ازاتتىقتىڭ قازاق رەداكسياسىن باسقارعان حاسەن ورالتاي كىم؟
بيۋرونىڭ اشىلۋ راسىمىندە. سولدان وڭعا قاراي: ساياسات بەيىسباي، «قازاقستان» تەلەراديوكومپانياسىنىڭ ءتوراعاسى شەرحان مۇرتازا، حاسەن ورالتاي، قيال سابدالى ۇلى. الماتى. 22 - شىلدە، 1993 -جىل فوتو: Courtesy Image
ازاتتىق راديوسىندا ۇزاق جىل قىزمەت اتقارعان حاسەن ورالتايدىڭ تۋعانىنا بيىل - 90 جىل. قازاق دياسپوراسىنىڭ كورنەكتى وكىلى رەتىندە تانىمال ول ەڭ الدىمەن وسى راديونىڭ قاراپايىم قىزمەتكەرى بولاتىن. بۇل تۋرالى حاسەن ورالتايدىڭ قاناتتاس- ارىپتەسى مەن شاكىرت- ارىپتەسى وي بولىسەدى.
ەميگراتسياداعى قازاق قايراتكەرى، ۇلت- ازاتتىق قوزعالىستى زەرتتەۋشى، جۋرناليست، جازۋشى، حالىقارالىق «الاش» سىيلىعىنىڭ يەگەرى حاسەن ورالتاي 1933 -جىلى شىنجاڭ التاي ايماعىندا دۇنيەگە كەلگەن. تۋعان كۇنى ارنايى داتامەن بەلگىلەنبەگەن ءداۋىردىڭ پەرزەنتى. 1946 -جىلى اكەسى قاليبەك حاكىم باستاعان قاۋىم گوميندان بيلىگىنە باعىنباي، گيمالاي اسىپ كوشەدى.
بەرتىنگى سۇحباتتارىنىڭ بىرىندە حاسەن ورالتاي وسى كەزدەن باستاپ تىنىشتىقتان ايىرىلعانىن ايتادى. 1951-1954 -جىلدارى كاشمير ولكەسىنە ايالداعان بۇل كوش 1954 -جىلى تۇركياعا كەلىپ توقتايدى.
سونداعى ساليحلي قالاسىنا ورنىققاننان كەيىن حاسەن ورالتاي قوعامدىق ىستەرگە، ساياسي قوزعالىستار جۇمىسىنا ارالاسا باستايدى. 1968 -جىلى ازاتتىق راديوسىنا قىزمەتكە الىنعان ول 1995 -جىلى زەينەتكە شىققانعا دەيىن جۇمىس ىستەيدى. ونىڭ سوڭعى جەتى جىلىندا حاسەن ورالتاي ازاتتىق راديوسى قازاق ءبولىمىنىڭ باسشىسى بولعان.
ول 2010 -جىلى 1- ساۋىردە ناۋقاستانىپ قايتىس بولدى.
1988-1995 -جىلدارى ازاتتىق راديوسى قازاق رەداكسياسىنىڭ ديرەكتورى بولعان حاسەن ورالتاي.
حاسەن ورالتايدىڭ ءومىرى مەن ءولىمى
حاسەن ورالتايدان كەيىن ازاتتىق راديوسىنىڭ ديرەكتورى بولعان چارلز كارلسون قازىر بىشكەكتە ورتالىق ازياداعى امەريكا ۋنيۆەرسيتەتىندە ساباق بەرەدى. ال حاسەن ورالتاي راديو ديرەكتورى بولعان كەزدەرى (1988-1995) ازاتتىق راديوسىندا قىزمەت اتقارعان ءابدىۋاقاپ قارا - قازىر تۇركيانىڭ ميمار سينان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ وقىتۋشىسى. ەكەۋى - ەكى تولقىن وكىلى. ازاتتىق راديوسىنىڭ قاراپايىم قىزمەتكەرى، كەيىن باسشىلىقتاعى حاسەن ورالتاي تۋرالى ولاردىڭ ءوز ايتارى بار.
