ادامنىڭ جاسىنا بايلانىستى قازاقي اتاۋلار

نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - ءار حالىقتىڭ ادامنىڭ جاسىنا بايلانىستى اتاۋلار بەرگەن. قازاق حالقى ادامنىڭ جاسىنا قاراي مىناداي اتاۋلار بەرگەن:

1 جاسقا دەيىن - شاقالاق، نارەستە، ءسابي

1 جاستان 2 جاسقا دەيىن قىز بالا - بوپە، ۇل بالا - بوبەك

2 جاستان 3 جاسقا دەيىن - ءبۇلدىرشىن

3 جاستان 5 جاسقا دەيىن - بالدىرعان، بالاۋسا

6 جاستان 7 جاسقا دەيىن - بالا، بالاقاي

8 جاستان 12 جاسقا دەيىن - ويىن بالاسى، جەتكىنشەك

13 جاستان 15 جاسقا دەيىن - ەرەسەك بالا، جاس ءوسپىرىم

16 جاستان 19 جاسقا دەيىن - بوزبالا، بويجەتكەن

20 مەن 30 جاس ارالىعى - جاس جىگىت، قىز

30 بەن 40 جاس ارالىعى - ءدۇر جىگىت، اعا، ەركەك، كارى قىز، كەلىنشەك

40 پەن 50 جاس ارالىعى - ەر تۇلەگى، وتاعاسى، اكە، كوكە، ايەل، انا، تاتە

50 مەن 60 جاس ارالىعى - جىگىت اعاسى، سارى كىدىر ايەل

60 پەن 70 جاس ارالىعى - قاراساقال، اتا، قارا كەمپىر، اپا، اجە

70 پەن 80 جاس ارالىعى - اقساقال، اقبۇرىم

80 مەن 90 جاس ارالىعى - اق ۇرپەك شال، اق ۇرپەك انا، قارت، قاريا

90 مەن 100 جاس ارالىعى - سەلكىلدەك شال، سەلكىلدەك كەمپىر

100 جاستان جوعارى - كەيۋانا، بابا

مۇشەل جاس

1- مۇشەل -13 جاس (بالالىق، ەر جەتە باستاۋ)

2 - مۇشەل - 25 جاس (جىگىتتىك جاس، كۇش- قۋاتتىڭ تولىسۋى)

3 - مۇشەل - 37 جاس (اقىل توقتاۋ، جان- جاقتى تولىسۋ)

4 - مۇشەل - 49 جاس (ورتا جاس، كەمەلدەنۋ)

5 - مۇشەل - 61 جاس (ورتا جاس)

6 - مۇشەل - 73 جاس (قارتتىق)

7 - مۇشەل - 85 جاس (كارىلىك)

8 - مۇشەل - 97 جاس (قالجىراۋ)

9 - مۇشەل - 109 جاس (شوپشەك ءسۇيۋ)

10 - مۇشەل -121 جاس (نەمەنە ءسۇيۋ)

قازاق حالقى ادامنىڭ ومىرىنە بايلانىستى ءبىرىنشى مۇشەلدى انانىڭ قۇرساعىنداعى مەرزىمدى ەسەپتەپ 13 دەپ العان دا، قالعان ومىرىنە 12 جىلدى قوسىپ، 25، 37، 49، 61، 73، 85 ت. ب جاستاردى ادامنىڭ ومىرىندەگى ماڭىزدى جىلدار دەپ ەسەپتەگەن. ادام بالاسى تۋعاننان باستاپ، ءوسىپ- جەتىلۋ كەزەڭىندە قاتەرلى جىلدار بولاتىندىعىن ايتىپ كەلەدى. ونى مۇشەل جاس دەپ اتايدى. العاشقى مۇشەل 13 جاس - بۇل ادامنىڭ بالالىق شاقتان ەرەسەكتىك شاققا دەيىنگى كەزەڭى. ول كەزدە ەر بالالاردىڭ داۋىستارى وزگەرىپ، قىز بالالاردىڭ دەنە ءبىتىمى سۇيكىمدى بولا باستايدى.

