كرەديتتىك تاريح دەگەنىمىز نە جانە ول نە ءۇشىن قاجەت

استانا. قازاقپارات - بۇگىنگى تاڭدا كرەديت الۋ قالىپتى جاعداي بولىپ وتىر. ادامدار تۇرمىستىق ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن دە كرەديتتىك ۇيىمدارعا ءجيى جۇگىنە باستادى.
None

الايدا، بانكتەر مەن ميكروكرەديتتىك ۇيىمداردىڭ ءبولىپ تولەۋگە نەمەسە كرەديت الۋعا بەرگەن ءوتىنىشتى قابىلدامايتىن كەزدەرى دە ءجيى كەزدەسەدى. سەبەبى، ءوتىنىمدى قاراۋ كەزىندە كرەديتتىك ۇيىمدار جەكە تۇلعانىڭ كرەديتتىك تاريحىندا كورسەتىلگەن مالىمەتتەرگە سۇيەنەدى. دەمەك، قارىز الۋشىنىڭ كرەديتتىك تاريحى ماڭىزدى ءرول اتقارادى.

كرەديتتىك تاريح نە ءۇشىن قاجەت؟ ول قالاي قالىپتاسادى جانە وعان نە اسەر ەتۋى مۇمكىن؟ بۇل جايلى Fingramota.kz كەڭىنەن تارقاتادى.

كرەديتتىك تاريح قالاي قالىپتاسادى

كرەديتتىك تاريح - قارىز الۋشىنىڭ كرەديتتەر نەمەسە ءبولىپ تولەۋگە نەشە ءوتىنىم بەرگەنىن، قانداي كرەديتتىك ۇيىمدارعا جۇگىنگەنىن، كرەديتتىك مىندەتتەمەلەر بويىنشا مەرزىمى كەشىكتىرىلگەن تولەمدەر سانىن، كەپىلگەر نەمەسە قوسا قارىز الۋشى رەتىندە ارەكەت ەتكەنىن جانە كرەديتتىك ۇيىمدار ءۇشىن ماڭىزدى بولۋى مۇمكىن باسقا مالىمەتتەردى كورسەتەتىن ەسەپ.

كرەديتتىك تاريح قارىز الۋشى ءوتىنىمدى جىبەرگەن، اي سايىنعى تولەم جاساعان، قارىزدى مەرزىمىنەن بۇرىن نەمەسە كەلىسىلگەن مەرزىمدە وتەگەن سايىن تولىقتىرىلادى. كرەديتتىك ۇيىمدار قارىز الۋشى بويىنشا بارلىق اقپاراتتى جينايدى جانە ونى «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنداعى كرەديتتىك بيۋرولار جانە كرەديتتىك تاريحتى قالىپتاستىرۋ تۋرالى» زاڭعا سايكەس كرەديتتىك تاريح سۋبەكتىسى تۋرالى سوڭعى دەرەكتەردى العان ساتتەن باستاپ 10 جىل بويى ساقتايتىن كرەديتتىك بيۋرولارعا جىبەرەدى.

سوندىقتان، كرەديتتىك تاريحىڭىزدى باقىلاپ وتىرىڭىز، سەبەبى كرەديتتىك تاريح ناشار بولعان جاعدايدا ءبولىپ تولەۋگە نەمەسە كرەديت الۋعا مۇمكىندىگىڭىز بولماي قالادى.

بۇدان باسقا، كرەديتتىك تاريحتىڭ بولماۋى دا كرەديتتىك ءونىمدى الۋ مۇمكىندىگىن تومەندەتۋى مۇمكىن ەكەنىن ەستە ۇستاعان ءجون.

كرەديتتىك تاريحىڭىزدى قالاي بىلۋگە بولادى؟

جەكە كرەديتتىك ەسەپتى الۋدىڭ ءارتۇرلى جولدارى بار. مۇنى ينتەرنەتتە نەمەسە ءموبيلدى قوسىمشا ارقىلى، كرەديتتىك بيۋرولاردىڭ كەڭسەلەرىندە، ح ق ك و-دا نەمەسە «قازپوشتا» ارقىلى جاساۋعا بولادى. «مەملەكەتتىك كرەديتىك بيۋرودان» كرەديتتىك تاريحتى الۋ ءۇشىن سىزگە جەكە كۋالىك پەن تولتىرىلعان ءوتىنىش قاجەت. ەسەپتى ءبىر كۇن ىشىندە الاسىز.

«ءبىرىنشى كرەديتتىك بيۋرو» ا ق-تان (ب ك ب) كرەديتتىك تاريحتى بىرنەشە جولمەن الۋعا بولادى.

