ەۋروپالىق پارلامەنتتە قازاق مەملەكەتتىگىن بەينەلەيتىن كونە كارتالار كورمەسى اشىلدى - فوتو
وندا ۇسىنىلعان تاريحي ماتەريالداردى نيدەرلاند، فرانسۋز، اعىلشىن جانە نەمىس كارتوگرافتارى جاساعان.
1500 گە جۋىق وسىنداي كارتانى قازاقستاندىق عالىم، ل. ن. گۋميلەۆ اتىنداعى ەۋرازيا ۇلتتىق ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ زاماناۋي زەرتتەۋلەر ينستيتۋتىنىڭ ديرەكتورى مۇحيت-ارداگەر سىدىقنازاروۆ جيناپ، «قازاقستاننىڭ ءۇزىلىسسىز مەملەكەتتىلىگى تاريح تولقىنىندا. XVI-XIX عاسىرلارداعى ەۋروپالىق جانە امەريكالىق كارتالارداعى قازاق مەملەكەتى» اتتى، وسىدان ءبىراز ۋاقىت بۇرىن بريۋسسەلدە جارىق كورگەن كىتابىندا جاريالادى.
بەلگيالىق كارتوگرافتاردىڭ ەۋروپادا ورتالىق ازيا جانە الەمنىڭ وزگە دە ايماقتارى تۋرالى گە وگرافيالىق اقپاراتتى تاراتۋدا ەرەكشە رولىنە وراي كىتاپتى وسى ەلدە باسىپ شىعارۋ تۋرالى شەشىم قابىلدانعان بولاتىن.
كورمەنىڭ اشىلۋىندا ءسوز سويلەگەن ەۋروپالىق پارلامەنت دەپۋتاتى كارستەن لۋككە «ەۋروپادا ورتالىق ازيا مەن قازاقستاندى بۇرىن قالاي قابىلداعانىمىزدىڭ تاريحي پەرسپەكتيۆاسىن ەسكەرە وتىرىپ، ءبىر-ءبىرىمىز تۋرالى، اسىرەسە جاستاردىڭ ءبىلىمىن تەرەڭدەتۋ قاجەت. سەبەبى، مادەنيەت پەن تاريحتى ءبىلۋ ازاماتتارىمىز ءۇشىن دۇرىس ساياسات قۇرۋعا كومەكتەسەدى. مەن قازاقستان مەن ەۋرووداقتى ديپلوماتيالىق قاتىناستاردىڭ 30 جىلدىعىمەن قۇتتىقتايمىن جانە ودان ءارى تابىستى دامۋىنا تىلەكتەسپىن» دەدى.
ءوز كەزەگىندە، قازاقستاننىڭ ە و جانىنداعى وكىلدىگىنىڭ باسشىسى مارعۇلان بايمۇحان كورمە ەۋروپا جانە ورتالىق ازيا حالىقتارى اراسىنداعى ديپلوماتيالىق، ساۋدا جانە مادەني بايلانىستاردىڭ تاريحى تۋرالى بىلىمدەرىن كەڭەيتە وتىرىپ، ەۋروپالىق پارلامەنتتىڭ دەپۋتاتتارى، قىزمەتكەرلەرى مەن كەلۋشىلەرى اراسىندا ۇلكەن قىزىعۋشىلىق تۋدىراتىنىنا سەنىم ءبىلدىردى.
ديپلومات «بۇل زەرتتەۋ بۇگىندە قازاقستان مەن ەۋروپالىق وداق اراسىندا قالىپتاسىپ جاتقان ىنتىماقتاستىق پەن ارىپتەستىك قاتىناستارىنىڭ ماڭىزدى تاريحي ىرگەتاسىن بەينەلەيتىنىن» دەدى.
راسىمگە كىتاپتىڭ اۆتورى دا قاتىستى. م. سىدىقنازاروۆتىڭ ايتۋىنشا، «نيدەرلاند، بەلگيا، انگليا، فرانتسيا، يتاليا، گەرمانيا، اۋستريا جانە ا ق ش-تىڭ وزىق كارتوگرافيالىق باسپالارىندا قازاق مەملەكەتى XVI- XIX عاسىرلاردا شىعارىلعان ساياسي كارتالاردا جانە وزگە دە اتلاستاردا تۇراقتى تۇردە كەزدەسەدى، بۇل ءبىزدىڭ ويىمىزشا، قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ اتالعان كەزەڭدەگى ۇزدىكسىز سيپاتىن راستايدى».
«بۇل كورمەنىڭ ەۋروپالىق پارلامەنت قابىرعاسىندا اشىلۋى كەلۋشىلەرگە سول كەزدەگى ەۋروپالىق عالىمدار، ديپلوماتتار، ساياحاتشىلار تىركەگەن جانە ەۋروپا، امەريكا جانە تاياۋ شىعىس ەلدەرىنىڭ ۇلتتىق كىتاپحانالارىندا، مۇراجايلارى مەن مۇراعاتتارىندا جينالعان قازاق مەملەكەتتىلىگىنىڭ كارتوگرافيالىق ارتەفاكتىلەرىمەن تانىسۋعا تاماشا مۇمكىندىك بەرەدى»، - دەپ اتاپ ءوتتى ول.
كورمەگە العاشقى كەلۋشىلەر، ونىڭ ىشىندە ەۋروپالىق جانە بەلگيالىق پارلامەنتتەردىڭ دەپۋتاتتارى مەن قىزمەتكەرلەرى، جالپىەۋروپالىق ينستيتۋتتاردىڭ، ديپلوماتيالىق كورپۋستىڭ، عىلىمي- زەرتتەۋ ورتالىقتارى مەن قوعامدىق ۇيىمداردىڭ وكىلدەرى ونىڭ اشىلۋى ەۋروپا حالىقتارى مەن قازاقتار اراسىنداعى العاشقى بايلانىستاردى كورسەتەتىن قۇندى تاريحي مالىمەتتەر مەن ماتەريالداردىڭ ودان ءارى تارالۋىنا ىقپال ەتەتىن ماڭىزدى وقيعا ەكەنىن اتاپ ءوتتى.
ءىس-شارا ەۋرووداق زاڭ شىعارۋشى ورگانىنىڭ قابىرعاسىندا ە و-نىڭ ورتالىق ازيا ەلدەرىمەن قاتىناستار جونىندەگى دەلەگاتسياسى (DCAS) ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى جانە كولىك جانە تۋريزم كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى، ەۋرودەپۋتات اندريس امەريكستىڭ قولداۋىمەن ءوتتى.