چارلز كارلسون: ءالى دە رۋحى بىزبەن جۇرگەن شىعار.. .
- 1979 -جىلى ازاتتىق راديوسىنا جاڭا كەلگەنىمدە ءبىرىنشى كورگەن كىسىم حاسەن ورالتاي بولدى. از ۋاقىت ىشىندە جاقىن ارالاسىپ كەتتىك. كەيىن قازاق قىزمەتىنىڭ باسشىسى رەتىندە ەرەكشە قۇرمەتتەي باستادىم. بىرگە جۇمىس ىستەگەننەن بولەك، جاقسى دوس بولدىق. ول ماعان قازاق ءتىلىن مەڭگەرۋگە كومەكتەستى. حاسەن سوزدىك جازىپ جۇرەتىن. سول ەڭبەگى جاريالاندى ما، جوق پا، بىلمەيمىن. مەندە سول قولجازبا سوزدىكتىڭ كوشىرمەسى بار.
«رەسەيدىڭ قازاقستاندى اننەكسيالاۋىنىڭ» 250 -جىلدىعى مەن س س سر- ءدىڭ 60 جىلدىعى تۋرالى حاسەن ورالتاي ازىرلەگەن حابار. 2- شىلدە، 1982 -جىل. ميۋنحەن. حاسەن ورالتايدىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناداعى جەكە قورىنان. استانا.
«رەسەيدىڭ قازاقستاندى اننەكسيالاۋىنىڭ» 250 جىلدىعى مەن س س سر- ءدىڭ 60 جىلدىعى تۋرالى حاسەن ورالتاي ازىرلەگەن حابار. 2 - شىلدە، 1982 -جىل. ميۋنحەن. حاسەن ورالتايدىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناداعى جەكە قورىنان. استانا.
ءسويتىپ، حاسەنمەن دوستىعىمىز نىعايا بەردى. كەيىن حاسەن ازاتتىقتىڭ قازاق قىزمەتىنىڭ ديرەكتورى بولدى. ول تاپقىر، اقىلدى ادام ەدى. رەداكسيانىڭ قىزمەتى مەن بولاشاعىنا قاتتى الاڭدايتىن. ازاتتىقتىڭ قازاقستاندا حابار تاراتۋىنا قارسى ادامداردى ويلاپ، كۇيىنەتىن. الماتىعا بىرگە بارىپ، ساپارلاس بولىپ جۇردىك.
الماتىدا ازاتتىققا جاڭا قىزمەتكەرلەر ىزدەگەن كۇندەر ەسىمدە. ساپارلاردىڭ بىرىندە ازاتتىقتىڭ الماتى بيۋروسىن اشۋ ماسەلەسىمەن اينالىستىق. الماتىداعى كەزدەسۋلەردە حاسەن ورالتاي اۋدارماشىمىز بولدى. تەز سويلەپ، شاپشاڭ اۋدارىپ وتىراتىن. ساپارىمىزدىڭ تابىستى وتۋىنە كوپ كۇش سالدى. مەنى كوپ اداممەن تانىستىردى.
سول كەزدەگى پرەزيدەنت نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ اكىمشىلىگى حاسەن ورالتايدى جاقسى تانيتىن. سوندا قازاقستان پرەزيدەنتىنىڭ باسپا ءسوز حاتشىسى سەيىتقازى ماتايەۆتىڭ دا بىزگە كوپ سەپتىگى ءتيدى. ول راديونى كوپشىلىككە تانىستىرۋعا مۇمكىندىك جاسادى. اراسىندا قازاقستاننىڭ ءبىراز جەرىن ارالادىق. حاسەن ەلىن ماعان وسىلاي ارالاتىپ كورسەتتى.
كەيىن دە تالاي ءىس ساپارعا بىرگە شىقتىق. بارعان جەردە حالىقپەن كەزدەسەمىز. ءبارىنىڭ نازارى حاسەندە بولاتىن. جۇرت حاسەننىڭ اۋزىن باعىپ، كورگەنىنە ءماز. حاسەن ورالتايدىڭ قولىن الىپ، كورىسۋ ءۇشىن قوناقۇيگە ىزدەپ كەلەتىندەر كوپ بولۋشى ەدى. بىردە الماتىدا ءبىز توقتاعان قوناقۇيگە تۇتاس دەلەگاتسيا بولىپ، كوپ ادام كەلگەنى بار. ۇلكەن ادامدار، اقساقالدار.. .