1. ب ك ب كەڭسەسىندە جەكە نەمەسە زاڭدى تۇلعاعا كرەديتتىك ەسەپتى الۋعا بولادى. جەكە كۋالىكتى نەمەسە زاڭدى تۇلعاعا قۇجاتتاردى كورسەتىپ، كرەديتتىك ەسەپتى الىڭىز.

2. ب ك ب سايتىندا ەلەكتروندى سيفرلىق قولتاڭبا ارقىلى كرەديتتىك تاريحتى الا الاسىز.

3. ب ك ب موبيلدى قوسىمشاسىنىڭ كومەگىمەن - 1CB.kz كرەديتتىك ەسەپتى ۇيالى تەلەفوننان الۋعا بولادى. بۇل ءۇشىن سىزگە ۇيالى تەلەفونعا جۇكتەلگەن ەلەكتروندى سيفرلىق قولتاڭبا جانە تولەم كارتاسى قاجەت.

4. Egov.kz پورتالى ارقىلى ەلەكتروندىق ۇكىمەت پورتالىندا «سالىقتار جانە قارجى» بولىمىنەن دەربەس كرەديتتىك ەسەپتى الىڭىز. ءوتىنىمدى ينتەرنەت ارقىلى تولتىرىڭىز، ەلەكتروندىق سيفرلىق قولتاڭبا ارقىلى قول قويىڭىز جانە ناتيجەنى «جەكە كابينەتتە» كورە الاسىز.

5. ح ق ك و-دا كرەديتتىك ەسەپتى بۇكىل قازاقستان بويىنشا ح ق ك و-نىڭ 80 بولىمشەسىنەن الۋعا بولادى. ول ءۇشىن سىزگە جەكە كۋالىك قاجەت.

6. «قازپوشتا» ا ق- دان ءسىز قازاقستان بويىنشا «قازپوشتا» ا ق-تىڭ 1688 بولىمشەسىندە جەكە كۋالىكتى كورسەتۋ ارقىلى دەربەس كرەديتتىك تاريحتى الا الاسىز. ءبىر جىل ىشىندە ءبىرىنشى رەت جۇگىنگەن كەزدە سىزگە تەك «قازپوشتا» ا ق كوميسسياسىن تولەۋ قاجەت بولادى.

قانداي كرەديتتىك تاريح جاقسى دەپ سانالادى؟

كرەديتتىك ۇيىمدار كرەديتتىك تاريحقا ءارتۇرلى ولشەمشارتتار بويىنشا تالداۋ جۇرگىزەدى. مىسالى، ءبىر كرەديتتىك ۇيىم سوڭعى جىلعى قارىزدار بويىنشا مالىمەتتەردى تەكسەرەدى، ەكىنشىسى سوڭعى ءۇش جىلدا كرەديتتى ۋاقتىلى وتەۋىنە تالداۋ جۇرگىزەدى.

كەيبىر كرەديتتىك ۇيىمدار تولەم مەرزىمىن ءبىر-ەكى رەت وتكىزىپ العاندارعا كرەديت بەرمەيدى، ال كەيبىر كرەديتتىك ۇيىمدار تولەم مەرزىمىن بىرنەشە رەت كەشىكتىرگەندەرگە دە كرەديت بەرۋگە دايىن تۇرادى.

كرەديت ۇيىمدارى كەلەسىدەي كرەديتتىك تاريحتى وڭ باعالايدى:

1. ەگەر قارىز الۋشىنىڭ كرەديتتىك تاريحىندا كوبىرەك جازبالار بولسا، بۇل كرەديتتىك قابىلەتتىلىكتى ساپالى باعالاۋعا كومەكتەسەدى.

2. ەگەر قارىز الۋشى كرەديتتىك مىندەتتەمەلەر مەرزىمىن وتكىزىپ الماعان بولسا.

3. ەگەر قارىز الۋشىنىڭ ءارتۇرلى ماقساتتارعا ارنالعان كرەديتتەرى: قولما- قول كرەديت، ءبولىپ تولەۋ ارقىلى تاۋارلار الۋ، كرەديتتىك كارتالار، يپوتەكا جانە ولار ءساتتى وتەلگەن بولسا، بۇل ادامنىڭ ءارتۇرلى كرەديت تۇرلەرى مەن سومالارى ءۇشىن اقشا قاراجاتىن ۇتىمدى جوسپارلاي الاتىندىعىن كورسەتەدى.

قانداي كرەديتتىك تاريح ناشار دەپ سانالادى؟

كرەديتتىك تاريحتىڭ ناشار ەكەندىگىنىڭ نەگىزگى كورسەتكىشتەرى - تولەم مەرزىمىنىڭ ءوتۋى جانە كرەديتتىك جۇكتەمەنىڭ جوعارى بولۋى. اسىرەسە، كرەديتتىڭ كوللەكتورلارعا ساتىلۋى، قارىز الۋشىنىڭ سوتقا تارتىلۋى نەمەسە كرەديتتىڭ مۇلدەم تولەنبەۋى تەرىس كورسەتكىشكە الىپ كەلەدى. مۇنداي جاعدايلاردا بانك كرەديت بەرۋدەن باس تارتادى.

