدار.

- جۇقا ەمەس، ونىڭ سىرتىنان ءالى ءتۇسقاعاز جاپسىرامىز عوي.

***

باستىق كومەكشىسىنە:

- مەن ساعان ءبىر ساعاتتىق بايانداما جاز دەپ ەدىم عوي. ال مەن ونى ەكى ساعات وقىدىم.

- ءوزىڭىز عوي، كوشىرمەسىن بىرگە الىپ كەتكەن...

***

ەكى جىگىتتىڭ اڭگىمەسىن:

- سەن قۇرىلىستا جۇمىس ىستەپسىڭ عوي.

- ءيا.

- وندا قانداي مامان بولدىڭ؟

- ءبارىن ىستەيتىنمىن... كىرپىش تاسىدىم، سەمەنت تاسىدىم، قۇم تاسىدىم.

- ول جەردەن نەگە شىعىپ كەتتىڭ؟

- ءۇيىمدى سالىپ بولدىم عوي.

***

ءبىر باي كەشكە ۇيىنە كەلەدى. ايەلى:

- تاماق ىشەسىڭ بە؟

- نە بار؟

- قارا ۋىلدىرىق، بۇلعار شارابى، قازى-قارتا، جال-جايا...

- شىركىن، باياعىداي قارا نان مەن شاي بولسا عوي...

- ول ءۇشىن ەلدىڭ ەركەكتەرى سياقتى ادال جۇمىس ىستەۋ كەرەك!

***

- اۋرە بولماساڭىزشى، شىعارىپ سالماي-اق قويىڭىز.

- و نە دەگەنىڭىز! قوناقتى شىعارىپ سالعاندا، مەن سونداي ءبىر راحاتتانىپ قالامىن!

***

تۇرمەدە وتىرعان ادام اباقتىدان قاشىپ كەتىپتى. ونى ۇستاپ، تۇرمە باستىعىنا الىپ كەلەدى.

تۇرمە باستىعى:

- تۇرمەدەن نەگە قاشتىڭ؟ - دەپ سۇرايدى.

- ۇيلەنەيىن دەپ ەدىم.

- م - م - م...، دەيدى تۇرمە باستىعى، - سەنىڭ بوستاندىق تۋرالى تۇسىنىگىڭ قىزىق ەكەن.

***

- ەستىدىڭ بە، كورشى اۋىلداعى التىنباي باقىتسىزدىققا ۇشىرادى.

- وعان نە بولىپتى؟

- مەنىڭ ايەلىم سوعان ءتيىپ الىپتى.

***

قىز جىگىتتەن:

- مەنىڭ تۋىلعان كۇنىمە قانداي سىيلىق جاسايسىڭ؟

- ۇلپىلدەگەن بەتىڭنەن سۇيەمىن.

- ال، مەن رۇقسات بەرمەسەم شە؟

- وندا جۇرە بەر سىيلىقسىز...

***

ەكى ەركەكتىڭ اڭگىمەسى:

- سەن كوشەدەن ادەمى كەلىنشەك كورسەڭ، ەڭ ءبىرىنشى قايدا قارايسىڭ؟

- جاقىن ماڭدا ايەلىم جوق پا ەكەن دەپ جان-جاعىما قارايمىن.

***

ايەلى ءىسساپارعا كەتەدى. ەكى كۇننەن كەيىن كۇيەۋى SMS جازادى: «قاسىق، پىشاق، شانىشقىنىڭ ءبارى قايدا كەتكەن؟» دەپ. ايەلىنىڭ جاۋابى «ۇيگە قون» بولادى. كۇيەۋى تۇك تۇسىنبەيدى. ءبىر اپتادان كەيىن ايەلى ءىسساپاردان كەلەدى. كۇيەۋى زىلمەن قارسى الىپ:

- قاسىق، شانىشقىلاردى بىرگە الا كەتكەنسىڭ بە؟! - دەيدى.

ايەلى ءۇنسىز عانا قولىنان ۇستاپ، كۇيەۋىن جاتاتىن بولمەگە الىپ بارادى دا، كورپەنى اشىپ قالادى. قاسىق، شانىشقىنىڭ ءبارى سوندا جاتىر ەكەن.

- ايتتىم عوي، «ۇيگە قون» دەپ ساعان! - دەپتى ايەلى.

***

ايەلى مەن كۇيەۋى تەاتردا كونسەرت كورىپ وتىر. ايەلى ساحناداعى وركەستردىڭ ديريجەرىن مەڭزەپ:

- موسارت دەگەن وسى ما؟

- بىلمەي تۇرمىن، تەرىس قاراپ تۇر عوي....

***

ايەلى كۇيەۋىن جەردەن الىپ، جەرگە سالىپ جاتىر.

- وڭباعان، ءيت، قاسيەتسىز... كەتەمىن بۇل ۇيدەن. بيلەتكە اقشا بەر. شەشەمە بارامىن...

كۇيەۋى اقشا ۇسىنادى.

- وڭباعان، ال قايتار جولعا شە؟...

***

ەگەر ەركەك: «كيەتىنىم بولماي تۇر» دەسە، وندا ونىڭ تازا كيىمدەرىنىڭ بىتكەنى. ەگەر ايەل «كيەتىنىم بولماي تۇر» دەسە، وندا ونىڭ جاڭا كيىمدەرىنىڭ بولماعانى.

سوڭعى جاڭالىقتار