نەگە ايەلدەر ەرلەرگە قاراعاندا ۇزاق ءومىر سۇرەدى؟

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ورتا ەسەپپەن ەر ادامدار ايەل ادامدارعا قاراعاندا ەرتە ولەدى.

عالىمداردىڭ زەرتتەۋىنشە، ماسەلە «ەركەك» Y حروموسوماسىنىڭ جاسىنا قاراي جەدەل بۇزىلۋىندا. ال ول جۇرەك بۇلشىقەتىنە اسەر ەتەدى. سالدارىنان جۇرەك اۋرۋلارى پايدا بولادى، ول ەر ادامداردا ءجيى كەزدەسەتىن اۋرۋعا الىپ كەلەدى، - دەپ حابارلايدى ر ي ا نوۆوستي.

دۇنيەجۇزىلىك دەنساۋلىق ساقتاۋ ۇيىمى 2019-جىلى بۇل ماسەلە بويىنشا ارنايى بايانداما جاساعان بولاتىن. زەرتتەۋگە ادامدار جىنىسى، جاسى مەن تابىسىنا قاراي ءبولىندى.

قۇجاتتا 2000-2016 -جىلدار ارالىعىدا الەمدەگى ورتاشا ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعى 66,5 تەن 72 جاسقا دەيىن وسكەنى ايتىلعان. ەرلەر 70,57 جاس، ايەلدەردە - 75,06 جاس بولدى، ياعني 4,49 جىلعا ارتىق.

بۇل پروتسەسس كوپتەگەن ەلدە بايقالعان. ەرتەدە ول كوبىنە سوعىسپەن، دەنساۋلىعىنا از كوڭىل بولۋمەن جانە زيان ارەكەتتەرمەن بايلانىستىرىلاتىن. ال مەديتسينالىق ستاتيستيكا پايدا بولعاننان كەيىن ەر ادامدار كوبىنە جۇرەكتىڭ يشەميالىق اۋرۋى، وكپە اۋرۋلارى، باۋىر سيرروزى جانە ينسۋلتتان قايتىس بولاتىنى انىقتالعان.

وسىلايشا، بيولوگتار فيزيولوگيالىق دەڭگەيدەگى سەبەبىن انىقتاي باستادى. ناتيجەسىندە، ءومىر ءسۇرۋ ۇزاقتىعىنداعى ايىرماشىلىق تەك ادامداردا ەمەس، سونىمەن قاتار، باسقا سۇتقورەكتىلەردە دە بار بولىپ شىقتى. ءبارى جىنىستى انىقتايتىن حروموسوماعا بايلانىستى ەكەن. حروموسوما – د ن ق- نى بايلانىستىراتىن جۇيە. ولاردىڭ نەگىزگى فۋنكتسياسى - تۇقىم قۋالايتىن «اقپاراتتى» دامىتۋ جانە تاراتۋ.