ەلىمىزدەگى بالالار ادەبيەتىنىڭ جايى قانداي؟
Tentek Publishing House بالالار باسپاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە باسشىسى ماليكا كولەسوۆا وسى سۇراقتارعا جاۋاپ بەرەدى.
«قازىرگى تاڭدا قوعام كوزقاراسىنىڭ جايلاپ وزگەرىپ كەلە جاتقانىن، تالانتتى جوبالارعا سۇرانىستىڭ ارتقانىن سەزەمىن»
TN: بيىلعى جىل بالالار جىلى دەپ جاريالاندى. توقايەۆ بالالاردىڭ ساۋاتى مەن بىلىمىنە ءمان بەرۋ قاجەتتىگىن ايتقان بولاتىن. وسى تۇستا ەلىمىزدەگى بالالار ادەبيەتىنىڭ جاعدايىنا قانداي باعا بەرەسىز؟
ماليكا كولەسوۆا: وكىنىشكە قاراي، ەلىمىزدە كىتاپ شىعارۋ سالاسى، جالپى العاندا، كوڭىل كونشىتپەيدى. بۇل، ارينە، بالالار ادەبيەتىنە دە قاتىستى. قازاق تىلىندە بولسىن، نە ورىس تىلىندە بولسىن بالالار مەن جاسوسپىرىمدەرگە ارنالعان لايىقتى كونتەنتتىڭ وتە از ەكەنىن بايقايمىن. مازمۇنى مەن ديزاينى جاعىنان جاقسى جاسالعان كوركەم ادەبيەتتىڭ كوپشىلىگى رەسەيدەن اكەلىنەدى.
ماليكا كولەسوۆا، Tentek Publishing House بالالار باسپاسىنىڭ نەگىزىن قالاۋشى جانە باسشىسى
TN: ءبىرجولا قازاقستانعا كوشپەس بۇرىن ءسىز دە رەسەي باسپالارىندا قىزمەت اتقاردىڭىز. ەكى ەلدىڭ باسپا ىسىنەن تاعى قانداي كونتراست بايقاۋعا بولادى؟
ماليكا كولەسوۆا: بىرىنشىدەن، كورشى ەلدە باسپاعا دەيىنگى جۇمىس سالاسىندا باسەكەلەستىك كوپ - بۇل ماتىنمەن، ديزاينمەن جانە يلليۋستراتسيامەن جۇمىس. ەكىنشىدەن، رەسەي ۋنيۆەرسيتەتتەرىنىڭ ءبىرازى باسپا جانە كىتاپ گرافيكاسىن وقىتادى. ءوندىرىستىڭ كوپتىگى مامانداردى دا كوپتەپ دايىنداۋعا مۇمكىندىك بەرەدى.
TN: بالالار باسپالارى تۋرالى ايتار بولسام، ولار كوبىنەسە ءتۇرلى مەملەكەتتىك نەمەسە تاۋەلسىز ورگانداردان قولداۋ الادى. مىسالى، شەتەل ادەبيەتىن اۋدارۋدا كىتاپ اۆتورىنىڭ تۋعان ەلىنىڭ ەلشىلىگى ءجيى كومەكتەسەدى. قازاقستانداعى اۋدارما ادەبيەتتى دامىتۋ ءۇشىن وسى تاجىريبەنى قايتالاعىم كەلەدى. ەلەستەتىپ كورىڭىزشى، زاماناۋي بالالار ادەبيەتىن قايتا جاڭعىرتقان سكانديناۆيالىق اۆتورلاردىڭ قانشاما قىزىقتى كىتاپتارى قازاق تىلىنە اۋدارۋدى كۇتىپ تۇر؟
اۋدارما ادەبيەتپەن قاتار، جەرگىلىكتى اۆتورلاردىڭ ەڭبەگى دە ماڭىزدى تاقىرىپتار قاتارىندا. ساراپشىلاردىڭ سوزىنشە، كىتاپ سورەلەرىندە جەرگىلىكتى اۆتورلار باسىلىمدارىنىڭ ۇلەسى شامالى، بۇل ماسەلە ونداعان جىلدار بويى بويى بايقالىپ كەلەدى. بۇل ءۇردىستىڭ باستى سەبەبى نەدە دەپ ويلايسىز؟
ماليكا كولەسوۆا: مەنىڭشە، ءبىزدىڭ قوعام قازاقستاندىق ءونىمنىڭ شەتەلدىك ءونىم سياقتى قىزىقتى، كوركەم، ساپالى تۇردە جازىلۋى جانە جاريالانۋى مۇمكىن ەكەنىنە تولىق سەنبەيدى. الايدا قازىرگى تاڭدا قوعام كوزقاراسىنىڭ جايلاپ وزگەرىپ كەلە جاتقانىن، تالانتتى جوبالارعا سۇرانىستىڭ ارتقانىن سەزەمىن. وسى ءساتتى جىبەرىپ الماۋ ماڭىزدى.
