شىعىس قازاقستاندا بۇقتىرما سۋ قويماسى تارتىلىپ بارادى

استانا. قازاقپارات- قاراعايلى ورماننىڭ قويناۋىنداعى سۋ كوزىنىڭ بۇگىنگى جاعدايى تۇرعىنداردى قاتتى الاڭداتىپ وتىر. ولار ەگەر وسىلاي جالعاسا بەرسە ولكەنىڭ ماقتانىشىنا اينالعان دەمالىس ورنىن مۇلدەم جوعالتىپ الامىز با دەپ قاۋىپتەنەدى.

سونداي اق بۇل وزگەرىس «ەلەكتر وندىرىسىنە كەرى اسەرىن تيگىزىپ، فلورا مەن فاۋنانىڭ جويىلۋىنا اكەپ سوعۋى مۇمكىن»، - دەيدى جەرگىلىكتى جۇرت. بۇقتىرما تەك قازاقستانعا عانا ەمەس دۇنيەجۇزىنە ايگىلى دەۋگە بولادى. ويتكەنى الەمدەگى ەڭ ءىرى ون سۋ قويماسىنىڭ قاتارىنا كىرەدى. الايدا سوڭعى كەزە جاعدايى ءماز ەمەس، جاعاجايدان السىتاپ بارادى. بيىل 50-60 مەترگە قاشىقتاپ كەتكەن.

بۇقتىرمانىڭ بەدەلى جوعارى بۇل ولكەدە. ساعاسىندا قۋاتتى ءارى ەجەلگى سۋ ەلەكتر ستانسياسى تۇر. جاعالاۋى دەمالىس بازاسىنا لىق تولى. جۇزدەگەن تۋريستىڭ سۇيىكتى ورنى. قالا بەردى ءبۇتىن ءبىر اۋداندى وبلىس ورتالىعىمەن بايلانىستىرىپ تۇرعان قاتىناس كوزى. پارومدار وسى سۋ ارقىلى كۇرشىمنەن ارى- بەرى كىسى تاسيدى. سوندىقتان سۋدىڭ تومەندەۋى ەڭ الدىمەن اتالعان كولىكتەرگە اۋىر ءتيدى. وتكەن جىلعى ايلاق ءتىپتى جاراماي قالدى دەيدى پاروم باسقارۋشىسى قادىلبەك جارمۇحامبەتوۆ. كەمەنىڭ تۇمسىعى جەلدى كۇنى تالاي رەت ۇساق ارالدارعا تىرەلىپ قالعان. بيىل پاروم توقتايتىن ورىندى وزگەرتۋگە تۋرا كەلىپتى.

«بۇقتىرماداعى سۋدىڭ ازايۋى زاڭدى قۇبىلىس»، - دەيدى ماماندار. كوپشىلىك توپشىلاپ جۇرگەندەي بۇعان كورشى ەلدىڭ دە، كۇرشىم كوپىرى قۇرىلىسىنىڭ دا قاتىسى جوق. وسى جەردەگى گيدرولوگ كونتسانتين كورتوشوۆ قويماداعى ءار وزگەرىستى قالت جىبەرمەيدى. ارنايى قۇرالدارمەن سۋ دەڭگەيىن كۇنىنە ەكى رەت ولشەيدى. تارتىلۋ سەبەبىن بايىپپەن ءتۇسىندىردى. ءسوزىنىڭ جانى بارداي. ايتۋىنشا، سيكلدىق جاعداي. قورقاتىن دانەڭە جوق.

كونستانتين كارتاشيەۆ، گيدرولوگ:

- بۇل بەلگىلى ءبىر مەرزىمدە قايتالانىپ تۇراتىن قۇبىلىس. ماسەلەن 2003 -جىلى سۋ وتە كوپ بولدى، ون جىلدان سوڭ كۇرت ازايدى، 2016 -جىلى قايتا تولىپ كەتتى. بيىل تاعى الىستاپ كەتتى جاعادان. سوندىقتان تەك كۇتۋ كەرەك. ۇركەتىن تۇك جوق.

قارت گيدرولوگتىڭ پايمىنشا بۇل سوڭعى جىلداعى قۇرعاقشىلىق سالدارى. قىستا قار كوپ جاۋعانمەن، جەر سۋسىراپ تۇر. ءبىر دەمدە جۇتىپ جاتىر. گيدرولوگتىڭ ءسوزىن وسىنداعى دەمالىس بازالارىنىڭ وكىلدەرى دە راستادى.

اسقار ورازبايەۆ، وبلىستىق تۋريستىك قاۋىمداستىقتىڭ ءتوراعاسى:

- بۇگىنگى جاعداي وسى تۋريستىك ماۋسىمعا قاتتى ءبىر كەرى اسەر ەتپەيدى. جىلدا قايتالانادى عوي. ماۋسىمنىڭ ورتاسىنا قاراي قايتا تولا باستايدى. كەيدە جاعاجايدى باسىپ قالىپ ابىگەرگە سالسا، كەيدە وسىلاي قاشىقتاپ كەتىپ اۋەرەگە تۇسەمىز. دەگەنمەن جالپى العاندا بۇرىنعى جىلدارعا قاراعاندا قويماداعى سۋ اقىرىنداپ ازايىپ بارا جاتىر. ول دا بايقالادى. ايتۋىر، سۋ قويماسىنىڭ ورتايۋى ءوندىرىلىپ جاتقان ەلەكتر ەنەرگياسىنا دا، سول ماڭداعى فلورا مەن فاۋناعا دا، ءتۋريزمنىڭ دامۋىنا دا اسەر ەتپەيدى.

ماماندار سولاي دەپ وتىر. قويما مۇمكىن كەلەر جىلى، مۇمكىن بەس نە ون جىلدان سوڭ قايتا ورنىنا كەلەدى دەپ سەندىردى. تەك كۇتۋ كەرەك، ويتكەنى ازىرگە تابيعات قۇبىلىسىنا تىكەلەي اسەر ەتەتىن دارمەن جوق.

www.24.kz