ورازا كەزىندە قالاي تاماقتانۋ كەرەك؟

استانا. قازاقپارات - نۋتريتسيولوگ مامان ۇلپان نۇرمانوۆا ورازا كەزىندە تاماقتانۋعا ەرەكشە ءمان بەرىپ، قۇنارى جوعارى، دارۋمەندەرگە باي ءارى پايدالى تاعامداردى جەۋ كەرەكتىگىن ايتادى.

ال فاستفۋد ونىمدەرىن اس مازىرىنەن مۇلدەم الىپ تاستاعان ابزال.

سارەسى ۋاقىتىنا دەيىن سۇيىق تاعامدار مەن سۋ، شاي سياقتى سۋسىنداردى كوپ مولشەردە تۇتىنۋ كەرەك. سارەسى كەزىندە ارپا، سۇلى، بيداي ونىمدەرىنەن جاسالعان تاعامدار ىشسە كۇنى بويى اعزانى قۋاتتاندىرىپ تۇرادى. ەنەرگياڭىز سارقىلىپ، السىرەپ قالماۋ ءۇشىن اعزانى ۋاقىتىلى قۇنارلى تاعامدارمەن قۋاتتاندىرىپ وتىرعان دۇرىس. دەگەنمەن تاعامدى دا تالعاپ جەۋ كەرەك.

اعزاعا اۋىر بولاتىن، مايلى نەمەسە تۇزدالعان استى جەۋگە بولمايدى. ونىڭ ورنىن جەمىس- جيدەكتەر مەن كوكونىستەرگە اۋىستىرۋ قاجەت. جالپى دەنساۋلىعى جاقسى كىسىلەر ءۇشىن ورازانىڭ اعزاعا تيگىزەر پايداسى زور. ويتكەنى اشىعۋ اعزانى جينالعان ءارتۇرلى زياندى قالدىقتاردان تازارتادى. جاس ءارى دەنى ساۋ اعزا ءۇشىن قان قىسىمىن تومەندەتەدى. سالماقتى ازايتىپ، اعزادا جاقسى جاعىنان وزگەرىستەر بولادى. ورازا ۇستاعان ادامدار تەمەكى، ىشىمدىك سياقتى زياندى زاتتاردان تۇبەگەيلى باس تارتىپ جاتادى. مۇنىڭ ءوزى اعزانىڭ تازارۋىنا اسەر ەتەدى. ۇزاق ۋاقىت تاماق ىشپەگەندىكتەن اعزانىڭ تاعامعا دەگەن سۇرانىسى تومەندەپ، تاماقتى قالىپتى جەۋگە داعدىلانادى، - دەدى نۋتريتسولوگ مامان.

ورازا ۇستاعان كەزدە ەرەكشە نازار اۋداراتىن تاعى ءبىر جايت، اعزادا سۋ تاپشىلىعىن بولدىرماۋ كەرەك. ماسەلەن، قارا جۇمىس ىستەيتىن ادامدار ۇنەمى دالادا جۇرگەندىكتەن شولدەيدى. وسىدان تەرى قۇرعاپ، ادام ءوزىن جايسىز سەزىنۋى مۇمكىن. ول ءۇشىن اۋىز اشقاننان باستاپ سارەسى ۋاقىتىنا دەيىن 1-1,5 ليتر سۋ ءىشۋ كەرەك.

سونداي-اق تويىپ تاماقتانۋعا دا بولمايدى. ويتكەنى بىردەن تويىپ تاماقتانۋ اعازاعا تىم اۋىر سوعادى. رامازان ايى اعزاعا پايدالى، جاقسى ادەتتەردى باستاۋعا قولايلى اي. ءبىر جاعىنان ادام رۋحاني تازارادى.

اۋىز اشقاندا سۋمەن، قۇرمامەن اشاتىنى سياقتى، سارەسى ۋاقىتىندا دا جەڭىل تاماقتانعان دۇرىس. اۋىز اشقاننان كەيىن 15 مينۋتتاي كۇتۋ كەرەك. ويتكەنى اشىعىپ تۇرعان اعزاعا قوماعايلانىپ كوپ تاماق جەۋ زيان. اش قارىنعا قىتىرلاق كارتوپ، تەز دايىندالاتىن تاعامدار، ءتۇرلى قوسپالار قوسىلعان زياندى تاعامداردى جەۋ، ءدام سەزۋ رەتسەپتورىن بۇزادى، - دەدى ۇلپان نۇرمانوۆا.

شايمەن ىشەتىن تاتتىلەرگە دە تىم جاقىن بولۋعا بولمايدى. ءزايتۇن مايى، موتسارەللا ىرىمشىگى، يوگۋرت جەگەن پايدالى. كۇن باتقاننان تاڭ اتقانعا دەيىن ەكى رەت تاماقتانۋعا تىرىسۋ كەرەك. تاماقتاردىڭ قۇرامىندا كوكونىس بولۋىن ەسكەرۋ قاجەت.