حاسەن قازاقستانعا بارعان سايىن قۇرمەتكە بولەنىپ قايتاتىن. ول كىسىمەن بىرگە جۇمىس ىستەۋدىڭ ءوزى ءبىر عانيبەت ەدى. سونىسىنا قاراماي، حاسەن ورالتاي وتە قاراپايىم ادام ەدى. باتىستا ءجۇرىپ، ءوز ەلىنىڭ مادەنيەتىن قولدايتىن كوشباسشى بولدى.
حاسەن ورالتاي ازاتتىقتى باسقارعان كەزىندە ءوزىن وتە جاقسى مەنەدجەر رەتىندە تانىتتى. ۇجىمنىڭ بىرلىگىن نىعايتتى. ول قازاق حالقىنا ازاتتىق راديوسىنىڭ يدەياسىن، قۇندىلىعىن جەتكىزۋگە تىرىستى. حاسەن راديو قىزمەتى مەن تەحنيكاسىن جاقسارتۋعا شاما- شارقىنشا ۇلەس قوستى.
ازاتتىقتىڭ قىزمەتىنە كەدەرگى كەلتىرگەندەر دە، ونىڭ ديرەكتور بولعانىن كورە الماعاندار دا بولدى. ولار جاڭا باسشىنى اياقتان شالۋعا تىرىستى. ءبىراق حاسەن ەش مويىمادى، جۇمىسقا جاڭا ادامدار الدى. ءوزى دە تاماشا ادام ەدى. كوشباسشىلىق قاسيەتى كوزگە ۇرىپ تۇراتىن. ادامداردى سوڭىنان ەرتە الاتىن.
قازاق س س ر جوعارعى كەڭەسىنىڭ ءبىر توپ دەپۋتاتى جەلتوقسان وقيعاسىنا باعا بەرۋدى تالاپ ەتىپ اشتىق جاريالاعان بەلسەندىلەرمەن كەزدەسىپ تۇر. ورتادا دەپۋتات سۇلتان سارتايەۆ. الماتى. مامىر، 1990 -جىل. سۋرەت حاسەن ورالتايدىڭ كوللەكتسياسىنان الىندى.
حاسەن ورالتايدىڭ وتباسىنا كوزقاراسى دا ەرەكشە بولدى. وتباسىن قاتتى باعالايتىن. قىزى، جاقىندارى ءومىرىنىڭ ماڭىزدى بولىگى بولاتىن. وتباسى مۇشەلەرىن بىرنەشە رەت راديوعا اكەلىپ، ارىپتەستەرىمەن تانىستىرعان. كەيىن قىزى نۇركامال پىنار ازاتتىقتىڭ قازاق قىزمەتىنە جۇمىسقا تۇردى، بىزبەن بىرگە ىستەدى.
حاسەن قاشان كورسەڭ، ءبىر تىنىم تاپپايتىن. رەداكتورلار جيىنىندا بارلىق نارسەدەن حاباردار بولىپ وتىراتىنىن بايقايتىنمىن. سوندايدا كۇندەلىكتى شىعاتىن حابارلاردى تالقىلايمىز، قىزمەتكەرلەردى جۇمىس جوسپارىمەن تانىستىرادى. ال قازاقستانداعى ارىپتەستەرىمىزگە ەرەكشە قولداۋ كورسەتەتىن.
حاسەن جاقسى ارىپتەس بولدى. ونى راديوداعىلاردىڭ ءبارى ساعىنادى. كوشباسشىلىق قاسيەتتەرى ەسىمىزدەن كەتپەيدى. اكەمىز سياقتى قامقور ادام ەدى. عاريپ سۇلتان (ازاتتىقتىڭ تاتار- باشقۇرت قىزمەتىن قۇرعان، تاتار دياسپوراسى كورنەكتى وكىلدەرىنىڭ ءبىرى) ەكەۋى تاماشا باسشى بولدى. ءوز ەلدەرىنىڭ مادەني سيمۆولى سياقتى ەدى.
