ينتەرنەت- الاياقتىق ءورشىپ بارادى

نۇر-سۇلتان.قازاقپارات - الاياقتىق اتاۋلىنىڭ الۋان ءتۇرىن مەڭگەرگەندەر ايىلىن جياتىن كۇن بايقالمايدى.

حالىقتى سۋداعى بالىقتاي كورگەن تابانىنىڭ ءبۇرى جوق الاياقتار ەندى ينتەرنەت ارقىلى قاراپايىم جۇرتشىلىقتىڭ قالتاسىن قاعىپ، سوقىر تيىنىنا دەيىن الىپ كەتۋدەن قىمسىنار ەمەس. جەڭىل جول ارقىلى تابىسقا كەنەلگىسى كەلەتىندەردىڭ جاساعان قىلمىسى ءتورت جىل بەدەرىندە ون ەسەگە دەيىن ارتقانى ويلاندىرماي قويمايدى.

ىشكى ىستەر مينيسترلىگى كريمينالدىق پوليتسيا دەپارتامەنتى كيبەرقىلمىسقا قارسى كۇرەس ورتالىعىنىڭ باسشىسى جاندوس ءسۇيىنبايدىڭ ايتۋىنشا، 2017 -جىلى رەسپۋبليكا بويىنشا ينتەرنات- الاياقتىق جولدارى ارقىلى تىركەلگەن قىلمىس تۇرلەرى 2 مىڭمەن شەكتەلسە، وتكەن جىلى بۇل سان 20 مىڭنان اسىپ كەتكەن ەكەن. سودان دا بولسا كەرەك، ينتەرنەت ارقىلى ەلدىڭ اقشاسىن يەمدەنىپ كەتۋگە نيەتتى الاياقتارمەن كۇرەس جۇمىستارى كۇرت كۇشەيگەن.

«ءى ءى م جەدەل قابىلداعان ءىس- قيمىل شارالارىنىڭ ناتيجەسىندە وتكەن جىلمەن سالىستىرعاندا بيىل ينتەرنەت الاياقتىق 18 پايىزعا تومەندەگەن. ونىڭ ىشىندە 1,5 مىڭنان استام قىلمىس جەدەل ۋاكىلدەردىڭ جانكەشتى ەڭبەگىنىڭ ارقاسىندا ءىزى سۋىماي اشىلدى. وسى جىلدىڭ مامىر ايىندا نۇر- سۇلتان قالاسىنداعى پوليتسيا دەپارتامەنتىنىڭ جەدەل تەرگەۋ توبىنىڭ قىزمەتكەرلەرى استانالىق تۇرعىننىڭ ەسەپشوتىنان 137 ميلليون تەڭگە قارجى ۇرلاعان 7 ادامنان تۇراتىن قىلمىستىق توپتى اشكەرەلەدى. تەكسەرۋ بارىسىندا بۇل توپتىڭ قۇرامىندا قازاقستان مەن شەتەل ازاماتتارىنىڭ بار ەكەنى انىقتالعان.

ءتىنتۋ كەزىندە ولاردان 8 ميلليوننان اسا قارجى، قالتا تەلەفوندارى، SIM كارتالار، 20 دان استام تولەم كارتاسى، سونداي- اق بانك كارتالارىنىڭ اتاۋلارى مەن پارولدەرىنىڭ جازبالارى تابىلدى. قازىرگى ۋاقىتتا توپ مۇشەلەرىنىڭ الاياقتىقتىڭ ەكى ەپيزودىنا قاتىستى بولۋى مۇمكىن ەكەنى ايتىلۋدا. ولاردىڭ شىعىنى 170 ميلليون تەڭگەدەن اسادى.

بۇگىندە باستى ايىپتالۋشىلارعا بۇلتارتپاۋ شاراسى قابىلدانىپ، وزگە كۇدىكتىلەر، سىبايلاستارى مەن باسقا دا جاسالعان قىلمىستارىن انىقتاۋعا باعىتتالعان تەرگەۋ ارەكەتتەرى جانە جەدەل- ىزدەستىرۋ ءىس- شارالارى جۇرگىزىلىپ جاتىر»، دەدى ۆەدومستۆو وكىلى «ينتەرنەت الاياقتىقپەن كۇرەس شارالارى» تاقىرىبىندا وتكەن بريفينگتە سويلەگەن سوزىندە.

مينيسترلىك وكىلىنىڭ ايتۋىنشا، ينتەرنەت- الاياقتاردىڭ ارباۋىنا تۇسكەن ازاماتتار ويلانباستان ۇلكەن سوماداعى قاراجاتتى الگىلەردىڭ ەسەپشوتىنا اۋدارىپ جىبەرۋدەن ەش تايىنبايدى ەكەن. جۋىردا عانا الماتى قالاسىنىڭ تۇرعىنى پاتەرىن ساتقان. ناتيجەسىندە قالتاسىنا تۇسكەن 23 ميلليون تەڭگە كولەمىندەگى قاراجاتتى الاياقتاردىڭ ەسەپشوتتارىنا بىرنەشە ترانشپەن اۋدارىپ جىبەرگەن. الاياقتاردىڭ ارباۋىنا تۇسكەنىن تۇسىنگەن جابىرلەنۋشى قۇقىق قورعاۋ ورگاندارىنا 24-ماۋسىم كۇنى عانا شاعىمدانعان ەكەن. بۇگىندە اتالعان فاكتى بويىنشا سوتقا دەيىنگى تەرگەۋ باستالعان.

