اس تۇزىن شەكتەن تىس تۇتىنۋ قانداي اۋرۋلار تۋدىرادى؟
ونى كونديتەرلىك ونىمدەردەن باستاپ بارلىق دەرلىك تاعامدارعا قوسۋ ادەتكە اينالعان. ادام اعزاسىنا از مولشەردە تۇز قاجەت، ويتكەنى بۇل ەلەمەنت بۇلشىقەتتەردىڭ جيىرىلۋىنا، گورمونداردىڭ تۇزىلۋىنە جانە ت. ب ءۇشىن قاجەت.
ادام اعزاسىنا تۇزدىڭ نە ءۇشىن قاجەت ەكەنىن جانە قانداي مولشەردە ەكەنىن انىقتايىق. سونىمەن قاتار ونىڭ ارتىق بولۋىنا بايلانىستى دەنساۋلىققا قانداي زيان كەلەتىنىن بىلەيىك.
نەلىكتەن تاعامعا تۇز قوسىلادى؟
تاعام پىسىرۋگە قولدانىلاتىن تۇز ناتري حلوريدى NaCl - 40 پايىز حلور جانە 60 پايىز ناتريدەن تۇرادى. بۇل كومپونەنت تاعامداردىڭ دامدىك قاسيەتتەرىن جاقسارتۋ ءۇشىن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ساقتاۋ مەرزىمىن ۇزارتۋ ءۇشىن دە قولدانىلادى. ەجەلدەن بەرى ادامدار ەتكە تۇز سەبەدى، ويتكەنى باكتەريالار تۇزدى ورتادا ءومىر سۇرە المايدى.
تۇز ءارتۇرلى تاسىلدەرمەن وندىرىلەدى
شىعارىلۋ ءادىسى بويىنشا تۇزدىڭ ءتورت ءتۇرى بار:
• تۇز شاحتالارىندا وندىرىلەتىن تاس؛
• ارنايى باسسەيندەردە (تەڭىز تۇزى) تۇندىرىلعان تۇز؛
• سۋ قويمالارىنىڭ تۇبىندە پايدا بولاتىن تۇز؛
• بۋلاندىرۋ ارقىلى الىناتىن تۇز.
ەڭ كوپ تاراعان ءتۇرى - بۋلاندىرۋ ارقىلى الىناتىن تۇز. سونىمەن بىرگە ول ەڭ پايداسىز بولىپ سانالادى. سەبەبى، پايدالى دارۋمەندەر بۋلانۋ پروتسەسىندە ۇشىپ كەتەدى. تۇزدى پايدالى ەتۋ ءۇشىن وعان ازداپ يود قوسادى، مۇنداي تۇزدى «يودتالعان تۇز» دەپ اتايدى. بۇل حيميالىق ەلەمەنت ادام اعزاسى ءۇشىن وتە ماڭىزدى، ويتكەنى يودتىڭ جەتىسپەۋشىلىگىنەن قالقانشا بەزى ناشار جۇمىس ىستەي باستايدى.
اعزاعا تۇز نە ءۇشىن قاجەت؟
اس تۇزىنىڭ ەڭ ماڭىزدى كومپونەنتى - ناتري. ول اعزاداعى سۇيىقتىقتىڭ ساقتالۋىندا، بۇلشىقەتتەردىڭ جيىرىلۋىندا، گورمونداردىڭ بولىنۋىندە جانە ەريتروتسيتتەردىڭ تۇزىلۋىندە ماڭىزدى ءرول اتقارادى. بۇعان قوسا، اس تۇزى اسقازاندا تۇز قىشقىلىن تۇزەدى، ونسىز اس قورىتۋ جولدارى دۇرىس جۇمىس ىستەمەيدى. ەگەر تۇز بولماسا، دەنەمىزدەگى تىندەردەگى سۇيىقتىق تەز ءبىتىپ قالادى. بۇل بۇلشىقەتتەردىڭ تارتىلۋىنا اكەلەدى. سونداي-اق، Mayo Clinic مالىمەتى بويىنشا، تاعامداعى تۇزدىڭ جەتىسپەۋشىلىگى تومەن قان قىسىمىن تۋدىرۋى مۇمكىن. سالدارىنان باس اينالۋ، دۇرىس كورمەۋ جانە باسقا دا جاعىمسىز بەلگىلەر پايدا بولادى.
