حالىق جىرشىسى اتانعان بالا وراز جايلى نە بىلەمىز

None
None
اتىراۋ. قازاقپارات - حالىق جىرشىسى اتانعان ايتىس اقىنى، ءانشى بالا وراز وتەباي ۇلىنىڭ (1837-1882) مۇراسى بۇگىنگى كۇنگە دەيىن جەتكەنىمەن، ءالى دۇرىس زەرتتەلمەگەن.  

بالا ورازدىڭ گۋريەۆكە ارنالعان العاشقى ءاننىڭ اۆتورى ەكەندىگى بارشامىزعا ايان.
ول 1882 -جىلى قازىرگى ماحامبەت اۋدانى، تاڭداي اۋىلىنان سولتۇستىك- باتىسقا قاراي 30 ك م جەردە جەرلەنگەن. جىراۋدىڭ مازارى جەرگىلىكتى ماڭىزى بار كيەلى ورىندار قاتارىنا ەنگەن.

بالا وراز اكەدەن جاستاي جەتىم قالىپ، جالشىلىق ءومىر كەشكەن. وسە كەلە ونەر قۋىپ جەم، جايىق، ويىل، قوبدا، تورعاي، نارىن قۇمى، سىر بويى ەلدەرىن ارالاپ، اقىندىعىمەن ەلگە تانىلعان. شىنشىل، تۋراشىلدىعى ءۇشىن قۋعىن- سۇرگىن كوپ كورگەن.

مۇرات، قۇلمانبەت، جىبەك، الما قىز، تاما دوسجان سىندى اقىندارمەن ايتىسقان. بالا ورازدىڭ الما قىزبەن ايتىسۋى قىز بەن جىگىت ايتىسى ۇلگىسىندە، ءازىل-قالجىڭ، ءسوز جارىستىرۋ، كوڭىل-كۇي اۋەنىنە قۇرىلعان.

ونىڭ اقىندىق دارىنى مۇراتپەن، جىبەك قىزبەن، قۇلمانبەتپەن بولعان ايتىستارىنان ايقىن تانىلادى. جىبەكپەن ايتىسىندا ەل قورعاعان باتىرلاردى جىرلايدى، ايتىس جەلىسىنەن رەسەي ۇكىمەتىنىڭ وتارلاۋ ساياساتىنا، ۇردا- جىق تورەلەرىنە، ولارعا جارامساقتانعان جەرگىلىكتى اكىمدەرىنە نارازىلىعى ايقىن بايقالادى. قۇلمانبەتپەن ايتىسى - قازاق ادەبيەتى تاريحىنداعى كوركەمدىگى جوعارى، ەڭ ۇزدىك ايتىستاردىڭ ءبىرى. تويباستار، ارناۋ ولەڭدەرىندە ەرلىكتى، ەلدىكتى تولعاپ، ومىردەگى جاعىمسىز ىستەردى وتكىر اشكەرەلەگەن. ول ايگىلى ءانشى مۇحيتپەن قاتار جۇرگەن، وزىندىك ساز، ادەمى اۋەنى بار ءانشى- اقىن بولعان.

«2007 -جىلى اقىننىڭ 170 جىلدىعىنا وراي جەرلەنگەن جەرىنە كەسەنە تۇرعىزىلدى. اينالاسىن بيىكتىگى 1 مەتر بولاتىن تەمىر قورشاۋمەن قورشاعان. مازاردىڭ بيىكتىگى - 7 مەتر، كولەمى - 3x3 مەتر. اتىراۋ وبلىسى اكىمدىگىنىڭ 2010 -جىلعى 23 -قاراشاداعى №299 -قاۋلىسىمەن جەرگىلىكتى ماڭىزى بار تاريح جانە مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرىنىڭ مەملەكەتتىك تىزىمىنە ەنگىزىلگەن»، دەيدى اتىراۋ وبلىسى تاريحي- مادەني مۇرانى قورعاۋ، قالپىنا كەلتىرۋ جانە پايدالانۋ جونىندەگى مەملەكەتتىك ينسپەكسياسى باسشىسىنىڭ ورىنباسارى فارحاد بايداۋلەتوۆ.

سوڭعى جاڭالىقتار