حاسەننىڭ جانىن جابىرقاتقان بىرنەشە وقيعا بولعانى ەسىمدە. سونىڭ ءبىرى مىناۋ: 1986 -جىلى س س سر كومپارتياسىنىڭ ءبىرىنشى حاتشىسى ميحايل گورباچيەۆ قازاقستانعا گەننادي كولبين دەگەن ادامدى باسشى ەتىپ جىبەرىپ، ونىڭ سوڭى جەلتوقسان وقيعاسىنا ۇلاسقان. وتە اۋىر وقيعا ەدى. ءبىز سول تۋرالى كوپ حابار تاراتتىق. حاسەن قاتتى ۋايىمدادى. ول ناعىز پاتريوت ەدى. ەلىنىڭ شىن جاناشىرى بولدى. بۇكىل بولمىسىنان قازاقىلىق كورىنىپ تۇراتىن.
حاسەن ورالتايدىڭ 1986 -جىلعى جەلتوقسان وقيعاسى تۋرالى تۇرىك تىلىندە ازىرلەگەن كىتابى. حاسەن ورالتايدىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناداعى جەكە قورىنان. استانا.
كەيىن اپتاسىنا ءبىر رەت كەزدەسەتىن بولدىق. حاسەن زەينەتكە شىقتى. ميۋنحەندە اپتاسىنا ءبىر كەزدەسىپ، راديوداعى جاڭالىقتاردى تالقىلاپ تۇراتىنبىز. زەينەتكە شىعىپ كەتسە دە، راديوعا جانى اشىپ، قولداپ جۇرەتىن.
حاسەن ورالتاي وزىنەن كەيىن قىزمەتكە كەلگەن ادامداردىڭ ءبارىن قولدادى. ۇجىمنىڭ قۇرامىندا بولماسا دا، راديونىڭ جۇمىسى جاقسى ءجۇرسىن دەپ بارىن سالدى. زەينەتكە شىعىپ كەتكەننەن كەيىن دە بۇكىل جان- تانىمەن، ويىمەن راديومەن بىرگە بولدى. ءالى دە رۋحى بىزبەن بىرگە جۇرگەن شىعار.. .
ايتۋدى ۇمىتىپ بارادى ەكەنمىن، سوۆەت وداعى تاراعان كەزدە ازاتتىق قيىن جاعدايدا قالدى. بۇل راديونىڭ ەندىگى قاجەتى جوق دەگەندەر بولدى. سوندايدا راديونىڭ جۇمىسىن جالعاستىرۋ ءۇشىن ازاتتىق راديوسى رەداكسيالارىن 1995 -جىلى ميۋنحەننەن پراگاعا كوشىرۋگە تۋرا كەلدى. بۇل كيەۆين كلاۋستىڭ (سول كەزدە ازات ەۋروپا جانە ازاتتىق راديوسىنىڭ باسشىسى - رەد. ) يدەياسى ەدى. ول راديونى پراگاعا كوشىرىپ، جۇمىسىن ساقتاپ قالايىق دەدى.
بۇل دۇرىس شەشىم بولدى. پراگادا راديونىڭ قىزمەتى جاڭا قارقىنمەن دامىدى. حاسەن ورالتاي سوندا ازاتتىقتىڭ قازاق قىزمەتىن پراگاعا كوشىرگەن سوڭ دا ءبىر جىلداي باسقارىپ، زەينەتكە شىقتى.
ول كەتكەننەن كەيىن بىرنەشە جىل راديونىڭ قازاق، قىرعىز، وزبەك قىزمەتتەرىنە مەن ديرەكتور بولدىم. حاسەن سوندايدا مەنى قولداپ وتىراتىن.
