نەگە ايەلدەردىڭ باسى ءجيى اۋىرادى؟
Frontiers in Molecular Biosciences جۋرنالىندا ماقالاسىن جاريالاعان عالىمدار وسىنداي قورىتىندىعا كەلدى، دەپ حابارلايدى ريا نوۆوستي.
«قازىر ءبىز باس ساقيناسى ۇستامايتىن ەرىكتىلەرگە كلينيكاعا دەيىنگى سىناق جۇرگىزۋگە دايىندالىپ جاتىرمىز. تاجىريبە ءساتتى اياقتالسا، باس ساقيناسىنا قارسى ارنايى ەم تابۋعا ءبىر قادام جاقىندايمىز»، - دەپ مالىمدەدى يسپان ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ عالىمدارىنىڭ ءبىرى انتونيو فەررەر- مونتيەل.
فەررەر- مونتيەل مەن ارىپتەستەرى ايەلدەردىڭ باس ساقيناسى نەگە ءجيى ۇستاپ قالاتىنىن تۇسىندىرەتىن زەرتتەۋ ناتيجەلەرىنە قول جەتكىزدى. عالىمدار ءارتۇرلى گورموندار مەن باسقا دا زاتتاردىڭ باس ساقيناسىنا شالدىققاندارعا قالاي اسەر ەتەتىنىن زەرتتەپ كوردى.
بيولوگتىڭ ايتۋىنشا، ونىڭ كومانداسى ايەلدەر مەن ەرلەردىڭ اعزاسىندا ءارتۇرلى مولشەردە كەزدەسەتىن الۋان ءتۇرلى زاتتاردىڭ جىلى مەن سۋىقتى سەزۋگە جاۋاپ بەرەتىن ءارى باس ساقيناسىنىڭ پايدا بولۋىنا قاتىستى TRPV1 رەتسەپتورلارىنىڭ جۇمىسىنا قالاي اسەر ەتەتىنىن قاراستىرعان.
وسى دەرەكتەردى سارالاي كەلە عالىمدار بايقاعانداي، كوپتەگەن ايەلدەر مەنسترۋاتسيا سيكلى بۇزىلعاندا نەمەسە مەنوپاۋزا كەزىندە باس ساقيناسىنىڭ جەڭىلدەگەنىن نەمەسە مۇلدەم ايىعىپ كەتكەنىن ايتىپتى. وسى جايتقا بايلانىستى ماقالا اۆتورلارى ايەلدەردىڭ باستى جىنىستىق گورمونى - ەستروگەن مەن باس ساقيناسىنىڭ وشاعى بولىپ تابىلاتىن TRPV1 ۇشتىك جۇيكە توراپتارى قىزمەتىنىڭ بۇزىلۋى اراسىنداعى بايلانىستى انىقتاۋعا تىرىستى.
ول ءۇشىن عالىمدار ميداعى TRPV1 رەتسەپتورلارى مەن ەستروگەننىڭ اسەرىنەن قوزاتىن جۇيكە جاسۋشالارىنىڭ ورنالاسۋىن ءوزارا سالىستىرىپ كوردى. زەرتتەۋ ناتيجەسىندە، ولاردىڭ ءبىر-بىرىمەن سايكەس كەلەتىنى انىقتالعان، ءتىپتى مۇنداي نەيرونداردىڭ باسىم بولىگى ۇشتىك توراپتاردىڭ ىشىندە ورنالاسادى ەكەن.
عالىمدار تۇسىندىرگەندەي، بۇل جۇيكە جاسۋشالارى ەستروگەنگە باي ورتادا بولسا سىرتقى سيگنالدارعا اسا سەزىمتال كەلىپ، بەلسەندىلىگى ايتارلىقتاي ۇلعايادى. دەمەك، بۇل جاسۋشالار قىزمەتىنىڭ بۇزىلۋى نەمەسە ايەلدەر گورمونىنىڭ شەكتەن تىس بولۋى باس ساقيناسىن تۋدىرادى.
ەر ادامداردا مۇنداي جايت وتە سيرەك بولادى، سول سەبەپتى ولاردىڭ باسى ايەلدەرمەن سالىستىرعاندا ءۇش ەسە سيرەك اۋىرادى ەكەن.
