جۇگەنسىز جۇرگىزۋشىلەر كوبەيىپ تۇر

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - جاز باستالعاننان بەرى جول- كولىك وقيعالارى جيىلەپ كەتتى.

وكىنىشتىسى سول، ادام شىعىنى كوپ. جول ساقشىلارى كولىك تىزگىندەگەندەردى تارتىپكە شاقىرعانىمەن، ناتيجەسى از. قول قۋسىرىپ وتىرۋعا بولماس. بۇل رەتتە، ەلىمىزدە شۇعىل تۇردە جول قاۋىپسىزدىگىن ساقتاۋعا ۇندەيتىن «قاۋىپسىز جول» ايى جالعاسۋدا.

ىشكى ىستەر مينيسترلىگى اكىمشىلىك پوليتسيا كوميتەتى ءتوراعاسىنىڭ ورىنباسارى جاندوس مۇراتاليەۆتىڭ مالىمەتىنشە، جىل باسىنان بەرى جول اپاتتارىندا مىڭنان استام ادام قازا تاۋىپ، 8 مىڭنان استام جولاۋشى جاراقات العان. كۇن سايىن ەلىمىزدىڭ جولدارىندا 10 عا جۋىق ادام قازا تاۋىپ، 70 كە جۋىق ادام ءتۇرلى دەنە جاراقاتىن الادى ەكەن.

ۆەدومستۆولىق مالىمەتتەرگە سايكەس، وتكەن اپتادا عانا ەلىمىزدە 200 دەن استام جول- كولىك وقيعاسى تىركەلىپ، سالدارىنان 50 گە جۋىق ادام قازا تاۋىپ، 200 دەن استام ادام جاراقات العان. كامەلەتكە تولماعان جاسوسپىرىمدەردىڭ قاتىسۋىمەن بولاتىن وقيعالار ەرەكشە الاڭداۋشىلىق تۋدىرادى. جىل باسىنان بەرى 2 مىڭعا جۋىق بالا ءتۇرلى جاراقات الىپ، 90 نان استام جەتكىنشەك قايتىس بولعان.

- ەلىمىزدىڭ جولدارىندا ازاماتتاردىڭ ءومىرى مەن دەنساۋلىعىن ساقتاۋ - ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ باسىم مىندەتتەرىنىڭ ءبىرى. ونى ىسكە اسىرۋ ءۇشىن جول قاۋىپسىزدىگى دەڭگەيىن ارتتىرۋعا باعىتتالعان ۇيىمداستىرۋشىلىق، پراكتيكالىق جانە قۇقىقتىق شارالار كەشەنى قابىلداندى. جول اپاتتارىن تالداۋ بارىسىندا جىلدامدىق رەجىمىن اسىرۋ، مانيەۆر جاساۋ ەرەجەلەرىن بۇزۋ، قاراما- قارسى ءجۇرىس جولاعىنا شىعۋ، اۋدارىلۋ، جاياۋ جۇرگىنشىلەردى باسىپ كەتۋ سياقتى جول ەرەجەلەرى ءجيى بۇزىلادى.

«قاۋىپسىز جول» ايىنىڭ العاشقى اپتاسىندا 46 مىڭنان استام جول ءجۇرۋ قاعيدالارىن بۇزۋ دەرەكتەرى انىقتالدى. ونىڭ ىشىندە 270 جۇرگىزۋشى اۆتوكولىكتى ماس كۇيىندە باسقارعانى، 153 ى قارسى جولاققا شىعىپ كەتكەنى، 7 مىڭنان استامى جىلدامدىق رەجىمىن ساقتاماعانى ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلدى. زاڭسىز قايتا جابدىقتاۋدىڭ 400 گە جۋىق دەرەگى جانە مانيەۆر جاساۋ ەرەجەلەرىن بۇزۋدىڭ 3 مىڭعا جۋىق دەرەگى تىركەلدى. سونداي- اق جولاۋشىلاردى زاڭسىز تاسىمالداعان 60 تان اسا جۇرگىزۋشى انىقتالدى.

