ەرەكشە اشەكەي بۇيىمدار جاسايتىن قىتايداعى قازاق قىزى
سولاردىڭ ءبىرى - قىتايداعى قانداسىمىز ءمولدىر قاناسىل قىزى.
ءمولدىر قازىرگى ۋاقىتتا قولونەرمەن اينالىسادى. ول قازاقي ستيلدە اشەكەي بۇيىمدار شىعارادى.
قىتايداعى قانداسىمىز ءوزىنىڭ كاسىبى جايىندا BAQ. KZ-كە سۇقبات بەرگەن ەكەن. بۇگىن ءبىز سونى ۇسىنىپ وتىرمىن.
- ءمولدىر حانىم، الدىمەن ءوزىڭىز جايلى قىسقاشا ايتا كەتسەڭىز...
- مەن شينجاڭنىڭ ىلە وبلىسى كوركەم نىلقى اۋدانىندا تۋعانمىن. حاڭجوۋ قالاسىندا وقىدىم. كەيىن نانجيڭ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ «قازاق ءتىلى مەن ادەبيەتى» ماماندىعىنىڭ تولىق كۋرسىن ءتامامدادىم.
2014 -جىلدان 2021 -جىلدىڭ قاراشا ايىنا دەيىن قۇلجا قالالىق توعىسپالى مەديا ورتالىعىندا قىزمەت ەتتىم. كەيىن وسى جىلدىڭ اياعىنا قاراي اڭساعان ارمانىما جەتۋ ءۇشىن توعىسپالى مەديا ورتالىعىنداعى قىزمەتىمنەن باس تارتىپ، وزىمە ۇنايتىن، ءوزىم سۇيەتىن كاسىپپەن اينالىسۋعا بەت بۇردىم. ول - جوبالاۋشىلىق كاسىپ.
نەگىزى بۇل قولونەرمەن كىشكەنتايىمنان اينالىسقاندى ۇناتاتىنمىن. سوڭعى 1,5 جىلدا وسى سالاعا تۇبەگەيلى كىرىستىم.
- كاسىپپەن اينالىسۋعا بەت بۇردىم دەدىڭىز. ول قانداي كاسىپ؟ قانداي جوبامەن اينالىساسىز؟
- قازاقتىڭ سالت-ءداستۇر مادەنيەتىن زەرتتەۋ جونىندە ارنايى ىزدەنىستەر جاساپ كەلە جاتقانىما ون جىلدىڭ ءجۇزى بولدى. وسى رەتتە ءبىرتالاي قازاقى توي كويلەگى مەن كەشكى قوناقاسىلىق كيىمدەر جوبالادىم. بۇگىنگى كۇندە جوبالاۋشىلىققا دەگەن شەكسىز قىزىعۋشىلىعىم - اسقاق ارمانىمنىڭ شىڭىنا جەتەلەپ كەلە جاتقانداي. قازىر اشەكەي- بۇيىمداردىڭ جوباسىن سىزامىن. الداعى كۇندەرى ومىردە ماڭىزى بار، جوعارى ورەلى تۋىندىلارىممەن قازاقستاندىقتار دا تانىسا الاتىنىنا كامىل سەنەمىن.
- بەيجىڭدەگى اۋقىمدى فورماتتاعى كورمە جايىندا ايتىپ بەرسەڭىز. كورمەگە قاتىسۋداعى باستى ماقساتىڭىز قانداي؟
- بەيجىڭدەگى قىتاي حالىقارالىق كورمە ورتالىعىندا اشەكەيلەر كورمەسى ءوتىپ جاتىر. وعان مەن دە ءوزىمنىڭ «Alsu» دەپ اتالاتىن برەندىمدەگى اشەكەي بۇيىمدارىممەن قاتىسىپ جاتىرمىن.
بۇل حالىقارالىق دەڭگەيدەگى كورمە بولماعاندىقتان، وعان ءار ەلدەن ءتۇرلى قاتىسۋشىلار كەلدى. باستى ماقساتىم - قازاقتىڭ ۇلتتىق ءتول ونەرىن الەمگە پاش ەتۋ. ال ەكىنشى جاعىنان بۇل مەن ءۇشىن ۇلكەن مەكتەپ، ساباق. سەبەبى مۇنداي ءىس-شارالارعا قاتىسۋ ارقىلى ۇلكەن تاجىريبە جيناۋعا بولادى.