حاسەن قايتىس بولعاننان كەيىن وسى جاقسىلىقتارىن ءجيى ەسكە الىپ تۇراتىنبىز. وعان ارناپ مەموريال دا ورناتتىق. ازاتتىق راديوسىندا ونىڭ اتى ەشقاشان دا ۇمىتىلمايدى.
ءابدىۋاقاپ قارا: باسشىلاردى كوندىرىپ، ءوز دەگەنىن قورعاپ شىعاتىن
مەن حاسەن ورالتاي اعامىزبەن جەتى جىل بىرگە جۇمىس ىستەدىم. وسى ارالىقتا ول كىسىنىڭ ەڭبەكقورلىعىنا ءتانتى بولدىم. كۇندىز- ءتۇنى تىنباي ەڭبەكتەنەتىن ەدى. ەنەرگياسى دا تاۋسىلمايتىن. قاشان كورسەڭ، شاپقىلاپ جۇرەدى. قولى قالت ەتە قالسا، كىتاپ، گازەت- جۋرنال وقىپ وتىرادى.
مەن العاش بارعاندا كورگەنىم مىناۋ ەدى: ازاتتىق راديوسىندا اركىمنىڭ ءوز رەداكتورى بولادى ەكەن. ماسەلەن، ءومىرحان التىننىڭ رەداكتورى مۇقاباي اعا ەنگىن بولدى. مەنىڭ رەداكتورىم حاسەن ورالتاي اعانىڭ ءوزى بولدى. جارىقتىق مەن جازعان ماتىندەگى قاتەنى كوپ تۇزەتەتىن. سوندايدا مەنى قاسىنا قاتتى جاقىنداتپاي، الىستان اشۋلى جۇزبەن قاراپ قوياتىنى ەسىمدە. سوندا ول مەنىڭ ماتىندەرىمدى اياماي قىزىلمەن سىزىپ، تۇزەپ بەرەتىن. سونىڭ ءبارى ماعان ساباق بولدى. ول كىسى مەنى وسى ارقىلى جازۋعا شىڭدادى. سول ءۇشىن مەن ول كىسىنى قاتتى قۇرمەتتەيمىن.
جاقسى قاسيەتى كوپ ەدى. سونىڭ ءبارىن ءالى كۇنگە جوعارى باعالايمىن. سەبەبى ول كىسى قۇداي بەرگەن تالانتىن، قۇداي بەرگەن قازاقى رۋحىن قولدان كەلگەنشە قازاق حالقىنا پايدالاندى. ازاتتىق راديوسىنا كوپ ەڭبەك ءسىڭىردى. ءبىر ايتا كەتەرلىگى - رەداكتسيادا ۇلتتىق تاقىرىپتاردىڭ ەفيرگە كوبىرەك بەرىلۋىنە حاسەن ورالتاي جانىن سالدى دەپ ويلايمىن.
حاسەن ورالتايدىڭ ءمىرجاقىپ دۋلاتوۆتىڭ قىزى گۇلنار اپامەن (سول جاقتا) كەزدەسۋى. حاسەن ورالتايدىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناداعى جەكە قورىنان. استانا.
تاڭعالاتىنىم - حاسەن ورالتاي اعامىز جۇيەلى تۇردە جوعارى ءبىلىم الماعان، ۋنيۆەرسيتەت بىتىرمەسە دە، بەدەلى جوعارى بولدى. وزىنە قۇداي بەرگەن تالانتى جانە قازاقي ورتانىڭ اسەرى بولار، وسىنداي ەل بىلەتىندەي بيىك دەڭگەيگە جەتتى.
بۇل جەردە مىنانى ايتا كەتكەن ءلازىم: گيمالاي اسقان ءبىزدىڭ كوشتىڭ ءبىر ەرەكشەلىگى - جەتەكشىلەرى جۇيەلى تۇردە جۇمىس ىستەگەن. سونىڭ ارقاسىندا ءبىزدىڭ ارامىزدا اۋىلدىق ءومىر سالتى ساقتالىپ قالدى. وسى ورتا حاسەن ورالتاي اعانىڭ جازۋشىلىعىنا دا اسەر ەتكەن بولار دەپ ويلايمىن. ەگەر سول قازاقتار بىتىراپ، ءارقايسىسى باسى اۋعان ەلگە كەتەتىن بولسا، حاسەن ورالتاي جازعانداي سۇبەلى ەڭبەكتەر تۋىنداماس ەدى. بۇعان دا ءبىر رۋح كەرەك. حاسەن ورالتاي اعامىز ازاتتىق راديوسىندا وسىنداي رۋحپەن، جىگەرمەن جۇمىس ىستەدى.
