الەمدەگى ەڭ قۇندى ۆاليۋتالار

 نۇر-سۇلتان. قازاقپارات - كەز-كەلگەن مىقتى مەملەكەتتىڭ نەگىزگى كورسەتكىشتەرى ونىڭ ىشكى اينالىمداعى ۆاليۋتاسىندا. كەي تەڭگەرىمدەر مەملەكەتتىڭ ىشكى نارىعىمەن قاتار، سىرتقى اينالىمدارىندا دا باسىم ءرول اتقارىپ جاتادى.

اراب تۇبەگىنىنىڭ تۇرعىندارى ەش جۇمىس ىستەمەي، مەملەكەتتىڭ دوتاتسيالارىن الىپ- اق شاتتىقتا ءومىر سۇرەتىنى ەشكىمگە قۇپيا ەمەس. ونىڭ ىشىندە كاتار، يەمەن، كۋۆەيت، ومان، باحرەين سياقتى ەلدەر - الەمدىك ارەناداعى مۇناي ەكسپورتى بويىنشا الپاۋىت مەملەكەت سانالادى.

سايكەسىنشە بۇل قۇبىلىس ولاردىڭ ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەرىن جوعارىدا ۇستاپ كەلەدى. ءقازىردىڭ وزىندە اتالعان مەملەكەتتەردىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتالارى ءسوزسىز قۇندى سانالادى، ءبىراق سۇرانىس ازايىپ كەلەدى. ونىڭ ءبىر سەبەبى، ەلدەگى تابيعي رەسۋرستار ياعني مۇنايدىڭ دا ءبىر كۇنى بىتەتىن شەگى بولادى. دەمەك، قۇندى وبليگاتسيالار مەن اكتسيالارىن سالىپ وتىرعان ءىرى كورپوراتسيالار ەپتەپ جاعالارىن تارتۋدا.

الەمدەگى ەڭ قۇندى ۆاليۋتالاردىڭ وندىعى سوڭعى ونجىلدىقتا وزگەرەر ەمەس. سونىمەن:

1. كۋۆەيت دينارى (KWD). كۋۆەيت - پارسى تۇبەگىنىڭ جاعالاۋىندا ورنالاسقان، مۇناي قورىنا وتە باي مەملەكەت. ۇلتتىق ۆاليۋتاسىنىڭ اتى - ەجەلگى ريمنىڭ جازبالارىندا ءجيى كەزدەسەتىن سوزبەن سايكەستەندىرىپ قويىلعان. 1996 -جىلدان بەرى اينالىمدا.

2. باحرەين دينارى (BHD). ەكىنشى ورىندا باحرەين دينارى. باحرەين - مونارحيالىق باسقارۋعا جاقىن امىرلىك. سوڭعى ون جىلدان اسا ۋاقىتتا، امەريكاندىق دوللارمەن تىعىز بايلانىستا. سايكەسىنشە امىرلىكتىڭ تەڭگەرىم كۋرسى، امەريكاندىق ۆاليۋتا كۋرسىنىڭ وزگەرۋ- وزگەرمەۋىنە تىكەلەي بايلانىستى.

3. ومان ريالى (OMR). ومان مەملەكەتى - VII عاسىردا سول تۇبەكتى باسقارعان شەيحتاردىڭ العاشقى ديناستياسىنىڭ اتىمەن ساقتالعان ەجەلگى مەملەكەت. ريال دا تىكەلەي امەريكاندىق دوللار كۋرسىمەن تىعىز بايلانىستا.

4. يوردان دينارى (JOD). رەيتينگتىڭ ءتورتىنشى ورىنى يوردان دينارى - يوردانيانىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسى. قارجىلىق تۇرعىدا بۇل مەملەكەت جەتكىلىكتى دامىعان، مىقتى مەملەكەت. ەلدىڭ ەكونوميكاسى تولىققاندى مۇناي ءوندىرىسى مەن اۋىلشارۋاشىلىعىنا نەگىزدەلەدى.

5. فۋنت ستەرلينگ (GBR). ەڭ قۇندى ۆاليۋتالار ءتىزىمىنىڭ بەسىنشى ورىنىندا فۋنت ستەرلينگ - ۇلى بريتانيانىڭ ۇلتتىق ۆاليۋتاسى. فۋنت ستەرلينگتىڭ ەڭ العاشقى باسىلىمدارى XVII عاسىردان، ناقتىراق 1694 -جىلدان باستاۋ الادى.

6. كايمان ارالدارىنىڭ دوللارى (KYD). كايمان ارالدارى بريتاندىق تەرريتورياعا تيەسىلى جانە سالىق سفەراسىنداعى زاڭدارى بارىنشا جەڭىلدەتىلگەن مەملەكەت. ۇلتتىق ۆاليۋتاسى 1972 -جىلدان اينالىمدا. ۆاليۋتا كۋرسى فۋنت ستەرلينپەن تىعىز بايلانىستى.

7. ەۋرو (EUR). ەۋروزوناعا كىرەتىن 17 جانە كىرمەيتىن 9 مەملەكەتتىڭ رەسمي ۆاليۋتاسى. ەۆروۆاليۋتا الەمگە 1999 -جىلى تانىستىرىلعان بولاتىن. بۇگىندە ەۋروپا نارىعىندا ءوز تەڭگەرىمىن تۇراقتى ۇستاپ كەلە جاتىر.

8. شۆەيتساريالىق فرانك (CHF). شۆەيتسارياعا الەمدەگى ەڭ تۇراقتى، ەڭ باي مەملەكەت دەسەك قاتەلەسپەيمىز. مەملەكەتتىڭ بانكتىك جۇيەسى بىرنەشە ءجۇزجىلدىق قاتارىنان ەڭ بەرىك، ال شۆەيتساريالىق فرانك - سەنىمدى ۆاليۋتا بولىپ كەلەدى.

9. ا ق ش دوللارى (USD). الەمدەگى ەڭ تانىمال ۆاليۋتا - ا ق ش دوللارى. نارىقتاعى ساتۋ- ساتىپ الۋ وپەراتسيالارىنىڭ 50 پايىزى اتالمىش ۆاليۋتامەن جۇرگىزىلەدى. مۇناي سالاسىنداعى بارلىق كەلىسىمدەر ا ق ش دوللارىنا ارقىلى جۇزەگە اسادى.

10. ليۆيا دينارى (LYD). سوڭعى جىلدارى ليۆيا ازاماتتىق قاقتىعىستار مەن ساياسي قيىندىقتاردى باستان كەشىرىپ جاتسا دا، ۇلتتىق ۆاليۋتاسى، ەلدى كۇيرەۋدەن ساقتاپ تۇر.