تەحنيكالىق اقاۋلارى بار، رەيس الدىنداعى تەحنيكالىق بايقاۋدان وتپەگەن كولىك قۇرالدارىن پايدالانۋعا شىعارعانى، سونداي-اق جولاۋشىلاردى اۆتوكولىكپەن تاسىمالداۋدى جۇزەگە اسىرۋ كەزىندە جۇرگىزۋشىنى مەديتسينالىق بايقاۋدان وتكىزبەي كولىك باسقارۋعا جىبەرگەنى ءۇشىن 48 كاسىپكەرلىك سۋبەكتىسى اكىمشىلىك جاۋاپقا تارتىلدى. سونىمەن قاتار 40 قا جۋىق رۇقسات ەتىلمەگەن تۇراق انىقتالدى، - دەيدى جاندوس مۇراتالييەۆ.

اي شەڭبەرىندە اۆتوجولداردىڭ ءقاۋىپتى ۋچاسكەلەرىنە قوسىمشا تەكسەرۋلەر جۇرگىزىلگەن. ناتيجەسىندە، 20 اپاتتى-قاۋىپتى ورىن انىقتالعان. جولداردى كۇتىپ ۇستاۋداعى كەمشىلىكتەردى جويۋ ءۇشىن 749 ۇيعارىم بەرىلگەن. جولداردى كۇتىپ ۇستاۋعا جاۋاپتى تۇلعالارعا قاتىستى 500 اكىمشىلىك حاتتاما تولتىرىلىپ، قوسىمشا 350 گە جۋىق جول بەلگىلەرى ورناتىلعان.

وسى جىلدىڭ 11-شىلدەسىندە مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت توقايەۆ «قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ اكىمشىلىك قۇقىق بۇزۋشىلىق تۋرالى كودەكسىنە ەنگىزىلگەن وزگەرىستەر مەن تولىقتىرۋلار تۋرالى» قازاقستان رەسپۋبليكاسىنىڭ زاڭىنا قول قويعان بولاتىن. زاڭ اعىمداعى جىلدىڭ 9-قىركۇيەگىندە كۇشىنە ەنەدى. وعان سايكەس، تۇزەتۋلەرمەن كولىك قۇرالىن مەملەكەتتىك نومىرلەرسىز قايتا باسقارعانى ءۇشىن اكىمشىلىك جاۋاپكەرشىلىكتىڭ جاڭا قۇرامى ەنگىزىلدى (590-باپ 2-1 ب. )، وندا 20 ا ە ك مولشەرىندە ايىپپۇل تۇرىندە ءوندىرىپ الۋ نەمەسە كولىك قۇرالدارىن باسقارۋ قۇقىعىنان 1 جىل مەرزىمگە ايىرۋ كوزدەلگەن. بۇرىن مۇنداي نورما بولماعان ەدى. بۇدان باسقا، كورىنەۋ جالعان نەمەسە جالعان مەملەكەتتىك نومىرلەرى بار كولىك قۇرالىن باسقارۋ ءۇشىن جاۋاپكەرشىلىك كۇشەيتىلدى. ايىپپۇل تۇرىندەگى جازا الىنىپ تاستالدى، ەندى اتالعان قۇقىق بۇزۋشىلىق ءۇشىن تەك 1 جىل مەرزىمگە كولىك قۇرالدارىن باسقارۋ قۇقىعىنان ايىرۋ جانە 5 تاۋلىككە دەيىن اكىمشىلىك قاماۋعا الۋ قولدانىلماق. بۇعان دەيىن 20 ا ە ك مولشەرىندە ايىپپۇل نەمەسە 1 جىل مەرزىمگە باسقارۋ قۇقىعىنان ايىرۋ قاراستىرىلعان بولاتىن.

قازىرگى ۋاقىتتا ىشكى ىستەر مينيسترلىگى قالا سىرتىنداعى تراسسالاردا «ورتاشا جىلدامدىقتى» ارتتىرعانى ءۇشىن كولىك قۇرالدارىنىڭ جۇرگىزۋشىلەرىن جاۋاپكەرشىلىككە تارتۋ مۇمكىندىگىن كوزدەيتىن تۇزەتۋلەردى پىسىقتاپ جاتىر.

ايتپاقشى، 1-شىلدەدەن باستاپ ەلەكتر ساموكاتتارىنىڭ تەحنيكالىق سيپاتتامالارىن بەلگىلەيتىن ۇلتتىق ستاندارت كۇشىنە ەندى. وعان سايكەس، ەلەكتروساموكاتتى باسقاراتىن ادامنىڭ قۇقىقتىق مارتەبەسى تۋرالى ماسەلەسى قاراستىرىلىپ، ولاردىڭ جولدارمەن ءجۇرۋ ءتارتىبى انىقتالماق.

ورالحان احماديا

«ەگەمەن قازاقستان»