ول كىسىنىڭ ءبىر ءسوزى ماعان ۇنايتىن: «سەندەر قازاقتىڭ تاريحى، مادەنيەتى تۋرالى بىلگەندەرىڭدى جازىڭدار. قاعازعا تۇسىرىڭدەر، ماقالا جازىڭدار. جازعان دۇنيە قالادى، جازباعان دۇنيە ۇشادى» دەپ وتىراتىن. جازۋعا ءمان بەرىپ، ءبىز سياقتى جاستارعا تۇرىكتىڭ جۋرنالدارىنا قازاقتى تانىتاتىن ماقالالار جازۋعا ۇندەيتىن. «كىتاپ جازىڭدار» دەپ وتىراتىن. ءوزى باستاپ سوعان ۇلگى بولدى.
ول كىسىنىڭ تاعى ءبىر قاسيەتى - قازاقتىڭ تاريحى مەن مادەنيەتىن زەرتتەيمىن دەگەن ادامنىڭ بارىنە كومەگىن اياماي، جاناشىرلىق تانىتاتىن. ماسەلەن، سونداي شەتەلدىكتەر كەلگەندە، ولارعا ءتيىستى ماتەريال، ماقالالاردى ءوزى تاۋىپ بەرەتىن. نەمەسە قازاقشا بىلمەيتىندەرگە قازاقشادان اۋدارىپ جاتاتىن.
ءبىر كەزدە تۇركيادا ءتىل ءبىلىمى ينستيتۋتىن باسقارعان، انكاراداعى اتاقتى عالىمداردىڭ ءبىرى احمەت بيجان ءارجىلاسۋن قازاق زيالىلارى جانە الاش تۋرالى العاش حاسەن ورالتاي ەڭبەكتەرىنەن ءبىلدىم دەيدى. كەيىن ول كىسى ءوزىنىڭ شاكىرتتەرىنىڭ بىرىنە ماعجان جۇمابايەۆ شىعارمالارى تۋرالى دوكتورلىق ديسسەرتاتسيا تاقىرىبىن ۇسىنىپ، زەرتتەۋىنە ۇيىتقى بولعان. بۇل حاسەن ورالتاي ەڭبەكتەرىنىڭ تۇركيا عالىمدارى مەن زيالى قاۋىمى اراسىندا اسەر، ىقپالى قانداي بولعانىن كورسەتەدى.
حاسەن ورالتايدىڭ احمەت بايتۇرسىن ۇلىنىڭ قىزى شولپان اپامەن (سول جاقتا) كەزدەسۋى. 1992 -جىل. حاسەن ورالتايدىڭ ۇلتتىق اكادەميالىق كىتاپحاناداعى جەكە قورىنان. استانا.
حاسەن ورالتاي اعامىز - ءبىزدىڭ باقىتىمىز، ولجامىز. تۇركيا قازاعىنىڭ مادەنيەتى تۋرالى العاش كىتاپ جازعان حاسەن اعامىز ەدى. ودان وزگە تۇركيا قازاقتارىنان شىققان حاليفا التاي، قىزىربەك حايراتوللا، مۇقاباي ەنگىن ءتارىزدى تۇلعالار - ءبارى ءبىر قاتاردان ورىن الادى.
