قاسقىر سوققان كەلىنشەك
ءباتيما بيسەكەنوۆانىڭ جاستىق شاعى تەرەكتىنىڭ شالقار كولىنىڭ جاعاسىندا ءوتتى. وسى وڭىردە مەكتەپتە ءبىلىم الدى، بالىق سەحىندا ەڭبەك ەتتى. تاعدىردىڭ جازمىشىمەن زينەددين بيسەكەنوۆپەن شاڭىراق كوتەرىپ، توعاناس اۋىلىندا عۇمىر كەشتى. مىنە نەگىزگى اڭگىمە قىلارلىق وقيعانىڭ قىزىقتى جەلىسى دە وسى توعاناس اۋىلىندا، 20 جاستاعى كەلىنشەك ءباتيمانىڭ باسىنان وتەرىن ول كەزدە كىم ءبىلىپتى؟ ! 1965 -جىلى شاڭىراق قۇرعان ءباتيمانىڭ كۇيەۋى زينەددين كۇز ايىندا ازاماتتىق بورىشىن وتەۋگە كەڭەس ارمياسى قاتارىنا شاقىرىلادى. اياعى اۋىر جاس كەلىنشەك ۇيدە اتا- ەنەسىمەن قالا بەرەدى. اتاسى سەيىتقالي قاريا كەڭشاردىڭ ءبىر تابىن ءىرى قارا مالىن باعاتىن. ءبىر جىلدان سوڭ سەيىتقالي قاريا زەينەتكەرلىككە شىعىپ، توعاناس اۋىلىنىڭ №2 بولىمشەسىنە جاقىن اڭقاتى وزەنى جاعاسىنداعى قىستاۋعا كوشىپ كەلىپ ورنالاسادى. باعىمدارىنداعى ءىرى قارا، قوي- ەشكى كۇندەلىكتى تىرلىكتەرىن وتكەرۋگە ەرمەك ەدى. وتاعاسى زينەدديننىڭ ارميا قاتارىنا الىنعانىنا 6 اي بولعاندا ءباتيما دا جەڭىلدەنىپ، تۇڭعىش قىزدارى ومىرگە كەلگەن.
- اتا- ەنەم جارىق دۇنيەگە كەلگەن تۇڭعىش قىزدارىن بىردەن ءوز باۋىرلارىنا سالىپ، ماپەلەپ وسىرۋگە سونداي ىنتالى بولدى. ءتىپتى ءبىر ساتكە كورمەي قالسا، مازاسىز كۇيگە تۇسەتىن. ءالى ەسىمدە، كۇز ايىنىڭ اياق شەنىندە اتا- ەنەم كىشكەنە قىزدى الىپ، توعاناس اۋىلىنىڭ ورتالىعىنا قوناققا كەتتى. ۇيدە جالعىز قالدىم. كەشكىلىك اۋلاداعى مالدى قاماپ، جايعاستىرۋعا شىققانىم سول ەدى، زۋ ەتىپ ءبىر يت قورا ىشىنە كىرىپ كەتكەندەي بولدى. قوراعا كىرگەن بويدا الگى يت شەتتە تۇرعان سيىرعا جابىسا كەتىپ، مالدار وكىرىپ، قورا ءىشى ازان- قازان بولعانى. ويىمدا ەشتەڭە جوق، مەن سول ساتتە قولىمداعى ايىرمەن الگى ءيتتىڭ باسىنان بار كۇشىمدى سالا ۇرا بەردىم، ۇرا بەردىم. جاڭاعى يت سىلق ەتىپ قۇلاپ تۇسكەن سوڭ، اۋلانىڭ سىرتىنا سۇيرەپ شىعارا سالدىم. كەشقۇرىم قوناقتان ورالعان اتام مەن ولتىرگەن ماقۇلىقتى كورە سالا «ويباي، مىناۋىڭ قاسقىر عوي، مىنا پالەمەن قالاي الىسقانسىڭ شىراعىم؟ » - دەپ مەنىڭ باتىلدىعىما قايران قالعانى بار، - دەيدى سول كەزدى ەسىنە العان ءباتيما اپا.
ءيا، 20 جاسىندا قاسقىر سوققان كەلىنشەك ءباتيما سول ولتىرگەن قاسقىرىنىڭ تەرىسىن ورال قالاسىنداعى ءتيىستى مەكەمەگە تاپسىرىپ، تەرىنىڭ قۇنى مەن سىياقىسىن الىپ كەلگەن سوڭ اۋىل ىشىندە «قاسقىر سوققان كەلىنشەك» اتالىپ جۇرە بەرگەنى بار. سول جىلدارى كەڭشاردىڭ باس زووتەحنيگى حاميت قارجاۋوۆ قاسقىر سوققان كەلىنشەك ءباتيما جونىندە اۋداندىق گازەتكە ماقالا دا جاريالاعان ەكەن. سونىمەن قاسقىرمەن الىسقان ب. بيسەكەنوۆا - ۇزاق جىلدار اۋداندىق پروكۋراتۋرادا تازالىقشى بولىپ ەڭبەك ەتىپ، زەينەتكەرلىككە شىققان وتاعاسى زينەددينمەن بىرگە 4 قىز، 3 ۇل تاربيەلەپ ءوسىرىپ، 6 نەمەرە، 10 جيەن، 5 جيەنشاردىڭ قىزىعىن كورىپ وتىرعان باتىر دا باقىتتى انا. ال قولىنداعى ايىرىمەن قاسقىردى جەر جاستاندىرعان جاس كەلىنشەكتىڭ بۇل باتىلدىعىن، قايسارلىعىن بۇل كۇندە بىرەۋ بىلسە، بىرەۋ بىلمەسى انىق. ءبىزدىڭ باستى ماقساتىمىز دا ءباتيما بيسەكەنوۆانىڭ باتىلدىق قاسيەتىن كوپكە جاريا ەتۋ بولاتىن.
مۇسىربەك ايتاشەۆ باتىس قازاقستان وبلىسى، سىرىم اۋدانى
«ايقىن»