13 جاس كەيبىر نازىك بالالار ءۇشىن ءقاۋىپتى، ويتكەنى بالانىڭ بويىنداعى وزگەرىس كەزەڭى جايىمەن وتسە ءقاۋىپ جوق، ال كۇرت وزگەرسە، كەيبىر بالالار جۇرەك، جۇيكە اۋرۋلارىنا ۇشىراۋى مۇمكىن دەسەدى. وسىنداي مۇشەل ەسىك قاققاندا: «و، قۇدىرەت، مەنى وسى مۇشەلدەن قاتەرسىز وتكىزە گور!» - دەپ اللاعا جالبارىناتىن.

25 جاس - جىگىتتىكتىڭ العاشقى ساتىسى. ول كەزدە ەر جىگىت بۋسانىپ، دەنە قۇرىلىسى ءوسىپ، جەتىلىپ، كۇشى تاسىپ تۇراتىن كەز. بۇل مۇشەلدە دە ساداقا بەرىپ، كەلەسى مۇشەلگە دەيىن امان- ەسەن بولايىن دەپ نيەت ەتەدى.

37 جاس - ادام ومىرىندەگى ەڭ باستى مۇشەل. بۇل مۇشەلدە ادام جىگىتشىلىكتەن موسقالداۋ كەزەڭگە ءوتىپ، اقىل توقتاتىپ، دۇنيەگە قىزىعا دا، قىزعانا دا قارايتىن كەز.

49 جاس - بۇل ادامنىڭ دانالىققا اياق باساتىن كەزەڭى. بۇل مۇشەلدە كەيبىرەۋى نەمەرە سۇيسە دە، كارىلىككە مويىن بۇرماي، «ماعان كارىلىك كەلمەسە ەكەن، ءالى دە بولسا قارتايماي ويناپ- كۇلىپ قالايىنشى» دەيتىن كەزى.

61 جاس - ادامنىڭ دانالىعى ارتىپ، وزىنەن تۋعان بالاعا سىن كوزبەن قاراپ، باسقان ءىزىن اڭدىپ، جامان- جاقسىسىن اجىراتىپ، ءوزى دە تاربيەگە كەلەتىن كەزەڭى.

73 جاس - بۇل كارىلىكتىڭ مويىنعا ءمىنىپ، اياعىن تۇساپ، وتىرسا تۇرۋى، تۇرسا وتىرۋى مۇڭ، جاتسا ۇيقى جوق، ادامنىڭ دىڭكەسى قۇرىپ، «ايھاي، جاس كەزىم-اي» دەپ كوكىرەگى قارس ايىرىلا كۇرسىنىپ، دوڭبەكشىپ بارىپ ۇيىقتايتىن كەز.

85 جاس - بۇل مۇشەلدە ادامنىڭ ايداي باسى قاتىپ، وزىنەن كەيىنگىلەرمەن بالا قۇساپ ۇرسىپ، جەگەن تاماعىن جەگەن جوقپىن دەپ، وكپەلەگىش بولاتىن كەز. سول ءۇشىن دە ەل اراسىندا «كۇلسەڭ كارىگە كۇل» ، بۇل جاسقا جەتكەن دە بار، جەتپەگەن دە بار دەسەدى.

تاعى دا جاس تۋرالى:

10 جاسقا دەيىن - قوزى جاسى دەپ قوزى- لاق باقتىرعان،

10 مەن 20 جاس ارالىعىن قوي جاسى دەپ قوي، ەشكى باقتىرعان،

20 مەن 30 جاس ارالىعىن جىلقى جاسى دەپ جىلقى باقتىرعان

30 جاس - وردا بۇزار،

40 جاس - قىلىش جاس، قىرىقتا قامال الار

50 - ەل اعاسى، ەردىڭ جاسى

60 جاس - الپىستىڭ اسقارى، الپىستىڭ اسۋى، اسقارالى الپىس

70 جاس - جەتپىستىڭ بەلەسى

80 جاس - سەكسەننىڭ سەڭگىرى