وتاندىق عالىمدار سۋتەگى گازىن وندىرۋگە دايىندالىپ جاتىر

استانا. قازاقپارات - ەلىمىزدە مۇناي وڭدەلگەننەن كەيىن كۇكىرت سۋتەگى كوپ مولشەردە قالدىق كۇيىندە قالىپ، اينالانى لاستاپ بارادى. سوندىقتان سۋتەگى گازىن پايداعا جاراتۋ وزەكتى.

قازىر وسى باعىتتا نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋنتتەرى عىلىمي جۇمىستارمەن اينالىسىپ جاتىر. ياعني الداعى ۋاقىتتا سۋتەگى گازى وتىن رەتىندە پايدالانىلۋى مۇمكىن.

 اڭگىمەنى ارىدەن باستايىق. اتىراۋ وبلىسىنداعى مۇناي- گاز وندىرەتىن كاسىپورىننىڭ ماڭىندا «سارى قامىس» اتالاتىن ءبۇتىن ءبىر اۋىل ورنالاسقان ەدى ءبىر كەزدە. الگى جەردىڭ اۋاسىنا كۇكىرت تارالىپ، ماڭايداعى تۇرعىندارعا قاۋىپ تونگەنى بار. سودان اتالعان اۋىل حالقىن وزگە جەرگە كوشىرۋ تۋرالى شەشىم قابىلداندى. سەبەبى سۋلفيت اتموسفەراعا جايىلسا، تەرى اۋرۋلارىن تۋعىزادى. جالپى مۇناي ەكىگە بولىنەدى. بىرىندە كۇكىرتى كوپ، ەكىنشىسىندە از. ەگەر مۇنايدىڭ قۇرامىندا كۇكىرت سۋتەگى 0,5 پايىزدان جوعارى بولسا، بۇل جاقسى ەمەس. وسىنى ەسكەرگەن نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتتەرى ەندى كۇكىرتتى پايداعا جاراتۋ ماسەلەسىمەن اينالىسىپ جاتىر.

 داۋلەت ايتىمبايەۆ، نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى:

 - قازاقستانداعى مۇناي وندىرەتىن ورىنداردا كۇكىرت 0,5 پايىزدان جوعارى بولىپ تابىلادى. سوندىقتان ءبىز وسى ماسەلەنى شەشۋ ءۇشىن وسىنداي شەشىمگە كەلدىك. بىرىنشىدەن، كۇكىرتى كوپ بولسا، مۇنايدىڭ ءوزىن وڭدەۋ قيىنعا سوعادى. ەكىنشىدەن، باعاسى، ساپاسى تومەنىرەك بولادى. ەلىمىزدە كۇكىرت وڭدەلمەيدى ەمەس. ءبىراق بۇل جاستار سۋلفيتتى وزگە تاسىلمەن كادەگە جاراتپاق.

 ايدانا تولەشوۆا، نازاربايەۆ ۋنيۆەرسيتەتىنىڭ ستۋدەنتى:

- مىنا جەردە ءبىزدىڭ سانا باكتەريالارىمىز ءوسىپ جاتىر. وسى جەردەن ءبىز گەندىك ماتيفيكاتسيا جاسايمىز. گەندىك ماتيفيكاتسيانى ترانسفورماتسيا رەاكسياسىمەن وتكىزەمىز. ودان كەيىن گەنداردى قوسامىز. ءبىز قالاعان گەندار ول مۇنايدى كۇكىرتتەن تازالايتىن گەندار. ءبىز مۇنايدىڭ ىشىنە قوسپايمىز. ءبىز مۇنايدىڭ قالدىقتارىنىڭ ىشىنە قوسىپ، كۇكىرتتى سۋتەگىنەن تازالايمىز. قازىر تەك تاجىريبە.

عىلىمي جۇمىستىڭ ناقتى ناتيجەسى قازان ايىندا بەلگىلى بولادى. سول كەزدە ستۋدەنتتەر ا ق ش- قا اتتانىپ، سينتەتيكالىق بيولوگيا تاقىرىبىمەن وتەتىن بايقاۋعا قاتىسادى. وسى تىڭ جوبالارىن مۇحيتتىڭ ارعى بەتىندە كوپشىلىككە تانىستىرادى. بارلىعى ناتيجەلى بولسا، ەلدەگى مۇناي- گاز وڭدەيتىن كاسىپورىندارعا وسى عىلىمي تاجىريبەنى ەنگىزۋ كوزدەلىپ وتىر. بۇل دەگەنىڭىز الداعى ۋاقىتتا سۋتەگى گازىنان وتىن ءوندىرىلۋى مۇمكىن.

www.24.kz