كەدەن قىزمەتىندەگى سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ سەبەپ- سالدارى تالقىلاندى

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - قازاقستاندا كەدەن قىزمەتىندەگى بارلىق پروبلەما تۇبەگەيلى شەشىلدى دەۋگە ازىرگە نەگىز جوق، دەپ حابارلايدى قازاقپارات.

بۇل جايىندا مەملەكەتتىك حاتشى قىرىمبەك كوشەربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن وتكەن ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل ماسەلەلەرى جونىندەگى كوميسسيانىڭ وتىرىسىندا بەلگىلى بولدى.

مەملەكەتتىك حاتشى تاۋەلسىزدىك العاننان بەرى قازاقستاننىڭ تۇڭعىش پرەزيدەنتى - ەلباسى ن. ءا. نازاربايەۆ كەدەن قىزمەتىن مەملەكەت قۇرۋ ىسىندەگى ماڭىزدى سالالاردىڭ ءبىرى رەتىندە ەرەكشە كوڭىل بولگەنىن اتاپ ءوتتى. سودان بەرگى ۋاقىتتا زاڭنامالىق جانە ۇيىمداستىرۋ تۇرعىسىندا قىرۋار جۇمىس اتقارىلدى، زاماناۋي كەدەندىك ينفراقۇرىلىم جاسالدى. دەگەنمەن، اتالعان سالادا ايتارلىقتاي دامۋ بولعانىمەن، كەدەن قىزمەتىندەگى بارلىق پروبلەما تۇبەگەيلى شەشىلدى دەي المايمىز.

وسى ورايدا مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ كەدەندىك جۇيەنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرىپ، ودان تۇسەتىن تابىستى كوبەيتۋدى تاپسىردى. كەدەن سالاسىن جەتىلدىرۋ ماقساتىندا ەلەكتروندى دەكلاراتسيا تاپسىرۋ جۇمىسى جەتىلدىرىلدى، تاۋەكەلدەردى باسقارۋ جۇيەسى ەنگىزىلدى، باسقا ورگانداردىڭ اقپارات جۇيەلەرىمەن ينتەگراتسيا ورناتىلىپ، قۇجات الماسۋ، ۇيىمداستىرۋ ءىسى جولعا قويىلدى.

كەدەن سالاسىنا قاتىستى زاڭنامانى جەتىلدىرۋ باعىتىندا مەملەكەت شەكاراسىندا زاڭسىز ساۋدا اينالىمىنا قارسى ءىس- قيمىلدىڭ كەشەندى جوسپارى قابىلدانىپ، كولەڭكەلى ەكونوميكاعا قارسى ءىس- قيمىل جونىندەگى 2021-2023 -جىلدارعا ارنالعان كەشەندى ءىس- شارالار جوسپارىنىڭ جوباسى ازىرلەندى. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى، قارجىلىق مونيتورينگ اگەنتتىكتەرىنىڭ، باس پروكۋراتۋرانىڭ، «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ، قارجى مينيسترلىگىنىڭ باسشىلارى اتالعان سالاداعى سىبايلاس جەمقورلىق جانە باسقا دا زاڭ بۇزۋشىلىق ارەكەتتەردى انىقتاۋ جونىندە، كىنالىلەردى زاڭدا بەلگىلەنگەن تارتىپپەن جاۋاپقا تارتۋ باعىتىندا قابىلدانىپ جاتقان شارالار جايىندا باياندادى.

سونىمەن قاتار وتىرىس بارىسىندا كەدەندىك پروتسەستەردى سيفرلاندىرۋ، بيۋدجەت كىرىسىن ارتتىرۋ، اتالعان سالاداعى سىبايلاس جەمقورلىقتىڭ سەبەبى مەن سالدارى سەكىلدى ماسەلەلەر تالقىلاندى.

كوميسسيادا پرەزيدەنتتىڭ كومەكشىسى - قاۋىپسىزدىك كەڭەسىنىڭ حاتشىسى اسەت يسەكەشيەۆ كەدەندىك باقىلاۋ ءىسىن ءوز دەڭگەيىندە ۇيىمداستىرۋ جانە سالا جۇمىسىن جاقسارتۋ جونىندەگى ۇسىنىستارىن ورتاعا سالدى.

جيىندا حالىقارالىق تاجىريبەدەگى كەدەندىك باسقارۋ ىسىنە ەنگىزىلىپ جاتقان وزىق تەحنولوگيالار، ونىڭ ىشىندە، سىرتقى ەكونوميكالىق قىزمەتكە جۇمىلدىرىلعان دەرەكقورلاردى سيفرلاندىرۋ مەن پرواكتيۆتى ينتەگراتسيالاۋ ماسەلەلەرى كوتەرىلدى. كوميسسيا وتىرىسىندا كەدەن سالاسىنداعى ەكونوميكالىق ءوسىمنىڭ تومەندەۋىنە جانە زاڭدى كاسىپكەرلىك قىزمەتىنە ءجيى كەدەرگى كەلتىرەتىن كەمشىلىكتەردى جويۋ ماسەلەسىنە ءمان بەرىلدى. مۇنى شەشۋ ءۇشىن كەدەن قىزمەتى مەن كاسىپكەرلەر اراسىنداعى ءوزارا ءىس- قيمىل تەتىكتەرىن ازىرلەۋ، سونداي- اق، كەدەندىك قۇقىق بۇزۋشىلىقتارعا ىقپال ەتەتىن جاۋاپسىز قىزمەتكەرلەردى انىقتاۋ، قۇقىق قورعاۋ قىزمەتىنىڭ تيىمدىلىگىن ارتتىرۋ تۋرالى ۇسىنىستار ايتىلدى.

جيىن قورىتىندىسى بويىنشا ناقتى ۇسىنىستار ازىرلەنىپ، ونى ورىنداۋ قارجى مينيسترلىگىنە، ءتيىستى مەملەكەتتىك ورگاندارعا تاپسىرىلدى. كوميسسيا وتىرىسىنىڭ سوڭىندا ق ر مەملەكەتتىك حاتشىسى قىرىمبەك كوشەربايەۆ كۇن تارتىبىندە قارالعان ماسەلەگە قاتىستى ناقتى تاپسىرمالار بەرىپ، ونىڭ ورىندالۋى قاتاڭ باقىلاۋدا بولاتىنىن مالىمدەدى.