تۇعىرجابار دەگەن نە؟

استانا. قازاقپارات - تۇعىرجابار دەگەنىمىز - ەرتەدە كوزى تۇسكەن قىران قۇسىن قالاپ- سۇراپ العاندا ونىڭ قارىمتاسىنا بەرىلەتىن تارتۋ.

قازاقى ورتادا ەرتەدەن قالىپتاسقان قاعيدا بويىنشا، قىران قۇس، جۇيرىك اتتى ساتۋعا بولمايدى.

ول ادامنىڭ عانا ەمەس، بۇكىل قاۋىمنىڭ ىرىسى مەن مەرەيى بولىپ سانالعان. بىرەۋدىڭ قولىنداعى قىران قۇسقا اڭسارى اۋعان قۇسشى، سونداي-اق سەيىل- سالتاناتقا جانى قۇمار باي- باعلاندار جانە سەرىلەر جاقسى قىراندى ەسەبىن تاۋىپ قولعا تۇسىرۋگە تىرىسقان. وندايدا «قالاۋ»، بەدەلىن سالىپ قولقا سالۋ، اراعا ادامدار جۇرگىزۋ سياقتى ەجەلدەن كەلە جاتقان سالتتار ارقىلى ىقتيارىنا كوندىرىپ، ونىڭ قارىمتاسىنا تۇعىرجابار سىيىن ۇسىنعان.

تۇعىرجاباردىڭ كولەمى اڭ الىپ جۇرگەن قىراننىڭ العىرلىعى مەن ىلگىشتىگىنە، سىن- سىمباتىنا بايلانىستى ءارتۇرلى بولادى.

قىراننىڭ العىرلىعىنا قاراي جامبىلىق، قىسىراقتىق، ءبىر اتتىق، تايلىق، تۇيەلىك بولادى دەگەن سوزدەرگە قاراعاندا تۇعىرجابار ءۇشىن ەداۋىر مال-مۇلىك بەرىپ العان. تۇعىرجابارعا قالى كىلەم جاپقان ات نەمەسە تۇيە، باسقا دا اسىل زاتتاردى سىيعا تارتقان. تىپتەن، العىر قىراننىڭ تۇعىرجابارى تۇيە باستاتقان توعىزعا دەيىن جەتكەن.

ۇلى اباي سىبان ەلىنىڭ تۋلاق ەسىمدى قۇسبەگىسىنەن قاراشولاق دەگەن بۇركىتىنىڭ تۇعىرجابارىنا ونشاقتى ءىرى قارا بەرىپ العان دەگەن مالىمەت بار. زايسان قازاقتارىندا ⅩⅩ عاسىر باسىندا جاقسى بۇركىتتىڭ تۇعىرجابارى 5-9 تۇيە نەمەسە 200 باس قوي، نە بولماسا 300-500 سوم اقشاعا باعالانعان.

ال سۇڭقار 1-2 تۇيە، قارشىعا ونان ارزان بولعان. سونشالىقتى قۇندى تۇعىرجابار بەرىپ قىران قۇستى الۋدىڭ ءمانى العان ادامنىڭ الەۋمەتتىك مارتەبەسىن كورسەتۋ ءارى قۇسبەگىلىك ونەرىنە سونشالىقتى اڭسارى اۋعاندىعىن بايقاتسا كەرەك.

ج. بابالىق ۇلى

massaget.kz