وڭتۇستىك قازاقستاندا العاش رەت ەشكى سۇتىنەن ونىمدەر شىعارىلا باستادى

وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىندا العاش رەت تاۋلىگىنە 3 توننا ەشكى ءسۇتىن وندىرۋگە جانە 24 توننا ءسۇت وڭدەۋگە قاۋقارلى «اسىل تۇقىمدى شارۋاشىلىق. جاڭادان اشىلعان شارۋاشىلىقتىڭ جۇمىسىمەن تانىسقان وبلىس اكىمى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ اتالعان كاسىپ ءتۇرىن دامىتۋدىڭ جولدارىن تالقىلادى. ەشكى ءسۇتىنىڭ ادام دەنساۋلىعىنا پايداسى مول ەكەنىن ايتىپ، اتقارىلىپ جاتقان جۇمىستارعا وڭ باعاسىن بەردى.
جۇمىستىڭ بارىسىمەن تانىستىرعان سەرىكتەستىك ءتوراعاسى جەڭىس توعىزاقبايەۆ وندىرىستىك كووپەراتيۆتىڭ ىسكە قوسىلعان ءبىرىنشى كەزەڭىندە ساۋىن سەحى مەن ءسۇت وڭدەۋ زاۋىتىنىڭ جانە جەم- ءشوپ جيناۋ عيماراتىنىڭ قۇرىلىسى اياقتالعانىن ءمالىم ەتتى.
ونىڭ ايتۋىنشا، نيدەرلاند ەلىنەن ەشكىنىڭ زاانەن تۇقىمىن ساتىپ العان. دامۋ جوسپارى ءۇش كەزەڭنەن تۇراتىن جوبانىڭ جالپى قۇنى 1 ميلليارد 829 ميلليون تەڭگەنى قۇرايدى. قازىر مۇندا 500 باس ەشكى بولسا، جوسپار تولىعىمەن ورىندالعاننان كەيىن 6 مىڭ باسقا جەتەتىن بولادى. وسىمدىلىگى وتە جوعارى ەشكى مالى جىلىنا ەگىزدەن تاۋىپ، ورتا ەسەپپەن 100 باسقا 200 ءتول بەرەدى ەكەن.
زاانەن تۇقىمىنىڭ قازاقستاندىق ەشكىلەردەن ايىرماشىلىعى - ءسۇتتى كوپ بەرۋىندە. وتاندىق ەشكىلەر كۇنىنە كوپ دەگەندە 1,5-2 ليتر عانا ءسۇت بەرەتىن بولسا، زاانەندىكتەر كۇنىنە 5-6 ليتر ءسۇت بەرەدى. بۇگىندە وندىرىلگەن ەشكى سۇتىنەن ايران، قايماق، قۇرت، سۇزبە جانە يوگۋرت ءونىمى شىعارىلىپ جاتىر. كۇنىنە ەكى مارتە ساۋىلاتىن ەشكى ءسۇتىنىڭ ليترى 500 تەڭگە كولەمىندە ساۋدالانۋدا. الداعى ۋاقىتتا كاسىپورىن يتاليا ەلىنىڭ جاڭا تەحنولوگيالى قۇرىلعىلارىمەن قامتىلىپ، ساۋىن پروتسەسى مەن ءسۇت وڭدەۋ پروتسەسى تولىعىمەن اۆتوماتتاندىرىلاتىن بولادى. وسىنىڭ ناتيجەسىندە ىرىمشىك جانە موتسارەللا ىرىمشىگىن جاساۋدى جوسپارلاپ وتىر.
ايتا كەتەيىك، ەشكى ءسۇتى - انەميادا، تاعامدىق اللەرگيادا، تۋبەركۋلەزدە، اسقازان، ىشەك- قارىن جولدارىنىڭ اۋرۋلارىندا، ديابەتتە، دياتەزدە، اعزانىڭ قورعانىس قىزمەتىن ارتتىرۋدا، اعزادان اۋىر مەتالداردىڭ تۇزدارى مەن راديونۋكليدتەردى شىعارۋدا جانە كوزدىڭ ناشار كورۋىندە پايدالى ەكەن. سونداي- اق، ەشكى سۇتىندە كالتسي، ماگني، فوسفور، مارگانەتس، مىس، А, В1, С جانە د دارۋمەندەرى مەن اسكوربين قىشقىلى بار.
سونداي- اق، وڭتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى ج. تۇيمەبايەۆ ورداباسى اۋدانىنا جاساعان جۇمىس ساپارى بارىسىندا بۇدان بولەك، «بايداۋلەت» وندىرىستىك جىلىجاي كەشەنىندە بولدى. نەگىزى 2014 -جىلى قالانعان جىلىجاي قيار مەن قىزاناق وندىرۋگە باعىتتالعان. العاشقىدا 0,5 گەكتار اۋماق جەردەن باستالعان كەشەن، بۇگىندە اۋقىمى كەڭەيىپ 2,5 گەكتارعا جەتكەن. مۇندا 9 جۇمىسشى جىلىنا 60 توننا ءونىم ءوندىرىپ كەلەدى. جوبانىڭ جالپى قۇنى 15 ميلليون تەڭگەنى قۇرايدى. قوجالىق ديرەكتورى الداعى ۋاقىتتا ءونىم كولەمىن 700 تونناعا دەيىن جەتكىزىپ، دايىن تاۋاردى الماتى، قاراعاندى قالالارىنا جونەلتۋدى جوسپارلاعان.
جۇمىس بارىسىمەن تانىسىپ شىققان ءوڭىر باسشىسى، سالا باسشىلارىنا اۋدانداعى جىلىجاي شارۋاشىلىعىن جانداندىرۋدى تاپسىردى.
«وڭتۇستىك ءوڭىرى اۋىل شارۋاشىلىعىنا وتە قولايلى ايماق. وسىنى ءتيىمدى پايدالانۋىمىز كەرەك. اسىرەسە، زاماناۋي تەحنولوگيالاردىڭ كومەگىمەن جىلىجاي شارۋاشىلىعىن مىقتاپ قولعا الساق، ءونىم ساپاسى مەن كولەمى ارتاتىن بولادى. سوندىقتان دا وسى ماسەلەنى اۋدان، قالا باسشىلارىنا ۇنەمى ايتىپ كەلەمىن»، - دەدى جانسەيىت تۇيمەبايەۆ.