بارلىق باسقا كورسەتكىشتەر قوسالقى بولىپ تابىلادى. مىسالى، ءسىز كرەديتكە ءجيى وتىنىمدەر جىبەردىڭىز نەمەسە ولار بويىنشا شەشىم قابىلداۋ ءبىر بانك ءۇشىن ماڭىزدى بولىپ تابىلسا، ال ەكىنشىسى بۇل اقپاراتقا نەعۇرلىم تۇسىنىستىكپەن قارايدى.

جەكەلەگەن بانكتەر كرەديتتىك تاريحى جوق قارىز الۋشىلارعا ساقتىقپەن قاراۋى مۇمكىن. ويتكەنى، ادامنىڭ بۇعان دەيىن كرەديتتى قالاي تولەگەنى تۋرالى اقپارات جوق، ونىڭ كرەديتتى قالاي تولەيتىنى تۇسىنىكسىز. ۋاقتىلى وتەي مە، الدىن الا جابا ما نە مۇلدەم تولەمەي قويا ما؟..

كرەديتتىك تاريح قاشان جاڭارتىلادى؟

1 قازاننان باستاپ قارجى ينستيتۋتتارى ءۇشىن بەرىلگەن جاڭا قارىزداردى كرەديتتىك بيۋروعا مىندەتتى تۇردە كۇن سايىن ءتۇسىرۋ تۋرالى تالاپ كۇشىنە ەندى. قارىز بەرۋ تۋرالى اقپارات جۇمىس كۇنىنىڭ سوڭىندا بيۋروعا بەرىلەدى. ەگەر كرەديت دەمالىس نەمەسە مەرەكە كۇندەرى بەرىلسە، اقپارات كەلەسى كۇنگى جۇمىس كۇنى جاڭارتىلادى.

قازىرگى ۋاقىتتا ءبىر كۇن رەجيمىندە قارجى نارىعىن جانە قارىز الۋشىلاردى بەرىلگەن قارىز تۋرالى جەدەل حاباردار ەتۋ ءۇشىن، بەرىلگەن كرەديتتەر عانا جاڭارتىلادى.

كرەديت بەرەتىن قارجى ۇيىمدارى كرەديت الۋعا بەرىلگەن ءوتىنىمدى قاراۋ كەزىندە قارىز الۋشىنىڭ بورىش جۇكتەمەسى تۋرالى تولىق كورىنىستى كورە الادى، قارىز الۋشى ءاردايىم ءوزىنىڭ كرەديتتىك تاريحى تۋرالى وزەكتى اقپاراتقا يە بولادى.

2022 -جىلعى 12-قىركۇيەكتەن باستاپ بارلىق باسقا جاڭارتۋلار شىققان كۇنىنەن باستاپ 10 كۇن ىشىندە (بۇرىنعىداي 15 كۇننىڭ ورنىنا) بەرىلەدى. ءىس جۇزىندە قارجى ۇيىمدارى اقپاراتتى 10 جۇمىس كۇنىنەن قىسقا مەرزىمدە جاڭارتادى.

كرەديتتىك تاريحتى «تازارتۋ» مۇمكىن بە؟

بۇل سۇراقتى كرەديتتىك تاريحى ناشار قارىز الۋشىلار ءجيى قويادى.

كرەديتتىك تاريحتى تۇزەتۋگە، تازارتۋعا نەمەسە جويۋعا بولمايتىنىن ەستەن شىعارماۋ كەرەك. جالعىز جولى - ونى جاقسارتۋ.

بىرىنشىدەن، كرەديتتىك تاريحتى جاقسارتۋ ءۇشىن بار بەرەشەكتى وتەۋ قاجەت، ول جاعدايدىڭ جاقسارۋىنا سەپتىگىن تيگىزەدى. بەرەشەك وتەلگەن بولسا، كرەديتتىك ۇيىمدار جاڭا قارىز رەسىمدەۋ مۇمكىندىگىن قاراستىرا الادى.

ەكىنشى - دەپوزيت اشۋ كەرەك. بۇل فاكتور كرەديتتىك مىندەتتەمەلەردىڭ تاريحىنا تىكەلەي اسەر ەتپەيدى، ءبىراق ءسىزدىڭ پايداڭىزعا جاراۋى مۇمكىن. ويتكەنى كرەديتكە بەرىلگەن ءوتىنىمدى قاراۋ كەزىندە بانك دەپوزيتتىڭ بار- جوعىن نازارعا الادى. ال ەگەر، ۇنەمى تولىقتىرىپ تۇرساڭىز، بۇل تولەم قابىلەتتىلىگىن كورسەتەتىن جاقسى نىشان.

