قىزمەتكەردىڭ زەينەتاقىسىز قالماۋىنا جۇمىس بەرۋشى دە جاۋاپتى بولادى
زەينەتاقى جۇيەسىن ودان ءارى جاڭعىرتۋدىڭ 2030 -جىلعا دەيىنگى تۇجىرىمداماسىنا وسى ماعىنادا وزگەرىستەر ەنگىزىلىپ جاتىر. ول وزگەرىستەر مەن تۇزەتۋلەردى ق ر ەڭبەك جانە حالىقتى الەۋمەتتىك قورعاۋ مينيسترلىگى ازىرلەۋى ءتيىس.
ۆەدومستۆونىڭ الەۋمەتتىك ساقتاندىرۋ، بازالىق الەۋمەتتىك جانە زەينەتاقىمەن قامسىزداندىرۋ ساياساتى دەپارتامەنتىنىڭ ساراپشىسى ايگۇل ساكەيەۆا ب ا ق وكىلدەرىنە ازىرلەنىپ جاتقان جاڭاشىلدىقتارىڭ تۇپكى ءمانى مەن ماقساتىن ءتۇسىندىردى.
ايگۇل ساكەيەۆانىڭ ايتۋىنا قاراعاندا، تۇجىرىمداماعا ەنگىزىلەتىن جاڭاشىلدىقتار مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت توقايەۆتىڭ تاپسىرماسى بويىنشا ازىرلەنىپ جاتىر. ەڭ ءبىرىنشى وزگەرىس جۇمىس بەرۋشىنىڭ جاۋاپكەرشىلىگىنە قاتىستى. 2023 -جىلدان باستاپ جۇمىس بەرۋشى ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن ءار قىزمەتكەردىڭ زەينەتاقى شوتىنا 5 پايىزدىق مىندەتتى زەينەتاقى جارناسىن تولەي باستايدى. مۇنى جۇمىستاعى ادامنىڭ ايلىعىنان ۇستالاتىن زەينەتاقى اۋدارىمىمەن شاتاستىرماۋ ءۇشىن مىندەتتى 5 پايىزدىق اۋدارىم دەپ اتاۋعا بولادى. ياعني، ونىڭ قازىر قولدانىستاعى مىندەتتى 10 پايىزدىق زەينەتاقى جارنالارىنا ەشقانداي قاتىسى جوق.
«ويتكەنى ەنگىزىلەتىن 5 پايىزدىق مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى جۇمىس بەرۋشىنىڭ ءوز قاراجاتى ەسەبىنەن جۇرگىزىلەدى. ال قازىرگى 10 پايىزدىق مىندەتتى زەينەتاقى جارنالارى قىزمەتكەردىڭ تابىسىنان الىنادى. وسىلايشا ءبىرىڭعاي جيناقتاۋشى زەينەتاقى قورىنا اي سايىن 15 پايىزدىق اۋدارىلىم جۇرگىزىلەدى. ونىڭ 5 پايىزى جۇمىس بەرۋشىنىڭ قاراجاتى ەسەبىنەن جۇرگىزىلسە، 10 پايىزى قىزمەتكەردىڭ تابىسىنان جۇرگىزىلەدى»، - دەيدى ساراپشى.
تۇجىرىمداماعا وزگەرىس ەنگىزۋى ءتيىس ماڭىزدى شارالاردىڭ ءبىرى - كەپىلدەندىرىلگەن زەينەتاقىعا كوشۋ جوسپارى.
«2028 -جىلدان باستاپ بازالىق زەينەتاقىنىڭ ورنىنا ەڭ تومەنگى كەپىلدىك بەرىلگەن زەينەتاقىعا اۋىسامىز. مۇنداي شارا، جالپى العاندا، زەينەتاقىمەن قامسىزداندىرۋ دەڭگەيىن ارتتىرىپ قانا قويمايدى. سونىمەن قاتار، حالىقارالىق جانە وتاندىق ساراپشىلاردىڭ ۇسىنىستارىنا سايكەس كەلەتىن ءبىرىڭعاي تاسىلدەمە بويىنشا ەسەپتەلگەن زەينەتاقىعا كوشۋ بولىپ تابىلادى»، - دەيدى مينيسترلىك مامانى.
