تارباعاتايعا ءبىرقازاندار ۇشىپ كەلدى - ۆيدەو

استانا. قازاقپارات - تارباعاتاي ۇلتتىق پاركى اۋماعىنا ءبىرقازاندار ۇشىپ كەلدى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

بۇل ايماقتا اتالمىش قۇستار ەمىل وزەنىنىڭ الاكولگە قۇيار ساعاسىن مەكەندەيدى. ولاردىڭ تىرشىلىك ەتۋ ورتاسىندا - سۋ دەڭگەيى، ازىق قورى، سونىمەن قاتار سۋدىڭ تازالىعى ماڭىزدى، ياعني حيميكاتتارمەن جانە مەتالل قالدىقتارىمەن لاستانباعان بولۋى كەرەك. ءبىرقازانداردىڭ قونىستانعان جەرىنە قاراپ، وندا بالىق قورىنىڭ مول ەكەندىگىنە كوز جەتكىزۋگە بولادى.

ايتا كەتەيىك، قازاقستاندا ءبىرقازاننىڭ ەكى ءتۇرى مەكەندەيدى - قىزعىلت (فوتو، ۆيدەودا) جانە بۇيرا. ەكەۋى دە ەلىمىزدىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگىزىلگەن. بۇل قۇستار ەل اۋماعىندا ناۋرىز ايىنان باستاپ، قازان ايىنا دەيىن تىرشىلىك ەتەدى. قىستاۋعا جەرورتا، كاسپي تەڭىزدەرىنىڭ وڭتۇستىك جاعالاۋىنا، وڭتۇستىك ازياعا، كەيدە تاياۋ جانە ورتا شىعىسقا، سولتۇستىك ءۇندىستانعا ۇشىپ كەتەدى، ال قىزعىلت بىرقازانداردىڭ بىر بولىگى افريكادا قىستايدى.

ءبىرقازاندار توپتاسىپ ءومىر سۇرەدى، قورەكتەرىن سۋقۇزعىندارىمەن بىرلەسىپ اۋلايدى. ءبىر قىزىعى ولار سۋدا جاقسى جۇزگەنىمەن، سۇڭگي المايدى، بۇل تەرىسىنىڭ استىندا اۋا قاپشىعىنىڭ بولۋىمەن بايلانىستى. قاناتتىلاردىڭ سالماعى 13 كەلىگە دەيىن جەتۋى مۇمكىن. تۇمسىعى ءوتە ۇزىن، تومەنگى جاق سۇيەگىنىڭ استىندا سوزىلمالى تەرى قاپشىعى بولادى - ونىڭ ءتۇسى ادەتتە اقشىل سارى بولسا، كوبەيەر كەزدە قىزعىلت سارى بولادى.

بۇل قۇستار 3-4 جاسىندا 1-5 جۇمىرتقا سالىپ، ونى قورازى مەن مەكيەنى جۇپتاسىپ، 30-35 كۇندە بالاپان باسىپ شىعارادى. شامامەن 70-75 كۇندە قاناتى قاتايعان بالاپاندار ۇيادان ۇشىپ، وڭتۇستىككە قاراي ماۋسىمدىق قونىستارىنا كوشەدى. ءبىرقازانداردىڭ جۇمىرتقا باسۋ ۋاقىتىندا ولاردى مازالاماۋ اسا ماڭىزدى. سەبەبى قۇستار قاۋىپ-قاتەردى سەزىنگەن جاعدايدا ۇيالارىن تاستاپ كەتۋى مۇمكىن.

جوعارىدا اتاپ وتكەندەي جويىلۋ قاۋپى تونگەن قۇستار قازاقستاننىڭ قىزىل كىتابىنا ەنگىزىلگەن. ولاردى زاڭسىز اۋلاعان جاعدايدا 400 ا ە ك مولشەرىندە ايىپپۇل سالىنادى.