الەمدە رەسمي تۇردە بەس ەل يادرولىق قارۋلارى بار ەكەنىن مويىندايدى
«سۇستى قارۋىم بولسا كەز كەلگەنگە سەس كورسەتە الام» دەپ سەنىپ وتىرعاندار ازىرگە ەشقانداي دايەك پەن دەرەككە قۇلاق اسقىسى جوق. بۇل ماسەلە استاناداعى حالىقارالىق جيىندا كەڭىنەن تالقىلاندى.
الەمنىڭ تۇكپىر- تۇكپىرىنەن جينالعان ماماندار زۇلمات قارۋدىڭ سالدارىمەن كۇرەستى ءسوز قىلىپ، ودان باس تارتپاي وتىرعان ەلدەرگە ۇندەۋ جولدادى. بۇگىندە الەمدە سەگىز يادرولىق الپاۋىت ەل بار دەسەدى. ونىڭ بەسەۋى رەسمي تۇردە قارۋلارى بار ەكەنىن مويىندايدى.
الەم پروبلەمالارىن زەرتتەۋشى ستوكگولم ينستيتۋتىنىڭ مالىمەتىنشە، بۇلاردىڭ يەلىگىندە 15 مىڭ يادرولىق وقتۇمسىق بار بولسا كەرەكتى. ازىرگە بۇلاردىڭ ەشقايسىسى قازاقستان سەكىلدى يادرولىق الەۋەتتەن باس تارتقىسى جوق. قۇبىلمالى قىم قۋىت زاماندا جەر شارىنىڭ كەز كەلگەن نۇكتەسىنە جەتەتىن راكەتانى ەلدەن شىعارعان نۇرسۇلتان نازاربايەۆتىڭ قادامى بۇگىندە تورتكۇل دۇنيەگە ۇلگى.
قايرات ءابدىراحمانوۆ، ق ر سىرتقى ىستەر ءمينيسترى:
- تاعى ءبىر قادام رەتىندە ءبىز مەملەكەتتەردى يادرولىق قارۋعا تىيىم سالاتىن كەلىسىمدى قولداۋعا شاقىرامىز. قازاقستان بۇل قۇجاتقا اعىمداعى جىلدىڭ 2 - ناۋرىزىندا قول قويدى. قازىرگى تاڭدا بۇل كەلىسىم راتيفيكاتسيالانۋعا دايىندىق ۇستىندە. كەلىسىمدى راتيفيكاتسيالاماي وتارعان ەلدەر بۇل - ا ق ش، قىتاي، يران، يزرايل، ءۇندىستان ، پاكىستان، كورەيا جانە ەگيپەت. سەبەپ - ساياسي ۇستانىم مەن گەو- ساياسي مۇددەلەر. ال ورتاق كەلىسىمگە كەلمەي، يادروسىز الەم قۇرۋ ازىرگە مۇمكىن ەمەس.
لاسسينا زەربو، يادرولىق سىناقتارعا جاپپاي تىيىم سالۋ شارتى ۇيىمىنىڭ اتقارۋشى حاتشىسى:
- قازاقستان بۇل پروتسەستە بەلسەندى ءرول اتقارادى. قازاق ەلى ارقىلى ءبىز كۇللى الەمدى قارۋسىزداندىرۋعا قول جەتكىزەمىز دەپ سەنەمىن. مەنىڭ ويىمشا، الەمدەگى ەشبىر ەل بۇل قارۋ ءتۇرىن قولدامايدى. تەك كەي ەلدەردى يادرولىق قارۋسىزداندىرۋ پروتسەسىنىڭ كەيبىر تەتىكتەرى قاناعاتتاندىرماۋى مۇمكىن. سوندىقتان ءبىز مۇددەلەردى توعىستىرىپ، ءبىر بايلامعا كەلۋ ءۇشىن جاعداي جاساۋدى ماقسات تۇتامىز.
استانادا ايتىلعان ۇسىنىستار الەمدىك قاۋىمداستىقتىڭ قۇلاعىنا جەتسە، ب ۇ ۇ- نىڭ ماقساتى ورىندالادى. سەمەي، حيروسيما- ناگاساكي سۇمدىقتارى قايتالانبايدى. جاپپاي قىرىپ- جويۋ قارۋى لانكەستەردىڭ قولىنا ءتۇسۋ ءقاۋىپى جويىلادى. بولاشاعىن ويلاعان كەز كەلگەن مەملەكەت وسى دايەكتەردى نازارعا الۋى ءتيىس. ساراپشىلار پىكىرى وسىعان سايادى.
www.24.kz