قاراپايىم تىلمەن ايتساق، زەينەتاقى جاسىنا تولعان ادامعا بازالىق زەينەتاقىنى تاعايىنداۋ ادىستەمەسىنە وزگەرىستەر ەنگىزىلمەكشى. مىسالى، قازىر ەڭ تومەنگى بازالىق زەينەتاقىنىڭ كولەمى ەڭ تومەنگى كۇن كورىس دەڭگەيىنىڭ 54 پايىزىنا تەڭ بولسا، وزگەرىستەردەن كەيىن ەڭ تومەنگى كۇنكورىستىڭ 70 پايىزىنا دەيىن وسەدى. ياعني، ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 54 پايىزىنا تەڭ بازالىق زەيناتاقىنىڭ ورنىنا ەڭ تومەنگى كۇن كورىس دەڭگەيىنىڭ 70 پايىزىنا تەڭ كەپىل بەرىلگەن زەينەتاقى تولەنەدى. ءوسىم 16 پايىز دەگەن ءسوز.
«سونىمەن قاتار، ادىستەمەگە جاسالىپ جاتقان تاعى ءبىر وزگەرىستەردىڭ ءبىرى - زەينەتاقىعا قاتىسۋ ءوتىلىنىڭ تومەندەتىلۋى»، - دەيدى مينيسترلىكتىڭ ساراپشىسى.
باسقاشا ايتساق، مەملەكەت كەپىل بەرەتىن زەينەتاقى قازاقستاندىقتارعا بۇرىنعىدان الدەقايدا قولجەتىمدى بولا تۇسپەك. بۇرىن بازالىق زەينەتاقىعا قول جەتكىزۋ ءۇشىن كەمىندە 10 جىل ەڭبەك ءوتىلى بار ەكەنىن دالەلدەۋ كەرەك بولاتىن. ونىڭ ورنىنا ەنگىزىلەتىن كەپىلدەندىرىلگەن زەينەتاقىعا يە بولۋ ءۇشىن ەڭبەك ءوتىلىڭىز 5 جىلدان كەم بولماسا، جەتىپ جاتىر.
«قازىر ەڭ تومەنگى بازالىق زەينەتاقى ەڭبەك ءوتىلى 10 جىل نەمەسە ودان تومەن بولماعان جاعدايدا تاعايىندالسا، ۇسىنىلىپ وتىرعان وزگەرىستەردەن كەيىن ول 5 جىل جانە ودان تومەن بولماعان جاعدايدا تاعايىندالادى»، - دەيدى ۆەدومستۆو ساراپشىسى.
ادىستەمەگە ەنگىزىلىپ جاتقان وزگەرستەردىڭ ءبىرى جوعارعى شەكتەۋمەن بايلانىستى. مۇنى مينيسترلىك وكىلى مىناداي مىسالمەن ءتۇسىندىردى.
«قازىرگى ءتارتىپ بويىنشا ەڭبەك ءوتىلى 33 جىلدان اسقان ادامداردىڭ ءبارى بازالىق زەينەتاقى رەتىندە ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 100 پايىزىن الادى. ودان جوعارى مولشەر جوق. بۇل شەكتەۋدى وزگەرىستەردەن كەيىن الىپ تاستاۋ كوزدەلەدى. مىسالى، ازاماتتا 45 جىل ەڭبەك ءوتىلى بولسا، ۇسىنىلاتىن وزگەرىستەردەن كەيىن ول ەڭ تومەنگى كۇنكورىس دەڭگەيىنىڭ 150 پايىزىن، ياعني، 1,5 ەسە كوبىرەك زەينەتاقى الاتىن بولادى»، - دەيدى ايگۇل ساكەيەۆا.
اۆتور: ەسىمجان ناقتىباي