1986 -جىلعى قازاقستانداعى جەلتوقسان وقيعاسى حاسەن ورالتايعا قاتتى اسەر ەتكەن جاعدايلاردىڭ ءبىرى بولدى. وزىنەن ەستىگەنىم - ول سول كەزدە جەلتوقسان وقيعاسى تۋرالى بارلىق مالىمەتتى ىرىكتەپ، ەكشەپ، جەكە فايلعا، پاپكالارعا جيناقتاپ، الەمدەگى بەلگىلى عالىمدار مەن ورتالىقتارعا جىبەرگەنىن ايتىپ وتىراتىن. سونداعىسى وسىنداي سوراقى وقيعادان الەم نەعۇرلىم كوبىرەك حاباردار بولىپ، اقيقاتتىڭ اشىلۋىنا سەپ بولۋ ەدى.
حاسەن ورالتاي اعامىز تالماي ەڭبەكتەنەتىن. رەداكتسيانىڭ ءوز ىشىندەگى جۇمىسى شامامەن بىلاي ءوربيتىن. الدىمەن، ەرتە كەلىپ، ماتەريالدار مەن تاقىرىپتاردى زەرتتەپ، پىسىقتايدى. ودان كەيىن رەداكتورلاردىڭ تاڭعى جينالىسى بولادى. سودان شىعىپ كەلىپ، بارىمىزگە تاقىرىپتاردى ۇلەستىرىپ وتىراتىن.
ول جۇمىستاردى وتە بايىپتى، مۇقيات جۇرگىزەتىن. تاقىرىپتاردىڭ ىشىندە قازاقتىڭ تاريحىنا، مادەنيەتىنە جانە ءدىني تاقىرىپتارعا باسا ءمان بەرەتىن. الاش تاقىرىبى، مۇستافا شوقاي، شىعىس تۇركىستانداعى قازاقتار تاريحى، وسپان باتىر تۋرالى رەتى كەلگەن سايىن بەرىپ وتىراتىن. جانە جۇما سايىن ەفيرگە حاليفا التايدىڭ قۇتپاسى بەرىلەتىن، باسقا دا ءدىني تاقىرىپتار قوزعالاتىن.
الاشوردا، اشارشىلىق پەن ۇلتتىق تاريح تا سول كەزدە ءوز وتانىندا ايتىلمايتىن زامان ەدى عوي. بۇل جەردە ايتپاعىم - حاسەكەڭ قازاقتىڭ ۇلتتىق، ءدىني تاقىرىپتارىنا ايرىقشا ءمان بەرەتىن. قانداي تاقىرىپتار بولسا دا، حاسەن اعا وزىنەن جوعارى باسشىلارىن كوندىرىپ، ءوز دەگەنىن قورعاپ شىعاتىن.
كەيدە حاسەن اعامىز جازدا دەمالىسقا كەتكەندە تاقىرىپتارىمىز ءسال سولعىنداپ قالاتىنىن بايقايتىنمىن. ونىڭ ورنىندا قالعان ۋاكىل باسشىلار كەزىندە، ماسەلەن، ءدىني تاقىرىپتار ازايىپ كەتەتىن. دەمەك، بۇل ماسەلەدە حاسەكەڭنىڭ ءرولى زور ەكەن عوي دەپ تۇجىرىم جاساپ قوياتىنمىن.
قۋانىشبەك قاري
«شايحانا» بلوگىنىڭ اۆتورى. ازاتتىقتىڭ الماتى بيۋروسىنىڭ باس رەداكتورى بولعان. ءال- فارابي اتىنداعى قازمۇۋ- ءدىڭ جۋرناليستيكا فاكۋلتەتىن باكالاۆر دارەجەسىمەن، تەگەران ۋنيۆەرسيتەتى پارسى ادەبيەتى فاكۋلتەتىن ماگيستر دارەجەسىمەن ءتامامداعان.
يران تەلەراديوبىرلەستىگى الەمدىك قىزمەتىندە ءتىلشى، كەيىن قازاقستاندىق بىرنەشە باق- تىڭ يرانداعى ءتىلشىسى قىزمەتتەرىن اتقارعان. قازاقستاندىق اقپارات اگەنتتىكتەرىندە، گازەت- جۋرنالداردا ءتىلشى، ءبولىم مەڭگەرۋشىسى، باس رەداكتوردىڭ ءبىرىنشى ورىنباسارى بولعان.
kkuanbek@gmail.com
