قىران سامعاپ، كۇي توگىلدى بوزانبايدا

نۇر-سۇلتان.قازاقپارات - جەر باۋىرلاي اعىنداعان بۇركىت سۇر قوياندى تەگەۋرىنىمەن ىلە قوندى. قىر باسىنداعى توبەدەن قالبالاقتاپ، اڭشى جەتكەنشە، جەمباسارىمەن باسىپ وتىرعان ولجانى جۇلمالاپ جىبەرگەن.

ۇلان اۋدانى، بوزانباي اۋىلىنىڭ ءور جاعىندا وتكەن بۇل جارىسقا 13 بۇركىتشى قاتىستى. ساپتاما ەتىك، تۇلكى تىماق كيىپ، بۇركىت كوتەرگەن ولار ۇلان جەرىندە تۇڭعىش رەت باس قوسىپ، قۇس ۇشىردى. تاۋەلسىزدىكتىڭ 30 جىلدىعىنا وراي «30 جۇلدىزدى كۇن» جوباسى اياسىندا ۇيىمداستىرىلعان بۇركىتشىلەر بايقاۋى بۇدان بىلاي بوزانبايدا ءداستۇرلى تۇردە ءوتىپ تۇرماق. نەگە بوزانبايدا دەيمىز عوي. سويتسەك، مۇندا بەكزات ونەردى بەرىك ۇستانعان وزبەك ماناپوۆ دەگەن بۇركىتشى وتكەن ەكەن. اۋىلداستارى ونىڭ اڭشىلىعىن، ساياتشىلىعىن جىر قىلىپ ايتىپ وتىرادى. ول ءبىر دەپ قويايىق. ەكىنشىدەن، بەس كولدىڭ ىرگەسىندەگى بوزانباي اۋىلىنا قىسى- جازى ات شالدىراتىن تۋريستەر كوپ. ەگەر بۇركىتشىلەر بايقاۋى ءوتىپ تۇرسا، تۋريستەردىڭ لەگى ارتا تۇسەدى. بۇگىنگى جارىستىڭ ءوزىن سوناۋ يامايكانىڭ تۇرعىنىنا دەيىن كەلىپ قىزىقتادى. ءتورت جىلدان بەرى وسكەمەندەگى نازاربايەۆ زياتكەرلىك مەكتەبىندە ساباق بەرىپ جۇرگەن ول زەڭگىر كوكتە قالىقتاپ جۇرەتىن بۇركىتتى جاقىننان ءبىرىنشى رەت كورىپتى. اسپان تاعىسىن قولعا ۇيرەتكەن قازاق ەرەكشە حالىق دەپ تاڭدانادى.

- قازاق حالقىمەن جاقىن ارالاسىپ كەتتىم. سالت- داستۇرلەرىنەن دە حابارىم بار. ءبىراق بۇركىتتى قولعا ۇيرەتۋ، ونىمەن اڭ اۋلاۋ دەگەندى ءبىرىنشى رەت كوردىم. عاجاپ! تاڭدانىسىمدى سوزبەن جەتكىزە الماي تۇرمىن، - دەيدى يامايكالىق جاننەت.

قىر باسىنداعى توبەدەن قۇس سالىپ جۇرگەن جەتەۋ ءۇرجار اۋدانىنان كەلسە، قالعانى - جەرگىلىكتى ۇلاندىقتار. سايىس قورىتىندىسى بويىنشا ءۇرجار اۋدانىنان كەلگەن ىرىزدىق قاسەيىن باس بايگەنى قانجىعاسىنا بايلادى. ەكىنشى ورىنعا جاس قۇسبەگى ومىربەك نۇعمان جايعاسسا، ايتقۇرمان قايدار ءۇشىنشى ورىنعا يە بولدى.

جەڭىمپازدار مەن قاتىسۋشىلارعا اۋدان اكىمى اتىنان ماداقتاما حاتتار تابىستالىپ، جۇلدەگەرلەرگە ۇلاندىق ازاماتتاردىڭ دەمەۋشىلىگىمەن اقشالاي سىياقى بەرىلدى. اۋداندا العاش رەت قولعا الىنعان بايقاۋعا بۇركىتشىلەر دە ءوز ريزاشىلىقتارىن ءبىلدىردى. بەكزات ونەرگە جان- جاقتى قولداۋ كورسەتىلىپ جاتقانىنا ءبارى بەك ريزا.

مەن قازاقپىن، اقجۇرەك اڭقىلداعان،

كوڭىلى جومارت، نيەتى اق، سارقىلماعان.

جەر بەتىنە تارىداي شاشىلسام دا،

ساقتاپ كەلدىم دالامداي داڭقىمدى امان،

- دەپ سايىس سوڭىندا بەلگىلى بۇركىتشى، اتبەگى، اقىن تاتتىمبەت كاپ ۇلى بۇركىت قوندىرعان قولىن ەردىڭ قاسىنا قويىپ تۇرىپ ولەڭ وقىدى.

ۇلى دالامىزدىڭ ۇلانداي جەرىندە وتكەن شارادان ەل رۋحتانىپ، ارقالانىپ تارقاستى. ءيا، بۇل كۇنى كۇمبىرلەگەن كۇي دە توگىلدى، ولەڭ دە وقىلدى. بوزانبايدىڭ كوك اسپانىندا قىراننىڭ ساڭقىلى ەستىلدى. «تاۋەلسىزدىگىمىز ماڭگىلىك بولسىن!» دەپ اقساقالدار باتا بەرىستى.

شىعىس قازاقستان وبلىسى، ۇلان اۋدانى،

بوزانباي اۋىلى

مەرەي قاينار ۇلى

egemen.kz