ايەلدەر جۇگىرۋ سپورتىن قالاي باعىندىردى؟

None
None
نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - بۇگىندە سپورتپەن شۇعىلداناتىن ايەلدەر سانى جىل ساناپ ارتىپ كەلەدى.

سونىڭ ىشىندە ەڭ تانىمالى - جۇگىرۋ. بۇگىندە ايەلدەر كەز كەلگەن قاشىقتىقتى باعىندىرىپ ءجۇر. جۇكتىلىك كەزىندە دە جاتتىعۋدى توقتاتپاي، بالا ومىرگە كەلگەننەن كەيىن دە جارىستارعا قاتىسىپ، بەلەستەردى باعىندىرىپ جۇرگەندەر بار. ءبىراق تاريحقا كوز جۇگىرتسەك، وزگە سپورت تۇرلەرى سەكىلدى ايەلدەر ءۇشىن دە بۇل سپورت تۇرىنە كەلۋ وڭاي بولمادى.

ايەلدەردىڭ جۇگىرۋ سپورتىنداعى تاريحى:

ايەلدەرگە العاشقى ۋاقىتتا مارافونعا قاتىسۋعا رۇقسات ەتىلمەدى، حالىقارالىق وليمپيادا كوميتەتى 800 مەتردەن كەيىن قاتىسۋشى ەسىنەن تانىپ قالادى دەپ ەسەپتەپ، ويىنداردا ايەلدەرگە 200 مەتردەن استام قاشىقتىققا جۇگىرۋگە تىيىم سالدى. تاريحي كەزەڭدەرگە سايكەس ايەلدەرگە كوپتەگەن جۇگىرۋ ديستسيپلينالارى جاقىندا عانا رۇقسات ەتىلدى.

نەگىزگى كەزەڭدەرگە توقتالايىق.

ءبىزدىڭ زامانىمىزعا دەيىنگى 776 -جىل - ايەلدەر جۇگىرۋدەن جارىسقا قاتىسقان العاشقى جىل. سول ۋاقىتتا ەجەلگى گرەتسيادا جاس سپورتشىلار گەرا قۇدايىنىڭ قۇرمەتىنە ارنالعان ويىندارعا قاتىسىپ، باق سىنايتىن بولعان.

1896 - العاشقى ايەلدەر مارافونى رەتىندە مۇراعاتقا ەنگەن، ءبىراق بۇل رەسمي ەمەس جانە ونى تورەشىلەر القاسى مويىنداماعان. گرەكيالىق ستاماتا ريەۆيتي وليمپيادا ويىندارىنداعى ەرلەر مارافونىنان كەيىن، مارافون قاشىقتىعىن جۇگىرىپ شىققان. ول كەزدە مارافون قاشىقتىعى 40 كيلومەتر ەدى. بويجەتكەن تولىق مارافوندى 5:30 ساعاتتا جۇگىرگەن.

1926 -جىلى حالىقارالىق جەڭىل اتلەتيكا فەدەراتسيالارى قاۋىمداستىعى مويىنداعان العاشقى ايەلدەر مارافونى ءوتتى. لوندوندىق ۆيولەت پيرسي 3:40:22-دە مارەگە جەتتى.

1928 -جىلى ايەلدەرگە وليمپيادادا جەڭىل اتلەتيكانىڭ بەس تۇرىنەن قاتىسۋ قۇقىعىن بەردى. سوعان قاراماستان ايەلدەرگە 200 مەتردەن ارتىق جۇگىرۋگە ءالى دە رۇقسات بەرىلمەگەن ەدى.

1954 -جىل رودجەر باننيستەر ءتورت مينۋتتان از ۋاقىت ىشىندە (3:58,8) ميلدى جۇگىرىپ وتۋىمەن تانىمال بولدى. ءدال وسى تاريحي وقيعادان 23 كۇننەن كەيىن ستاففوردشيردەن كەلگەن دايان لازەر بەس مينۋتتىق ميلدى (4:59,23) جۇگىرگەن العاشقى ايەل اتاندى.

1960 -جىلى ريم وليمپياداسىندا 1928 -جىلدان بەرى العاش رەت ايەلدەرگە 800 مەترگە جۇگىرۋگە رۇقسات بەرىلدى. جارىستا كەڭەستىك جەڭىل اتلەت ليۋدميلا لىسەنكو 2:04,50 ناتيجەمەن جەڭىسكە جەتتى.


دجوك سەمپلە سپورتشى كاترين شۆيتسەردىڭ ارنايى ءنومىرىن جۇلىپ الماق بولعان ءسات. بوستون مارافونى، 1967 -جىل، دەرەككوز: bostonglobe.com

ايەلدەر مارافونى 1926 -جىلى مويىندالعانىنا قاراماستان، ايەلدەرگە رەسمي جارىستاردا بۇل قاشىقتىققا جۇگىرۋ قۇقىعى بەرىلمەدى، سوندىقتان كاترين شۆيتسەر 1967 -جىلى عانا بوستون مارافونىندا رەسمي تۇردە جۇگىرگەن العاشقى ايەل بولدى.

