سوعىستىڭ قۇنى قانشا تۇرادى؟
ارينە قاندى قاساپتىڭ قۇنى ولشەۋسىز. ونى ەشقانداي قارجىمەن ەسەپتەۋگە بولماس. الايدا، سول سوعىستاعى شىعىندى (قارجىلاي) ەسەپتەپ وتىرعاندار دا بار.
ولاردىڭ ەسەبىنە جۇگىنسەك، ەكىنشى دۇنيەجۇزىلىك سوعىس 1,6 تريلليون دوللارعا ءتۇسىپتى. بۇل ادامزات تاريحىنداعى اسا قىمباتقا تۇسكەن سوعىس. سوعىسقا جۇمسالعان قارجىدان تىس ەلدىمەكەندەر، قالالاردىڭ، تەمىر جول، ت. ب كۇيرەپ، قيراۋى 260 ميلليارد دوللار ەكەن. اسا ءىرى زيان شەككەن ك س ر و مەملەكەتى - 128 ميلليارد دوللار. ال وزگەلەرى: گەرمانيا -48 ميلليارد دوللار ، فرانسيا-21، پولشا-20، ۇلى بريتانيا - 6,8 ميلليارد دوللار كولەمىندە.
سوعىستىڭ ك س ر و حالقىنا كورسەتكەن زاردابى اسا اۋىر ەكەنىن مىنا دەرەكتەن بايقاۋعا بولادى. ماسەلەن، كەڭەس زامانىندا «وتە قۇپيا» دەگەن تاڭبا باسىلعان جىلناماعا نازار اۋداراتىن بولساق، «جارالانعاندار سانى - 46 ميلليون 250 مىڭ ادام. باسى جارىلىپ، ەلگە ورالعان مايدانگەرلەردىڭ سانى - 775 مىڭ، ءبىر كوزبەن قالعاندار - 155 مىڭ، مۇلدە سوقىر بولعاندار - 54 مىڭ ادام ەكەن. بەت- اۋىزى ادام تانىعىسىز بولىپ قالعاندار - 501342، موينى قيسايعاندار - 157565. بۇعان جۇلىنىنا زاقىم كەلگەن -143241 ادامدى ، وعان تاعى ومىرتقاسىنان جارالانعان - 630259 جاۋىنگەردى قوسىڭىز. ءبىر قولىن مايدان دالاسىندا تاستاپ كەتكەن 3 ميلليون 147، ەكى قولىن بىردەي وق جۇلىپ كەتكەن 1 ميلليون 10 مىڭ سارباز تاعى بار.
ال اياقتان ايىرىلعاندار قانشا ما؟ ونىڭ دا سانى بار. ماسەلەن، سوعىستان جالعىز اياقپەن ورالعاندار - 3 ميلليون 255 مىڭ، ەكى اياقتى بىردەي بەرگەندەردىڭ سانى - 1 ميلليون 121 مىڭ. ال جارتىلاي قولى مەن اياعىنان ايىرىلعانداردىڭ سانى - 418905، ال ەكەۋىنەن دە ايرىلىپ، تەك دومالانعان دەنەسىمەن ەلگە ورالعان جاۋىنگەرلەردىڭ سانى - 85942 ادام. مىنە سوعىستىڭ قۇنى.
«سوعىستىڭ قۇنى قيراعان جامباس، سوعىستىڭ قۇنى قۋراعان مىڭ باس» دەگەن وسى بولسا كەرەك- ءتى.
اينۇر قازىكەنوۆا
«ايقىن» گازەتى