كرەديتتىك تاريحتى جاقسارتۋ - ۋاقىتتى تالاپ ەتەتىن پروتسەسس. ءبىراق ونسىز كەزەكتى كرەديت نەمەسە ءبولىپ تولەۋ مۇمكىندىگىن الا المايتىنىمىزدى ءتۇسىنۋ قاجەت.

كرەديتتىك تاريحتى داۋلاۋ

كرەديتتىك تاريحتاعى اقپاراتتى داۋلاۋ - ب ك ب ونلاين رەجيمىندە تەگىن ۇسىناتىن قىزمەت.

ەگەر ءسىز دەربەس كرەديتتىك ەسەپتەگى (د ك ە قانداي دا ءبىر اقپاراتپەن كەلىسپەيتىن بولساڭىز، ءسىزدىڭ اقپاراتتى داۋلاۋ تۋرالى وتىنىشپەن ب ك ب- عا جۇگىنۋگە قۇقىعىڭىز بار. ب ك ب ءسىزدىڭ جولدانىمىڭىزدى قارايدى جانە اقپاراتتى بەرۋشىگە - كرەديتتەر بەرەتىن ۇيىمدارعا (بانكتەر، ميكروقارجى ۇيىمدارى، لومباردتار جانە ت. ب.) سۇراتۋ جىبەرەدى. اقپارات بەرۋشى سۇراتۋدى قاراپ، ب ك ب- عا جاۋاپ بەرەدى. اقپارات بەرۋشىدەن الىنعان اقپاراتتىڭ نەگىزىندە سىزگە ب ك ب- دان ءتيىستى ناتيجە جىبەرىلەدى. اقپارات بەرۋشىلەر تۇزەتۋلەر ەنگىزگەن جاعدايدا، سىزگە تۇزەتىلگەن دكە ۇسىنىلادى. كرەديتتىك تاريحتاعى اقپاراتتى داۋلاۋ تۋرالى ءسىزدىڭ ءوتىنىشىڭىزدىڭ مارتەبەسىن ب ك ب- نىڭ www.1cb.kz پورتالىندا قاداعالاپ وتىرۋ قاجەت.

كرەديتتىك تاريحتاعى اقپاراتتى داۋلاۋ ءۇشىن نە قاجەت؟

ءسىزدىڭ 10 كۇن بۇرىن العان وزەكتى كرەديتتىك ەسەبىڭىز بولۋى كەرەك. ە س ق بولعان كەزدە د ك ە-نى www.1cb.kz سايتىنان ونلاين الۋعا بولادى. ءجۇرىپ-تۇرا الاتىن ازاماتتار (ج ت ا) بازاسىندا تىركەلگەن قولدانىستاعى تەلەفون ءنومىرى.

كرەديتتىك رەيتينگ

زاڭناماعا سايكەس كرەديتتىك بيۋرولار تەك كرەديتتىك ەسەپتى عانا ەمەس، سونداي-اق جەكە تۇلعالار ءۇشىن دەربەس كرەديتتىك رەيتينگتى دە بەرە الادى.

دەربەس كرەديتتىك رەيتينگ - بۇل كرەديتتىك تاريحتىڭ جازبالارى نەگىزىندە اۆتوماتتى تۇرە ەسەپتەلەتىن بالل. ءاربىر قارىز الۋشى ءوزىنىڭ دەربەس كرەديتتىك رەيتينگىن بىلە الادى.

كرەديتتىك رەيتينگتىڭ دەڭگەيىنە مەرزىمدى كەشىكتىرۋ، قولدانىستاعى كرەديتتەردىڭ سانى، كوللەكتورلارعا ساتىلعان بورىشتاردىڭ بولۋى سياقتى جانە باسقا دا فاكتورلار ىقپال ەتەدى.

قارىز الۋشىنىڭ ءوزىنىڭ رەيتينگىنە جاۋاپتى قاراۋعا ءتيىس. ويتكەنى ول كەزەكتى كرەديتتى رەسىمدەۋ كەزىندە عانا ەمەس، سونداي- اق باسقا دا جاعدايلاردا قاجەت بولۋى مۇمكىن. مىسالى، جۇمىس بەرۋشى جۇمىسقا قابىلداۋ كەزىندە كرەديتتىك تاريحتىڭ اقپاراتىن ەسەپكە الادى. ەگەر تولەنبەگەن كرەديتتەر نەمەسە كرەديتتەردى تولەۋمەن بايلانىستى پروبلەمالار بولاتىن بولسا، جۇمىس بەرۋشى جۇمىسقا قابىلداۋدان باس تارتا الادى.

سوڭعى جاڭالىقتار