TN: ساراپشىلاردىڭ سوزىنشە، بۇل پروبلەمالاردان كوبىنەسە قازاق تىلىندەگى بالالار ادەبيەتى زارداپ شەگەدى. قالالىق ءىرى كىتاپحانا وكىلدەرى دە وسى پىكىردى قولدايدى. قوعام قازاقشا بالالار كىتابىن ساتىپ الۋعا نەمەسە وقۋعا دايىن ەمەس پە؟
ماليكا كولەسوۆا: ءيا، قازاق تىلىندە جازىلعان جانە باسىپ شىعارىلعان ساپالى بالالار ادەبيەتى كىتاپحانالار مەن كىتاپ دۇكەندەرىنىڭ سورەلەرىندە ۇسىنىلعان بۇكىل اسسورتيمەنتتىڭ وننان ءبىر بولىگىن، ءتىپتى جۇزدەن ءبىر بولىگىن دە قۇرايدى. ۇلكەن قالالاردىڭ وزىندە وسىنداي جاعدايدى بايقايتىن بولساق، شاعىن قالالار مەن اۋىل تۇرعىندارىنىڭ جايى قانداي ەكەنىن بىلمەيمىز. ولار تەك وزدەرىنە جەتكەن كونتەنتتى عانا تۇتىنادى. ال جەتپەي قالاتىنى قانشاما؟
بىزگە كىتاپحانالاردىڭ جۇمىسىن جاقسارتىپ، قىزمەتكەرلەردى اشىق ەسىك سەكىلدى ءتۇرلى ءىس- شارالار جانە ءبىلىم بەرۋ جوبالارىمەن اينالىسۋعا ىنتالاندىرۋ كەرەك - بۇل ءۇشىن ماقساتتى اۋديتوريانىڭ اقپاراتتىق الاڭىندا روتاتسيا جۇرگىزگەن ءجون. مەن قازىر مەكتەپ وقۋشىلارى مەن ولاردىڭ اتا-انالارى سەكىلدى الەۋەتتى وقىرماندار تۋرالى ايتىپ وتىرمىن. بۇل جاعدايدى وزگەرتۋگە باعىتتالعان شاعىن، ءبىراق ماڭىزدى قادامدار بولار ەدى.
ماليكا باسقارعان «سۆوە يزداتەلستۆو» باسپاسىنداعى اشىق ەسىك كۇنىنەن ەستەلىك، سانكت- پەتەربۋرگ، رەسەي
«جاقسى كىتاپ جاقسى اۆتوردان باستالادى»
TN: پاندەميا بالالار ادەبيەتىنىڭ ساتىلىمىنا اسەر ەتتى. باسپالار دا زارداپ شەكتى. سوندىقتان ولارعا مەملەكەتتىك تاراپىنان كومەك كورسەتىلمەيدى. وسىنداي داعدارىس ۋاقىتىندا بيلىك بالالار ادەبيەتىن دامىتۋعا قانداي كومەك كورسەتە الادى؟
ماليكا كولەسوۆا: كىتاپ شىعارۋ ءىسىن دامىتۋ ءۇشىن باسەكەلەستىك ورتا قاجەت. سونىمەن قاتار، ساپالى بالالار مەن جاسوسپىرىمدەر ادەبيەتىنىڭ اۆتورلارىنا قالاماقى تولەۋ نەمەسە كىتاپ باسىپ شىعارۋ قۇقىعىن ساتىپ الۋ ارقىلى قارجىلىق قولداۋ كورسەتۋ كەرەك.