اس تۇزى اعزاعا قاجەت، ءبىراق وتە از مولشەردە عانا پايدالانۋ كەرەك.
ادامنىڭ كۇندەلىكتى تۇزدى تۇتىنۋى
ەگەر ءسىز كەز كەلگەن ديەتولوگپەن كەڭەسسەڭىز، ول سىزگە تۇزدى تۇتىنۋدى مۇمكىندىگىنشە شەكتەۋگە كەڭەس بەرەدى. ەرەسەك ادام ءۇشىن تۇزدىڭ كۇندەلىكتى نورماسى 5 گرام، بۇل شامامەن ءبىر شاي قاسىققا تەڭ دەپ سانالادى. الايدا، شىن مانىندە، ادامدار كەيدە ءتىپتى بىلمەي، كۇنىنە 100 گرام تۇز تۇتىنادى. ويتكەنى بۇل كومپونەنت ءبىز دۇكەندەردەن ساتىپ الاتىن ونىمدەردە كوپ مولشەردە كەزدەسەدى.
تۇزدىڭ دەنساۋلىققا زيانى
تاۋلىگىنە 5 گرامنان استام تۇزدى تۇتىناتىن بولساڭىز، دەنساۋلىققا بايلانىستى پروبلەمالار تۋىندايدى. ەڭ الدىمەن، ناتريدىڭ ارتىق بولۋى قان مولشەرىنىڭ ۇلعايۋىنا اكەلەدى. اعزاداعى ناتريدى سۇيىلتۋ ءۇشىن دەنە سۋدى ساقتاي باستايدى. بۇل قىسىمنىڭ جوعارىلاۋىمەن جانە باس اۋرۋىن عانا ەمەس، سونىمەن قاتار ينسۋلت قاۋپىنىڭ جوعارىلاۋىن تۋدىرادى. ناتريدىڭ كوپ مولشەرى دەنەدەن كالتسيدى شىعارادى، بۇل سۇيەكتەر مەن تىستەردىڭ بەرىكتىگىن جوعالتۋعا اكەلەدى.
ارتىق تۇز ادام اعزاسىن بۇزادى
جاقىندا عالىمدار 100000 ادامنىڭ ءومىر سالتى مەن دەنساۋلىق جاعدايىن زەرتتەپ، تۇزدى شامادان تىس تۇتىنۋ ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعىن قىسقارتاتىنىن انىقتادى. بريتاندىق بيوبانكتەن الىنعان دەرەكتەر تاعامعا ءجيى تۇز قوساتىن ادامداردىڭ 75 جاسقا دەيىن ءولۋ ىقتيمالدىعى 28 پايىز جوعارى ەكەنىن كورسەتتى. تاماعىنا سيرەك تۇز قوساتىن ادامداردا بۇل قاۋىپ بايقالمايدى.
از تۇز ادامدى وزىنە تاۋەلدى ەتەدى
عالىمدار تۇزدى قانت، ءتىپتى نيكوتين سياقتى تاۋەلدى ەتەدى دەپ ەسەپتەيدى. ادامدا تاعامعا تۇز قوسۋ ادەتى پايدا بولعان كەزدە، ۋاقىت وتە كەلە تۇزدىڭ قالىپتى كونتسەنتراتسياسى بار قاراپايىم تاعام وعان ءدامسىز بولىپ كورىنە باستايدى. وسىنىڭ بارىنە بايلانىستى تۇزدى تاعامنان باس تارتۋ وتە قيىن بولادى.
ادامدار تۇزدى تۇتىنۋدى شەكتەۋى كەرەك، ءبىراق بۇل وتە قيىن
تۇزدى از تۇتىنۋدى باستاۋ ءۇشىن الدىمەن ونى ءارتۇرلى دامدەۋىشتەرمەن اۋىستىرۋ ۇسىنىلادى. سونىمەن قاتار، ساتىپ الىنعان ونىمدەردىڭ قۇرامىن مۇقيات تەكسەرىپ، تۇزى كوپ تاعامدى جەۋدى شەكتەۋ كەرەك.
massaget.kz
