اڭشىلار اعىلاتىن ساۋىرتاۋ – فوتورەپورتاج

ەمگە - شيپا، جانعا - سايا تۇمسا تابيعات اياسىندا تىنىعىپ، كوڭىل سەرگىتىپ قايتقانعا نە جەتسىن، شىركىن!
جۋىقتا قازاقپارات ءتىلشىسى اڭشىلار اتباسىن ءجيى بۇراتىن زايسانداعى ساۋىرتاۋعا تابان تىرەدى. قاراعاندا كوز قۇمارى قاناتىن كورىكتى جەرلەردى تاماشالاپ، مارال مەن ارقار مەكەندەيتىن مۇزتاۋدىڭ ەتەگىنە بارىپ قايتتى. نازارلارىڭىزعا سول ساپاردىڭ جارقىن ساتتەرىن ۇسىنۋدى ءجون كوردىك.
دۋلىعالى باتىرى، دۋالى اۋىز ءبيى بار قازاق حالقى اڭشىلىققا كونەدەن قۇمار. بۇرىنعى اڭشىنىڭ قولىندا ساداق پەن جەبە بولسا، قازىرگىنىڭ سەرىگى - قورعاسىن قۇساتىن مىلتىق. وسىنداي قارۋىن اسىنىپ، شىعىس قازاقستاننىڭ وڭتۇستىك- شىعىسىندا ورىن تەپكەن زايسان اۋدانىنا كەلەتىندەر كوپ. وندا ساۋىر مەن سايقان تاۋلارى مەنمۇندالاپ تۇر. ساۋىرتاۋ - اڭشىلىققا تاپتىرماس جەر. مۇندا تەك وبلىستان عانا ەمەس، ەلىمىزدىڭ تۇكپىر- تۇكپىرىنەن كەلۋشىلەر جەتىپ ارتىلادى. ءبىز دە بۇل جولى ءبىرىنشى رەت بارىپ كوردىك. جەر مەن اسپان اراسى جايناپ تۇر. ءسوزبۇيداعا سالىپ قايتەمىز. سۋرەتتەر سويلەسىن:
ساۋىر- سايقاندى ارالاتىپ، گيدتىڭ مىندەتىن اتقارىپ جۇرگەن - راۋان ەربولات ۇلى.
ونىڭ ايتۋىنشا، مۇندا كەلەتىن تۋريستەر سانى جىل سايىن ارتۋدا. ءبىراق اڭ اتۋ ءۇشىن مىندەتتى تۇردە رۇقسات قاعازى بولۋى شارت. مايشاپ دەپ اتالاتىن جەرگە كەلدىك. قالانىڭ كوك تۇتىنىنەن كەيىن ساف انانى جۇتىپ كوز اشىلىپ، كوڭىل سەرگىپ قالعانداي. بۇل جەردە مارال شارۋاشىلىعىمەن اينالىساتىن قوجالىقتار بار ەكەن. شارۋاسىن دوڭگەلەتىپ وتىرعانداردىڭ ءبىرىن اڭگىمەگە تارتىپ كوردىك. اەليتا ەسىمدى كاسىپكەردىڭ ءوز ءىسىن باستاعانىنا 5 جىلداي ۋاقىت بولىپتى. قازىر 150-گە جۋىق مارال ۇستاپ وتىر.
سودان سوڭ مۇزتاۋعا قاراي بەت تۇزەدىك. بۇل - اقباس شىڭدى التايدىڭ ەڭ بيىك نۇكتەسى. مۇزتاۋدىڭ شىڭىنا شىقپاساق تا ەتەگىنە تابان تىرەدىك. اقتاي، بوقان سايلارىن ارالادىق. ارقار، مارال، بۇعى مەن قاباندى كوردىك. جىرتقىش اڭداردان قاسقىردى كەزدەستىرۋگە بولادى. «نەگىزىنەن بۇل جەردە ايۋ دا جۇرەدى. قازىر قىس مەزگىلى عوي. مايماقتار شىرت ۇيقىدا جاتىر»، - دەيدى راۋان.
كىشىجەمەنەي تاۋىنىڭ كوركىنە دە كوز تويمايدى. جالپى تاۋ دەگەن تابيعاتتىڭ تاماشاسى عوي. «مەن - تاۋلىقپىن، تاۋدان مەن جاراتىلعام. تاۋ دەگەن انا تۋعان، دارا تۇلعام» دەپتى مۇقاعالي. بيىك شىڭدارعا، قۇلا جوتالارعا قاراپ ءتۇپسىز تەرەڭ ويدىڭ جەتەگىندە كەتەسىڭ. ساناڭداعى سان ءتۇرلى قيالعا ەرىك بەرەسىڭ... بۇل دا تاۋدىڭ ءبىر قاسيەتى شىعار.
ءسويتىپ ءجۇرىپ «ساۋىرتاۋ» دەمالىس بازاسىنا كەلىپ قالىپپىز. وسىندا دەرتىنە داۋا ىزدەگەندەر كوپ كەلەدى. تۋريستەرگە جايلى جاعداي جاسالعان. قوناق ءۇي دە جۇمىس ىستەپ تۇر. قانداي ەم- دوم قابىلدايتىنىڭدى ءوزىڭ تاڭدايسىڭ. جۇرتتىڭ دەنى پانتامەن ەمدەلەدى. ول ەرتە قارتايۋدىڭ الدىن الىپ، يممۋندىق جۇيەنى نىعايتادى. مارالدىڭ قانىنان تولتىرىلعان ۆانناعا جاتساڭ كۇيزەلىستەن دە ارىلادى ەكەنسىڭ. قازىرگى كوروناۆيرۋس پاندەمياسى كەزىندە تاپتىرماس دۇنيە.
* ساۋىرتاۋعا جاساعان ساپارىمىز دا اياقتالدى. ۋاقىتتىڭ قالاي سىرعىپ وتكەنىن بايقاماي دا قالىپپىز. تىلسىم دا تاڭعاجايىپ تابيعاتتىڭ قۇشاعىنان كەتكىمىز كەلمەي تۇر...
اۆتور: تالعاتجان مۇحامەتبەك ۇلى