كەيدە ادامدار اۋىز بەكىتەتىن ۋاقىتقا ۇيىقتاپ قالىپ، از ۋاقىتتا اسىعىس ءارى كوپ مولشەردە تاماقتانىپ جاتادى. تاماقتى تويىپ جەسەم، قارنىم اشپايدى دەپ ويلايدى. شىندىعىندا، كەرىسىنشە. تويىپ جەگەن تاعام اشتىق سەزىمىن تۋىنداتادى. سارەسىگە اسبۇرشاق ىشسەڭىز اعزاعا دا جەڭىل بولادى ءارى قارىن دا اشپايدى.

شىلىم شەگەتىن كىسىلەر اۋىز اشقاننان كەيىن تىم كوپ تەمەكى شەگەدى. ال كۇنى بويى اعزا اش بولعاندىقتان نيكوتيننىڭ ءتۇتىنى ادەتتەگىدەن دە قاتتى زيان كەلتىرەدى.

ورازا اعزانى تازارتادى دەپ ءجيى ايتامىز. ءبىراق سولاي ەكەن دەپ سوزىلمالى اۋرۋى بار ادامدار دا وزدەرىن قيناپ، ورازا ۇستاۋى دۇرىس ەمەس. دىنىمىزدە دە دەنساۋلىعىنا زيانى تيمەگەن كەزدە عانا ۇستاۋعا مىندەتتەگەن. ديابەت، قالقانشا بەزى اۋرۋلارى كەزىندە ورازا ۇستاۋعا بولمايدى. كەيبىر ادامادار وزدەرىنىڭ اۋرۋلارى تۋرالى بىلمەۋى مۇمكىن. ەگەر اشىققان كەزدە ءوزىن جايسىز سەزىنىپ، تاماقتانعىسى كەلە بەرسە، دارىگەرمەن كەڭەسۋ كەرەك. تەك دارىگەردىڭ نۇسقاۋىمەن عانا ورازا ۇستاپ، اشىعۋعا بولادى، - دەدى نۋتريتسولوگ.

ورازا ۇستاۋ كەزىندە تۋىندايتىن تاعى دا ءبىر ماڭىزدى سۇراق: سپورتتىق جاتتىعۋلارمەن اينالىسۋعا بولا ما؟ ەگەر جەڭىل جاتتىعۋلار بولسا، اينىلىسۋعا بولادى. ءبىراق اعزاعا قاتتى كۇش تۇسىرمەڭىز. اۋىزاشاردان كەيىن تازا اۋاعا شىعىپ، جاياۋ ءجۇرىپ كەلسە، اعزاعا پايدالى.

سارەسىنى ۋاقىتىندا ءىشىڭىز. سارەسى ۋاقىتىندا ۇيقىڭىزدى قيىپ، ءبىر ساعات بۇرىن ويانىڭىز. جاڭعاق، ءدان، ىرىمشىك، ءسۇت ونىمدەرى، جۇمىرتقا اعزا ءۇشىن پايدالى بولىپ سانالادى. كامپيت، توقاش، تاتتىلەر، ۇن تاعامدارىن تۇتىنباعان ابزال. ويتكەنى ول اعزاداعى ەنەرگيانى ازايتادى. جەگەن سايىن جەگىڭ كەلە بەرەدى.

قاتتى تويىپ تاماق ىشپەۋ. كۇنى بويى اش جۇرگەننەن كەيىن ءبىر تارەلكە تاماقتى بىردەن ءىشىپ قويىپ، كەيىن مولشەردەن تىس تاماق جەپ قويعانىنا وكىنىپ جاتادى. ورازا ۇستاعاندا، اسقازان كىشىرەيەدى. سوسىن ادام تاماقتى از ىشەدى.

سۋدى كوپ ءىشۋ. كەي ادامدار سۋدى تىم از مولشەردە ىشەدى. سوندىقتان اۋىز بەكىتكەندە قاتتى شولدەيدى.

كوپ قوزعالۋ. قوزعالىستىڭ ءوزى ءومىر. ءومىر قوزعالىستى تالاپ ەتەدى. قوزعالۋ - ەنەرگيا كوزى. تۇسكە دەيىن ۇيىقتاپ، كەشكە اۋىزاشار ۋاقىتىندا عانا تۇرۋ دۇرىس ەمەس. اعزا قوزعالىستى قاجەت ەتەدى. كەيبىر ادامدار از قوزعالسام، از ەنەرگيا جۇمسايمىن دەپ ويلايدى. اعزاعا كۇش تۇسىرەتىن اۋىر جاتتىعۋ جاساماسا دا، كۇندەلىكتى ءومىر داعدىسىنان اينىماعان ابزال.

زياندى تاعامداردان باس تارتۋ. قىشقىل، تىم ءتاتتى، قۋىرىلعان تاعامداردان تولىق باس تارتۋ قاجەت. جانمەن بىرگە ءتان دە اۋىرتپالىقتاردان ارىلۋ كەرەك. نۋتريتسولوگتار دا ورازادا اعازانىڭ دەمالاتىنىن ايتادى.