قارتايسا دا قايراتى قايتپاعان مۇحامەدوللا اعزاموۆ قول كۇرەستەن الەمدى باعىندىردى

بالا كۇنىنەن سپورتتى جانىنا سەرىك ەتكەن ول ءالى دە ۇزدىكسىز جاتتىعىپ ءجۇر.
قازاقپارات ءتىلشىسى بۇگىنگى قارتتار كۇنىنە وراي حالىقارالىق دارەجەدەگى سپورت شەبەرىمەن سۇحبات قۇرعان بولاتىن.
- تۋىپ-وسكەن جەرىڭىز جايلى ايتىپ وتسەڭىز.
- 1951-جىلى جەلتوقسان ايىنىڭ 2 ءسى كۇنى شىعىس قازاقستان وبلىسى كوكپەكتى اۋدانى ورنەك اۋىلىندا دۇنيە ەسىگىن اشتىم. ۇلگىلى مالشى اۋىلىنداعى ورتا مەكتەپتە ءبىلىم الدىق. 1967-جىلى الماتى قالاسىندا ورنالاسقان اۋىل شارۋاشىلىعى ينستيتۋتىنا وقۋعا ءتۇسىپ، 1972-جىلى ءتامامدادىم.
- سپورتقا دەگەن قىزىعۋشىلىعىڭىز قالاي وياندى؟
- مەكتەپتە وقىپ جۇرگەن كەزىمدە اۋىلعا اسكەردەن كەلگەن جىگىتتەر گىر مەن زىلتەمىر اكەلىپ، جاتتىعىپ ءجۇردى. سوعان قىزىعىپ، ءبىز دە اينالىسا باستادىق. مىنە، سول ۋاقىتتان بەرى 55 جىل ءوتىپتى. جارتى عاسىردان استام ۋاقىت بويى سپورتپەن شۇعىلدانىپ كەلەمىن. ستۋدەنتتىك شاقتا ەركىن كۇرەسكە قاتىسقانىم دا بار.
- قول كۇرەستەن قانداي جەتىستىكتەرگە قول جەتكىزدىڭىز؟
- ارداگەرلەر اراسىندا ءتورت دۇركىن الەم چەمپيونى، 17 دۇركىن ازيا چەمپيونى اتاندىم. ءار جارىسقا ءجىتى دايىندىقپەن اتتانامىن. وسى جىلى 24- قاراشادا رۋمىنيانىڭ بۋحارەست قالاسىندا قول كۇرەستەن الەم چەمپيوناتى بولادى. قازىر سوعان دايىندالىپ جاتىرمىن. اپتاسىنا 3 ۋاقىت بىرنەشە ساعاتتان جۇيەلى تۇردە جاتتىعامىن. بۇيىرسا، سول جاقتان دا جەڭىسپەن ورالساق دەيمىز. 1992-جىلى جەلتوقساندا قازاقستاندا قول كۇرەس جانە گىر سپورتى فەدەراتسياسىن قۇرىپ، سونى 12 جىل بويى باسقاردىم. وسىلايشا، ەلىمىزدە وسى ەكى سپورت ءتۇرىنىڭ نەگىزى قالاندى دەسەك تە بولادى. بۇگىندە دۇنيەجۇزىلىك قول كۇرەس فەدەراتسياسىنىڭ ۆيتسە-پرەزيدەنتى جانە ازيانىڭ گىر فەدەراتسياسىنىڭ پرەزيدەنتىمىن. وسىدان 3 جىل بۇرىن شىعىس قازاقستان وبلىسىنداعى سپورت ارداگەرلەرى كەڭەسىنىڭ ءتوراعالىعىنا سايلاندىم.
- وسى سپورت ءتۇرىنىڭ قيىنشىلىقتارى قانداي؟
- جالپى كەز كەلگەن سپورتتىڭ قيىنشىلىقتارى ءبىر بىرىنە ۇقساس بولادى. ءبىرىنشى كەزەكتە جالقاۋلىقتى جەڭىپ، جانىڭدى سالىپ شۇعىلدانۋ كەرەك. ۇزدىكسىز جاتتىعىپ، زياندى ادەتتەردەن اۋلاق جۇرگەن ءجون. جاتتىعۋ كەزىندە قۇر جۇلقىنا بەرمەي، ءار قيمىلىڭدى نە ءۇشىن ىستەپ جاتقانىڭدى ءتۇسىنۋىڭ قاجەت.
- جاسىڭىز ۇلعايعان سايىن سپورتپەن شۇعىلدانۋ اۋىرلاي تۇسەتىن شىعار؟
- الداعى جەلتوقساندا جەتپىسكە تولايىن دەپ وتىرمىن. قۇدايعا شۇكىر، ازىرگە ەش كەدەرگىسىز سپورتپەن اينالىسىپ كەلەمىز. ءبىر اپتادا 7-8 ساعاتتاي جاتتىعۋ جاساپ، گىر كوتەرەمىن. ەسەپتەسەم، ءبىر جاتتىعۋدا جالپى 10-15 توننا تەمىر كوتەرەدى ەكەنمىن. قانداي دا ءبىر ناتيجە بولۋ ءۇشىن وسىلاي ەڭبەكتەنۋ شارت. تەك قيىندىقتاردى ەڭسەرىپ قانا بيىك شىڭداردى باعىندىرۋعا بولادى.
- قانداي دا ءبىر ديەتا ۇستايسىز با؟
- جوق. كوڭىلىم قالاعان تاماقتى جەي بەرەمىن. توي-تومالاقتا، قوناققا بارعاندا جايناپ تۇراتىن داستارحانداعى ءتۇرلى تاعامنان شەكتەۋسىز ءدام تاتامىن.
- وتباسىڭىز جايلى ايتىپ بەرسەڭىز.
- 3 بالامنان كۇننەن ىستىق، مامىقتان جۇمساق كورەتىن 5 نەمەرەم بار. 2008-جىلى قايتىس بولعان ۇلكەن ۇلىم بەرىك زىلتەمىر كوتەرۋدەن قازاقستان چەمپيونى بولعان. ال قىزىم مەن كىشى ۇلىم قازىر وسكەمەندە جەكە كاسىپپەن اينالىسادى.
- اڭگىمەڭىزگە كوپ راحمەت!
اۆتور: تالعاتجان مۇحامەتبەك ۇلى