باسپالار قازىرگى جاعدايدا اۆتورلاردىڭ قارجىلىق قولداۋىن كوتەرە المايدى. قازاقستاندا باسىپ شىعارۋ وتە قىمبات. قاجەتتى ماتەريالداردى ساتىپ الۋ شەتەلدە جۇزەگە اسىرىلادى. كوبىنەسە بيۋدجەتتىڭ نەگىزگى بولىگى كىتاپ ونىمدەرىن باسىپ شىعارۋعا كەتەدى. سوندىقتان اۆتورعا قارجىلاي قولداۋ كورسەتۋ ءۇشىن بەلگىلەنگەن مەجەگە جەتۋ وڭاي ەمەس. ولارعا دەمەۋ بىلدىرمەسەك، باسپا ءىسى دە العا جىلجىمايدى. ال جاقسى كىتاپ جاقسى اۆتوردان باستالاتىنىن ۇمىتپاعان ءجون.
TN: ال جاقسى رەداكتورلار مەن كوررەكتورلار شە؟ باسپا وكىلدەرى قازاق تىلىندەگى ماتىندەرمەن ساۋاتتى جۇمىس ىستەي الاتىن ماماندىردىڭ جەتىسپەۋشىلىگىن دە وزەكتى پروبلەمالاردىڭ ءبىرى رەتىندە كورسەتەدى. مىقتى كادرلار تاپشىلىعى شىنىمەن بايقالا ما؟
ماليكا كولەسوۆا: قازاقستانداعى باسپا سالاسىندا قىزمەت ەتكەن ۋاقىت ىشىندە ساۋاتتى ماماندار تاپشىلىعىن قاتتى سەزدىم. ەگەر ءبىز، باسپاگەرلەر، ولاردى جۇمىسپەن قامتاماسىز ەتىپ، بىلىكتىلىگىن ارتتىرۋ كۋرستارىنا جىبەرىپ، «بايقامپازدىعىن» جەتىلدىرىپ، كىتاپپەن جۇمىس ىستەۋدە تاجىريبە الماسۋدى العا قويساق، قالىپتاسقان جاعدايدى وزگەرتۋگە مۇمكىندىك تۋار ەدى دەپ ويلايمىن. ەڭبەك پەن تاجىريبە ءبارىن دە وزگەرتەدى.
TN: سوڭعى سۇراق - ماماندار داعدىلارىن جەتىلدىرىپ، اۆتورلاردى قولداۋدى كۇشەيتىپ، ەلىمىزدەگى بالالار ادەبيەتىن دامىتۋ نەلىكتەن ماڭىزدى؟
ماليكا كولەسوۆا: بالالار ادەبيەتى - ۇرپاقتار اراسىنداعى قارىم- قاتىناس نەگىزدەرىنىڭ ءبىرى، بالالار جانە جاسوسپىرىمدەرمەن سويلەسۋ قۇرالى. ولاردى وقىتۋ نەمەسە «تاربيەلەۋ» ەمەس، ولار ءۇشىن جاڭا شەكسىز الەمدى اشۋ مۇمكىندىگى. جاس وقىرمان كىتاپ كەيىپكەرلەرىمەن بىرگە كوكەيتەستى سۇراقتارعا جاۋاپ تاۋىپ، ەموتسيونالدى تۇرعىدان ەسەيەدى.
سۇحباتتاسقان: قۋانىشبەك جۇباندىقوۆ
