عاسىر بۇرىنعى قازاق ءومىرى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - جاسىل جايلاۋ، اق شاڭقان بوز ءۇي، بەلدەۋگە بايلانعان تۇلپارلار جانە تابيعاتپەن ەتەنە وسكەن قازاق. ءدال وسىنداي كورىنىس بەينەلەنگەن اشىق حاتتار كەزىندە ەۋروپانى شارلاعانى شىندىق.

ا ق ش كونگرەسىنىڭ كىتاپحاناسىنان تابىلعان قازاق حالقىنىڭ ومىرىنە قاتىستى سۋرەتتەر لەگى ءبىزدى بەيجاي قالدىرماۋعا ءتيىس.

اتالعان توپتامانىڭ بىرەۋى كيىز ءۇي الدىنا القا- قوتان وتىرىپ، سۋرەتكە تۇسكەن قازاقتار. سۋرەت تۇسىندىرمەسىندە: «بۇل فوتوسۋرەت ⅩⅩ عاسىردىڭ باسىندا وڭتۇستىك ءسىبىردىڭ التاي تاۋلى ايماعىندا فوتوگراف سەرگەي يۆانوۆيچ بوريسوۆ (1859-1935) تۇسىرگەن ءتۇرلى ءتۇستى اشىق حاتتار توپتاماسىنىڭ ءبىر بولىگى.

بوريسوۆ سيمبيرسكىدە (قازىرگى ۋليانوۆسك) كرەپوستنويلار وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن جانە جاستايىنان ەڭبەككە جەگىلگەن. 1880-جىلداردىڭ اياعىندا التاي ولكەسىندەگى بارناۋل قالاسىنا قونىس اۋدارىپ، 1894 -جىلى فوتوسۋرەت ستۋدياسىن اشادى. بۇل ستۋديا كەيىنىرەك قالاداعى ەڭ ۇلكەن ورتالىققا اينالادى. 1907 -جىلى بوريسوۆ التاي تاۋىنداعى ەكسپەديتسياسىن باستادى، ول 1911 -جىلعا دەيىن جالعاستى. وسى ەكسپەديتسيا بارىسىندا ول 1500-گە جۋىق فوتوسۋرەت ءتۇسىرىپ، بارناۋلعا ورالعان سوڭ، بەينەەكران ارقىلى جۇرتشىلىققا كورسەتەدى.

فوتوسۋرەتتەر التاي تاۋلارىنىڭ شالعاي تۇكپىرلەرىندەگى تابيعات كورىنىستەرىن جانە وسى ولكەنىڭ بايىرعى كەيپى مەن قازاق حالقىنىڭ تۇرمىسىن بەينەلەيدى. بوريسوۆ فوتوسۋرەتتەردى ءارتۇرلى ەۋروپالىق باسپالارعا اشىق حاتتار جاساۋ ءۇشىن ۇسىنادى. كوللەكسيا ءتۇرلى ءتۇستى اشىق حاتتاردىڭ ەكى سەرياسىن قامتيدى.

ءبىرىنشى سەريانى ستوكگولمدەگى شۆەدتىك Granberg Society باسپا كومپانياسى شىعاردى، ءبىراق ەكىنشى سەريانىڭ قاي جەردە جاريالانعانى بەلگىسىز. اشىق حاتتار بارناۋلداعى التاي مەملەكەتتىك ولكەتانۋ مۇراجايىندا ساقتاۋلى، 2000-جىلداردىڭ باسىندا «شەكارالار كەزدەسۋى» سيفرلى كىتاپحانا جوباسى ءۇشىن سيفرلاندىرىلعان»، دەپ جازىلىپتى. اتالعان كىتاپحانادا ساقتالعان بۇل سۋرەت ءتۇرلى ءتۇستى كولەمى: 9 x 14 см .

دۇيسەنالى ءالىماقىن

«ەگەمەن قازاقستان»