- كورمەگە قانداي جۇمىستارىڭىزدى ۇسىندىڭىز؟ جۇمىستارىڭىز نەسىمەن ەرەكشەلەنەدى؟
- 300 دەن اسا اشەكەي بۇيىمىم بار. ولاردىڭ باستى ەرەكشەلىگى - قازاقي ويۋ-ورنەكتەرمەن بەزەندىرىلۋىندە. ۇلتىمىزدىڭ ۇلتتىق قۇندىلىقتارى - ول قازاقي ويۋ- ورنەك، دومبىرا، ۇلتتىق كيىم. مەن وسى قۇندىلىقتاردى ءوز جۇمىستارىمدا بەينەلەدىم. قازاق كوشپەندى حالىق بولعاندىقتان كيىز ۇيدە تۇرادى. وعان قوسا ۇلتتىق اسپابىمىز - دومبىرامىز بار. سونداي-اق قىزدارىمىزدىڭ سوڭعى كەزدەرى ەسكى سالتىمىزدى جاڭعىرتىپ كيىپ جۇرگەن تاقياسى بار. وسى دۇنيەلەردى بىرىكتىرىپ، ءوز جوباما ەنگىزدىم. مىسالى، سىرعا، القا-مونشاقتار، كەۋدەگە تاعاتىن بەلگى جانە ت. ب. كەيدە ەسكى اشەكەيلەرىمىز زاماناۋي كيىمدەرمەن ۇيلەسپەي جاتادى. ال مەن وسى دۇنيەلەردى زامانعا ساي ەتىپ، شىعارعىم كەلدى.
- اشەكەيلەردى قانداي ماتەريالدان جاسايسىزدار؟
- اشەكەي بۇيىمداردى ەكى ماتەريالدان جاسايمىن. ولار - تيتان مەن كۇمىس. نەگىزى جۇمىستارىمدا الدىمەن تيتان ماتەريالىنان باستاعانمىن. وزدەرىڭىز بىلەسىزدەر، بىزدە كۇمىس ماتەريالدار وتە كوپ. دەسە دە مەن اشەكەي بۇيىمداردى باسقاشا جاساعىم كەلدى. قازىر كۇمىستەن دە جاساپ جاتىرمىز. بارلىق اشەكەيدىڭ كۇمىس نۇسقاسى بار. ەندى الداعى ۋاقىتتا التىننان جاساۋدى جوسپارلاپ وتىرمىز.
- تاقيا، دومبىرا مەن كيىز ءۇي فورماسىنداعى بۇيىمدار جايلى تارقاتىپ ايتىپ بەرسەڭىز...
- قازاق ۇلتى تاقيانى، جالپى باس كيىمدى ماڭىزدى ورىنعا قويادى. قىزدارىمىز دا ۇكىلى تاقيانى ەرەكشە جاقسى كورەدى. قازىر ارۋلارىمىز زاماناۋي ستيلدەگى تاقيالاردى كيە باستادى. وسىنداي سۇرانىستاردى ەسكەرە وتىرىپ، جوبامنىڭ ماڭىزدى بولىگى رەتىندە «تاقيا» تاقىرىبىندا القالاردىڭ جوباسىن جاسادىم.
سونىمەن بىرگە كيىز ءۇيىمىز بار. ونى بىلمەيتىن قازاق جوق. كيىز ۇيدەن دە القالار جاسادىق. دومبىرا تۇرىندەگى القالارىمىز دا سۇرانىستا.
ەندى الداعى ۋاقىتتا اشەكەي بۇيىمدارمەن شەكتەلىپ قالماي، كيىم-كەشەك، كىلەمدەردى دە شىعارۋدى ماقسات ەتىپ وتىرمىز.
- ءمولدىر قاناسىل قىزى، ۋاقىت ءبولىپ سۇقبات بەرگەنىڭىزگە العىس ايتامىن. ناۋرىز مەيرامى قۇتتى بولسىن!
فوتو: كەيىپكەردىڭ جەكە مۇراعاتىنان
گۇلجان رامانقۇلوۆا
baq.kz
