اداسقان كەزدە امان قالعىڭىز كەلسە

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - قىستا تۇماندى كۇندەرى اداسىپ قالۋ ءجيى كەزدەسەتىن وقيعا. الايدا ادامداردىڭ ەستە ساقتاۋ قابىلەتىنىڭ ناشارلىعى نەمەسە بەيتانىس جەردە جول بىلمەۋدىڭ سالدارىنان باعىتتان جاڭىلىسۋ جىلدىڭ ءتورت مەزگىلىندە دە قايتالانۋى ابدەن مۇمكىن.

مۇنداي جاعدايدا ادامنىڭ بويىن ۇرەي بيلەپ، جۇيكەسى سىر بەرەدى. سوعان قاراماستان، قۇتقارۋشىلار كەلگەنشە قالاي دا ءتىرى قالۋدىڭ امالدارىن ويلاستىرۋ كەرەك. وسى ورايدا مىناداي كەڭەستەر جادىڭىزدا ءجۇرسىن:

شيكى تاماق جەمەڭىز. قانشالىقتى قارىنىڭىز اشسا دا شيكى تاماق ىشۋدەن ساق بولىڭىز. جەۋگە جارامدى قانداي نارسە تابىلسا دا ونى وتقا قاقتاپ الۋعا تىرىسقان ءجون. تەك جەمىستەردى جاقسىلاپ جۋىپ جەي بەرۋگە بولادى. سۋدى مىندەتتى تۇردە قايناتىپ ءىشۋ كەرەك. ويتكەنى ءسىز قاراپ ءجۇرىپ اۋرۋ تابۋىڭىز مۇمكىن. تاۋ نەمەسە ورمان ىشىندە، بولماسا ايدالادا سىزگە دەر كەزىندە دارىگەرلىك كومەك كورسەتەتىن جان تابىلمايتىنىن ۇمىتپاڭىز.

جاۋىن- شاشىننان ساق بولىڭىز. اۋا رايى وتە سالقىن كەزىندە ىلعالدى اۋادا ادام دەنەسىندەگى جىلۋ 20 ەسە تەز جوعالادى. ەگەر امالسىز سۋعا تۇسەتىن بولساڭىز، ىلە- شالا كيىمدى شەشىپ، ونى قۇرعاق ۇستاۋعا تىرىسىڭىز. ءۇستىڭىز كەپكەنشە كيىم كيمەڭىز. جەدەل وت جاعىپ، تەز جىلىنۋعا تىرىسىڭىز. نايزاعاي ويناپ، جاڭبىر جاۋىپ تۇرعاندا شومىلۋدان اۋلاق بولىڭىز. تىم بيىك اعاشتى پانالاماڭىز.

ءۇش ەرەجە ەسىڭىزدە بولسىن. ەگەر جاعداي ۋشىعىپ بارا جاتسا، مىنا نارسەلەر ەسىڭىزدە بولسىن: قيىن جاعدايدا قانشا كۇن جۇرەتىنىڭىز بەلگىسىز - اۋاسىز ءۇش ساعات، سۋسىز ءۇش كۇن، تاماقسىز ءۇش اپتا تۋرالى ويلاپ، سوعان قاراي بەيىمدەلىڭىز.

ۋاقىتتى ۇمىتپاڭىز. ساعاتىڭىز بولماسا، تاعاتىڭىز دا تاۋسىلارى انىق. سوندىقتان كۇندى ساناڭىز. ول ءسىزدىڭ ميىڭىزدىڭ وزگەرىسسىز جۇمىس ىستەپ، جامان ويلاردان اۋلاق بولۋىڭىزعا سەپتىگىن تيگىزەدى.

سۋسىز تاماق ىشپەڭىز. ادام تاماقتى كوپ ىشكەن سايىن شولدەي بەرەدى. سۋ - ادام اعزاسى ءۇشىن قۋات بەرەتىن كۇش. تاماق ىشۋدەن بۇرىن سۋ تاۋىپ ءىشۋدى ويلاڭىز. ءشول - ادام ومىرىنە قاۋىپ توندىرەدى.

قۋاتىڭىزدى ۇنەمدەڭىز. ادام اۋىزبەن دەم العان سايىن بويىنداعى كۇش- قۋاتتى كوبىرەك جۇمسالادى. سوندىقتان كوبىنەسە مۇرىنمەن دەم العان دۇرىس. بۇل دەنەدەگى ىلعالدى ۇستاۋعا دانەكەر بولادى.

اش جۇرۋگە تىرىسىڭىز. تاماقتى قاجەتىنشە عانا ءىشىڭىز. قارىن سىزداتىپ، بار تاماقتى ءىشىپ الۋ - ەشقانداي پايدا اكەلمەيدى. تويا تاماقتانۋ جۇرۋگە دە، ويلاۋعا دا كەدەرگى كەلتىرەدى. بۇلايشا «التىن ۋاقىتتى» عانا ەمەس، «التىن قوردى» دا بوسقا قۇرتپاڭىز.

جۇرگەن جولىڭىزعا بەلگى قويىڭىز. جادىڭىزدان جاڭىلماڭىز. اعاش شىبىقتارىن سىندىرىپ جۇرگەن جەرىڭىزگە بەلگى قويىپ وتىرىڭىز. بۇل ءسىزدىڭ ءوز ورنىڭىزعا قايتا ورالۋعا نەمەسە ءسىزدى ىزدەۋشىلەرگە دە ءتيىمدى ءتاسىل. تىكۇشاق نەمەسە ىزدەۋشىلەردىڭ داۋىسىن ەستىسەڭىز، اشىق الاڭقايعا شىعىپ بەلگى بەرىڭىز.

باسپانا تابىڭىز. كۇننەن نەمەسە تۇندە دالادا قوناتىن جاعدايدا باسپانا ىزدەڭىز. ول ءسىزدى جاۋىن مەن جەلدەن، سۋىق پەن توسىن وقيعادان قورعاي الاتىنداي بولۋى ءتيىس.

ادامدار جۇرەتىن جەر ىزدەڭىز. ادام - ۇرەيگە تەز بەرىلەدى. سوندىقتان پەندەلەر جاراتىلىسىنان باسپانا سالىپ الۋعا بەيىمدەلگەن. شالعايدا اۋىلدار، مال فەرمالارى، جول كوزگە شالىنسا، بىردەن سولاي قاراي جۇرگەن ءجون. ەڭ باستىسى - قول- اياقتى سىندىرىپ الۋدان ساقتانىڭىز. بۇل جالعىز جۇرگەندە وتە قاۋىپتى جاعداي.

ساياحاتقا شىعا قالعان جاعدايدا، سومكەڭىزدە قاجەتتى ازىق- تۇلىك، سىرىڭكە، فوناريك، پىشاق، ىسقىرىق، قوسىمشا سۋ بولعانى ءجون.

جولداسبەك دۋاناباي

«ايقىن»