قىرىمبەك كوشەربايەۆ: سىبايلاس جەمقورلىق - مەملەكەت دامۋىنا كەدەرگى كەلتىرەتىن ۇلكەن كەسەل

نۇر- سۇلتان. قازاقپارات - اقوردادا مەملەكەتتىك حاتشى قىرىمبەك كوشەربايەۆتىڭ توراعالىعىمەن ق ر پرەزيدەنتى جانىنداعى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل ماسەلەلەرى جونىندەگى كوميسسيانىڭ وتىرىسى ءوتتى، دەپ حابارلادى قازاقپارات ءتىلشىسى.

وتىرىستا مەملەكەتتىك- جەكە مەنشىك ارىپتەستىك (م ج ءا) شەڭبەرىندە شارتتار جاساسۋ كەزىندەگى زاڭدىلىقتىڭ جاي- كۇيى ماسەلەلەرى تالقىلاندى. باس پروكۋراتۋرانىڭ، رەسپۋبليكالىق بيۋدجەتتىڭ اتقارىلۋىن باقىلاۋ جونىندەگى ەسەپ كوميتەتىنىڭ، سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس- قيمىل اگەنتتىگىنىڭ، «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسىنىڭ، ۇلتتىق ەكونوميكا جانە قارجى مينيسترلىكتەرىنىڭ ءبىرىنشى باسشىلارىنىڭ باياندامالارى تىڭدالدى.

زاڭعا سايكەس م ج ءا- ءنىڭ نەگىزگى مىندەتتەرى - مەملەكەت پەن جەكە ارىپتەستىڭ ءتيىمدى ءوزارا ءىس- قيمىلى ءۇشىن جاعداي جاساۋ، مەملەكەت ەكونوميكاسىنا ينۆەستيتسيالار تارتۋ، حالىقتىڭ مۇددەلەرى مەن قاجەتتىلىكتەرىن ەسكەرە وتىرىپ، تاۋارلار مەن جۇمىستاردىڭ، كورسەتىلەتىن قىزمەتتەردىڭ قولجەتىمدىلىگى مەن ساپاسىنىڭ دەڭگەيىن ارتتىرۋ، ەلدەگى جالپى يننوۆاتسيالىق بەلسەندىلىكتى ارتتىرۋ، ونىڭ ىشىندە جوعارى تەحنولوگيالىق جانە عىلىمدى قاجەتسىنەتىن وندىرىستەردى دامىتۋعا جاردەمدەسۋ بولىپ سانالادى.

«سىبايلاس جەمقورلىق مەملەكەت دامۋىنا كەدەرگى كەلتىرەتىن ۇلكەن الەۋمەتتىك كەسەل. وسىعان بايلانىستى مەملەكەت باسشىسى قاسىم- جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ قوعامداعى بۇل پروبلەمامەن كۇرەس جۇرگىزۋدىڭ نەگىزگى باعىتتارىن بەلگىلەپ بەردى. ءبىز كوميسسيا مۇشەلەرى اتالعان باعىتتاردى، مەملەكەت باسشىسىنىڭ بەرگەن تاپسىرمالارىن ورىنداۋ بويىنشا ناقتى شارالاردى قابىلداۋىمىز قاجەت»، - دەدى وتىرىس بارىسىندا قىرىمبەك كوشەربايەۆ.

ۇلتتىق ەكونوميكا مينيسترلىگىنىڭ اقپاراتى بويىنشا، 2005 -جىلدان باستاپ وسى جىلدىڭ 1 - قاراشاسىنا دەيىن ەلىمىزدە بارلىعى 671 م ج ءا كەلىسىمشارتى جاسالعان. قازىرگى ۋاقىتتا 606 نىسان پايدالانۋ، 65 م ج ءا ىسكە اسىرۋ ساتىسىندا تۇر.