«جەدەل- ىزدەستىرۋ جانە تەرگەۋ ءىس- شارالارى بارىسىندا الاياقتىق ماقساتپەن قازاقستاننىڭ ءارتۇرلى قالالارىندا تۇراتىن جالعان تۇلعالارعا رەسىمدەلگەن 10 عا جۋىق بانك كارتالارى پايدالانىلعانى انىقتالدى. قازاقستان رەسپۋبليكاسى ءى ءى م كيبەرقىلمىسقا قارسى كۇرەس بولىمشەلەرىنىڭ جەدەل قىزمەتكەرلەرى پاۆلودار وبلىسى مەن الماتى قالاسىنداعى ارىپتەستەرىمەن بىرلەسىپ، قازاقستان مەن رەسەي ازاماتتارىنان قۇرالعان، 15 ادامنان تۇراتىن قىلمىستىق توپتى ۇستادى.

ولار ينتەرنەت ارقىلى جاپپاي الاياقتىق جاسادى دەگەن كۇدىككە ىلىنگەن. 5 قاتىسۋشىعا قاتىستى «قاماۋعا الۋ» بۇلتارتپاۋ شاراسى تاڭدالدى. قازىرگى ۋاقىتتا توپ قاتىسۋشىلارىنىڭ ينتەرنەت- الاياقتىقتىڭ التى ەپيزودىنا قاتىستىلىعى انىقتالدى، ولاردىڭ شىعىنى 106 ميلليون تەڭگەدەن استام بولىپ وتىر»، دەيدى جاندوس ءسۇيىنباي ماسەلەنىڭ مانىسىنە ءۇڭىلىپ.

ادەتتە، مۇنداي قىلمىستاردى جاساۋدا ءۇشىنشى تۇلعالارعا رەسىمدەلگەن بانكتىك شوتتار مەن كارتالار قولدانىلادى. قوڭىراۋلار ءۇشىن الاياقتار ابونەنتتىك نومىرلەردى اۋىستىرۋ بويىنشا باعدارلامالاردى پايدالانادى. بۇل ارەكەتتەردىڭ بارلىعى ىقتيمال قۇربانداردىڭ بانكتىك كارتالارى مەن دەپوزيتتەرىنە قول جەتكىزۋگە، ودان ءارى ولاردان اقشا اۋدارۋعا نەمەسە نەسيە الۋعا باعىتتالعان.

«الاياقتىق سحەمالارعا قاتىسۋ ءۇشىن ازاماتتاردى تارتۋ تاسىلدەرىنە جەكە- جەكە توقتالعىم كەلەدى. مەسسەندجەرلەر مەن الەۋمەتتىك جەلىلەردە جەڭىل تابىس تۋرالى حابارلاندىرۋلار بەلسەندى جاريالانادى. ءوز اتىڭىزعا كارتانى، ابونەنتتىك ءنومىردى اشۋ، ونىڭ ىشىندە وسىنداي ارەكەتتەرگە باسقا ادامداردى تارتۋ ۇسىنىلادى. كەيبىر جاعدايلاردا تەلەفونعا بانكينگ ورناتۋدى نەمەسە كارتالاردى باسقا ادامدارعا بەرۋدى سۇرايدى. كەيىننەن كورسەتىلگەن كارتالار مەن ابونەنتتىك نومىرلەردى الاياقتار اقشانى الۋ ءۇشىن پايدالانادى.

تەلەفون ارقىلى بانكتىك مەكەمەلەردەن كەلەتىن كەز كەلگەن اقپاراتتى قايتا تەكسەرۋ قاجەتتىنە ەرەكشە نازار اۋدارعىم كەلەدى. رۇقسات ەتىلمەگەن وپەراتسيالاردى بۇعاتتاۋ ءۇشىن تەلەفون ارقىلى بەيتانىس ادامداردىڭ ءبىرىنشى تالابى نەمەسە ۇسىنىسى بويىنشا بانكتىك دەرەكتەمەلەردى نەمەسە SMS حابارلامالاردان كودتاردى جازىپ الۋدىڭ، سونداي- اق ءوز جيناقتارىن بانكتىڭ قانداي دا ءبىر شوتىنا اۋدارۋدىڭ قاجەتى جوق»، دەيدى مينيسترلىك وكىلى جاعدايدى ءتۇسىندىرىپ.

ۆەدومستۆو وكىلى كەلتىرگەن دەرەكتەرگە زەر سالساق، ينتەرنەت- الاياقتىق 2017-2021 جىلدار ارالىعىندا كۇرت كوبەيگەنىن بايقاي تۇسەمىز. قۇزىرلى ورگان وكىلدەرى جىلدار بويى سان مارتە دابىل قاعىپ، ءتۇسىندىرۋ جۇمىستارى جوعارى دەڭگەيدە جۇرگىزىلسە دە، اڭقاۋ حالىق ارام نيەتتىلەردىڭ ايتقانىنا سەنىپ، ايداۋىنا كونگەنى جاعا ۇستاتپاي قويمايدى. ايتەۋىر وسى جىلدىڭ ەسەپتى مەرزىمىندە قىلمىستىڭ 18 پايىزعا بولسىن ازايعانى كوڭىلگە مەدەۋ.

ءتۇيىپ ايتساق، ينتەرنەت الاياقتىقتىڭ جولىن كەسۋ ءۇشىن الدىمەن حالىق ساۋاتتى بولۋى كەرەك. ايتپەسە، الاياقتاردىڭ سان ءتۇرلى ايلاسىنا الداناتىنداردىڭ سانى جىل وتكەن سايىن كەمىگەنىمەن، تولىقتاي جويىلىپ كەتۋى ەكىتالاي سەكىلدى.

تابيعات مۇسىلمانقۇل

egemen.kz