جارىستىڭ تورەشىسى سپورتشىنى توقتاتپاق بولىپ جاتقان ايگىلى كادر تاريحي سۋرەتكە اينالدى. شۆيتتسەر بۇل مارافوندى 4:20-دا جۇگىرىپ ءوتتى. بوستوننان كەيىن ونىڭ ەنشىسىندە تاعى 39 مارافون بولسا، 1974 -جىلى نيۋ-يوركتە ءدال سول قاشىقتىقتا جەڭىسكە جەتتى.

العاشقى بولىپ مارافوندى گرەتا ۆايتس 2:27:33 ساعاتتا 1979 -جىلى جۇگىرىپ ءوتتى. دەگەنمەن وليمپيادانىڭ رەسمي وكىلدەرى ءالى دە ويىنداردار تىزىمىنە ايەلدەر مارافونىن قوسپادى.

العاش رەت ايەلدەر اراسىنداعى رەسمي مارافون 1984 -جىلى لوس- اندجەلەستە وتكەن وليمپيادادا بولدى. امەريكالىق دجوان بەنۋا 2:24:52 ۋاقىتپەن جەڭىسكە جەتتى.


16 جىل بويىنا ساقتالعان رەدكليفف رەكوردى. دەرەككوز: athleticsweekly.com

پاۋلا رەدكليفف ەسىمىن الىس قاشىقتىققا جۇگىرەتىند سپورتشىلاردىڭ ءبارى دەرلىك بىلەدى. 2003 -جىلى پاۋلا لوندون مارافونىندا 2:15:25 ۋاقىتپەن كەلىپ، رەكورد ورناتقان بولاتىن. بۇل رەكورد تەك 2019 -جىلى عانا جاڭاردى: كەنيادان كەلگەن بريدجيت كوسگەي چيكاگو مارافونىندا 2:14:04-تە مارەگە جەتتى.

جۇگىرۋدىڭ ايەلدەرگە قانداي پايداسى بار؟

جۇگىرۋ ادامنىڭ جىنىسىنا قاراماستان بىردەي اسەر ەتەدى:

- يممۋنيتەتتى كوتەرەدى؛

- ميعا وتتەگى تولىققاندى جەتەتىندىكتەن، مي جۇمىسى جاقسارادى؛

- قاتەرلى ىسىك تۋىنداۋ مۇمكىندىگىن ازايتادى؛

- جۇرەك، قاناينالىم جۇمىستارىن جاقسارتادى.

سونىمەن قاتار، جۇگىرۋ كەزىندە باسقا سپورت تۇرلەرىنە قاراعاندا كالوريا كوپ جۇمسالاتىندىقتان، ارىقتاۋ پروتسەسى دە جىلدام جۇرەدى.

جۇكتىلىك كەزىندە جۇگىرۋ ايەل ادامداعى توكسيكوز، اسقازانداعى اۋىرلىق، قىجىل سەكىلدى بەلگىلەرمەن كۇرەسۋگە سەپتىگىن تيگىزەدى. ۇيقىسىزدىق جانە ۆاريكوز، سىڭىرلەردىڭ تارتىلۋى بەلسەندى قوزعالاتىن ايەل ادامداردا الدەقايدا سيرەك كەزدەسەدى.

قانداي جاعدايدا جۇگىرۋ زيان؟

جۇگىرۋ ادام ءۇشىن تابيعي قوزعالىس ءتۇرى بولسا دا، بۇرىس قوزعالىس، از جاتتىعۋ، بۇلشىق ەتتى قىزدىرماستان قوزعالۋ كوپتەگەن جاراقاتتاردىڭ سەبەبى بولۋى مۇمكىن. سونىڭ ىشىندە بۇلشىق ەتتىڭ قالپىنا كەلۋىنە مۇمكىندىك بەرمەي، وعان كۇش سالا بەرۋدىڭ سالدارى اۋىر بولۋى مۇمكىن.

سونىمەن قاتار، ايەل ادام ەتەككىر ۋاقىتى مەن ونىڭ ءتۇرلى بەلگىلەرىنە نازار اۋدارۋ قاجەت. سپورتپەن شۇعىلداناتىن ايەل ادامداردىڭ باسىم بولىگى، ەتەككىر تسيكىلىنىڭ بۇزىلۋىنا شاعىمدانادى. بۇنداي جاعدايدا، ايەل اعزاسىنداعى ەستروگەن ازايادى. ال ەستروگەن ايەل اعزاسىنداعى كوپ قىزمەتكە اسەر ەتەدى: مەتابوليزمنەن باستاپ وكپە مەن سۇيەكتەردىڭ ساۋلىعىنا ىقپالىن تيگىزەدى. بۇنداي جاعدايدا D دارۋمەنى مەن كالتسيي تۇتىنۋعا كەڭەس بەرەمىز.

بىرنەشە عاسىر بۇرىن ايەل ادامنىڭ فيزيكالىق جاتتىعۋ جاساۋىنا تىيىم سالىنعان بولسا، بۇگىندە ايەل ادامدار وزدەرىنىڭ فيزيولوگيالىق قابىلەتى ەر ادامنان كەم ەمەس ەكەنىن دالەلدەي ءبىلدى.

اقپارات دەرەككوزى: massaget.kz


سوڭعى جاڭالىقتار
telegram