شەتەلدەگى قانداس جاستاردىڭ ماقساتى - قازاقستاندا وقۋ
سپيكەر قازاقستانعا قانداستار كوشىنىڭ ەكىنشى تولقىنى باستالۋعا جاقىن ەكەنىن ايتادى، دەپ حابارلايدى قازاقپارات ءتىلشىسى.
«ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ بۇگىنگى ءۇشىنشى وتىرىسىن قوعام ومىرىنە تىڭ بۇرىلىس اكەلەتىن تاريحي وقيعا دەپ ايتۋعا بولادى. پاندەميا بۇكىل جەر شارىنداعى مەملەكەتتەردىڭ ءبارىن باسقاشا ستاندارتتارمەن ءومىر سۇرۋگە ءماجبۇر ەتتى. سونىڭ ىشىندە قازاقستان دا بار. وسى پاندەميا بارىسىندا پرەزيدەنت دەنساۋلىق ساقتاۋ، ءبىلىم، عىلىم، اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنداعى كەمشىلىكتەردىڭ ءبارىن ايتىپ ءوتتى. سوندىقتان ءبىز ءوزىمىزدى- ءوزىمىز اسىراۋ دەگەن قاعيداتتى ءبىرىنشى ورىنعا قويۋعا ءتيىسپىز. ول ءۇشىن عىلىم مەن ءبىلىم، دەنساۋلىق ساقتاۋ سالاسىن كەمەلدەندىرۋ كەرەك. وسىعان بايلانىستى ۇلتتىق كەڭەستىڭ مۇشەلەرى بۇگىن ءوز تاراپىنان وتە قۇندى ۇسىنىستاردى ورتاعا سالدى»، - دەدى ءوز پىكىرىن بىلدىرگەن اۋىت مۇقيبەك.
ۇلتتىق كەڭەس مۇشەسى بۇگىنگى وتىرىستا راۋان كەنجەحان ۇلىنىڭ قازاقستانعا ۇلتتىق مەكتەپتىڭ ۇلگىسىن ەنگىزۋ، اسىلبەك قوجاحمەتوۆتىڭ شەتەلدەن كەلگەن قانداستارعا ءبىلىم سالاسىنداعى گرانتتاردى ارتتىرۋ ۇسىنىستارىن ەرەكشە اتاپ ءوتتى.
سپيكەردىڭ ايتۋىنشا، قانداس جاستارعا بولىنەتىن گرانتتار سانى بۇرىن 2 پايىز مولشەرىندە بولسا، ەلباسى نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ تاپسىرماسىمەن ۇكىمەتتىڭ بۇرىنعى قاۋلىسى وزگەرتىلىپ، بۇل ۇلەس 4 پايىزعا ارتقان. ياعني قازاقستاندا بولىنەتىن مەملەكەتتىك گرانتتاردىڭ 4 پايىزى شەتەلدەن كەلگەن ۇلتى قازاق ستۋدەنتتەرگە بەرىلەدى.
«ءبىراق، بۇل كۆوتا دا ازدىق ەتەدى. سەبەبى، قازاق كوشىنىڭ ەكىنشى ۇلكەن تولقىنى باستالايتىن دەپ تۇر. قازاقستاندا ولاردى قۇجاتتاندىراتىن زاڭدىق نەگىز دايىن دەپ ايتۋعا بولادى. ايتسە دە تولىقتىرار تۇستار دا بارشىلىق. ماسەلەن قانداستاردى باسپانامەن، جەرمەن قامتۋ جاعى سەكىلدى ماسەلەلەردى ناقتىلاي ءتۇسۋ كەرەك»، - دەيدى ول.
اۋىت مۇقيبەك قازىرگى مامانداردىڭ ەسەبىنە قاراعاندا شەتەلدە 7-8 ميلليون قازاق بارىن ايتىپ ءوتتى.
«ونىڭ كەمىندە 3-4 ميلليونى بالالار مەن جاستار. قازاقستانعا كەلگىسى كەلەتىندەر دە سول جاستار. پاندەميا، ونىڭ سىرتىندا شەتەلدەگى ساياسي وقيعالار - وسى قازاقتارعا قازاقستاننان باسقا وتانىنىڭ جوق ەكەنىن، قازاقستاننان باسقا جەردە قازاق بولىپ ءومىر ءسۇرۋ مۇمكىن ەمەس ەكەنىن ابدەن ءتۇسىندىردى. مۇمكىندىك بولسا، ولاردىڭ شەتەلدە ءبىر كۇن دە تۇرعىسى جوق. قازاقستانعا قايتسەك تە جەتسەك دەگەندى ماقسات تۇتىپ وتىر. بۇرىن ولار ءوز اياعىمەن كوشىپ كەلسە، ەندى ولاردى مەملەكەتارالىق كەلىسىمدەر جاساپ، كوشىرىپ اكەلۋىمىز كەرەك. سەبەبى، قازاقستانداعى دەموگرافيالىق توقىراۋ سوعان ماجبۇرلەپ وتىر. ول كۇن دە الىس ەمەس. ەرتەڭ بە، بۇرسىگۇنى مە - ول كوشتىڭ ۇلكەن تولقىنى باستالادى. سوعان دايىن بولۋىمىز، ەڭ الدىمەن، كەلگەن جاستاردى وقىتىپ، ءبىلىم بەرۋىمىز كەرەك. سوندىقتان مەنىڭ ويىمشا، 4 پايىز گرانت ازدىق ەتەدى. مەن ونى كەمىندە 10 پايىزعا كوبەيتۋدى ۇسىنار ەدىم. ولار قازاقستانعا قازىر قاجەتتى اۋىل شارۋاشىلىعى سالاسىنا كەرەك ماماندىقتاردى ۇيرەنۋى ءتيىس»، - دەدى اۋىت مۇقيبەك.
ەسكە سالا كەتسەك، ۇلتتىق قوعامدىق سەنىم كەڭەسىنىڭ ءۇشىنشى وتىرىسىندا اسىلبەك قوجاحمەتوۆ شەتەلدەگى قانداستارعا كوپتەپ گرانت ءبولۋدى ۇسىنعان بولاتىن.