باس پروكۋراتۋرا جۇرگىزگەن تالداۋ م ج ءا ينستيتۋتىن قولدانۋ بويىنشا ۋاكىلەتتى ورگاندار جۇمىسىنىڭ تيىمدىلىگىنىڭ جەتكىلىكسىز ەكەنىن انىقتاعان. مەملەكەتتىك ورگاندار م ج ءا نىساندارىنىڭ قۇنىن نەگىزسىز ارتتىرۋعا، كورسەتكىشتەردى ۇلعايتۋ ماقساتىندا، ونىڭ ىشىندە م ج ءا سۋبەكتىلەرى بولىپ سانالمايتىن تۇلعالارمەن نەمەسە بىلىكتىلىك تالاپتارىنا ساي كەلمەيتىن جەكە سەرىكتەستەرمەن فورمالدى شارتتار جاساسۋعا جول بەرىلگەن.

شارتتار شەڭبەرىندە قابىلدانعان مىندەتتەمەلەردى جەكە، سونداي- اق مەملەكەتتىك ارىپتەستەر تاراپىنان ورىنداماۋ جاعدايلارى دا بولعان.

م ج ءا- ءنىڭ نەعۇرلىم شىعىندىق شارتتارىنىڭ باسىم بولىگى جەكە ارىپتەستەرمەن تىكەلەي كەلىسسوزدەر جولىمەن جاسالعانىن اتاپ وتكەن ءجون. بۇل ولاردى ءىرى ساتىسىندا ناقتى باسەكەلەستىك ورتانى قامتاماسىز ەتپەيدى.

قارجى مينيسترلىگىنىڭ اۋديتورلىق ءىس- شارالارىنىڭ ناتيجەسى بويىنشا ءبىرقاتار بۇزۋشىلىقتار، ونىڭ ىشىندە راسىمدىك جانە قارجىلىق سيپاتتاعى بۇزۋشىلىقتار انىقتالدى. ال «اتامەكەن» ۇلتتىق كاسىپكەرلەر پالاتاسى م ج ءا جوبالارى بويىنشا تولىق جانە قولجەتىمدى اقپاراتتىڭ بولماۋىن، كاسىپكەرلەردىڭ قاتىسۋى ءۇشىن شەكتەۋلەر مەن م ج ءا- ءنىڭ قۇقىقتىق رەگلامەنتتەۋىندە قاراما- قايشىلىقتاردى كورسەتكەن.

قازىرگى ۋاقىتتا م ج ءا جوبالارىمەن سۋ جانە ەنەرگيامەن جابدىقتاۋ، كولىك، جول قۇرىلىسى، بايلانىس، اپاتتىق- قۇتقارۋ قىزمەتى مەن تۋريزم سالالارى ناقتى قامتىلماعان. ارنايى ەكونوميكالىق ايماقتاردىڭ ينفراقۇرىلىمىن سالۋ كەزىندە م ج ءا جوبالارى ىسكە اسىرىلماعان، ال زاڭدا بۇل ءۇشىن قۇقىقتىق مەحانيزم قاراستىرىلماعان.

اتالعان پروبلەمالاردى تالقىلاۋ بارىسىندا كوميسسيا مۇشەلەرى بۇزۋشىلىقتاردىڭ كوپشىلىگى م ج ءا- ءنى ىلگەرىلەتۋ بويىنشا جۇيەلىلىكتىڭ بولماۋىنا، م ج ءا جانە تاعى باسقا سالاداعى ۋاكىلەتتى جانە جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگانداردىڭ جۇمىس تيىمدىلىگىن ۇيلەستىرۋ مەن تالداۋ جەتكىلىكسىزدىگىنە بايلانىستى ەكەنىن اتاپ ءوتتى.

وتىرىس قورىتىندىسى بويىنشا كوميسسيا مەملەكەتتىك- جەكە مەنشىك ارىپتەستىك سالاسىندا انىقتالعان بۇزۋشىلىقتاردى جويۋ بويىنشا كەشەندى شارالاردى قابىلداۋدى تاپسىرىپ، اتقارىلعان شارالارعا قاتاڭ باقىلاۋ ورناتۋ ماقساتىندا ەسەپ بەرۋ جۇيەسىن بەكىتتى.

اۆتور: ايان بەكەن ۇلى